Issn 2181-9580 toshkent davlat pedagogika universiteti ilmiy axborotlari ilmiy-nazariy jurnali


TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI ILMIY AXBOROTLARI



Download 4,96 Mb.
Pdf ko'rish
bet18/299
Sana03.06.2022
Hajmi4,96 Mb.
#632497
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   299
Bog'liq
7908 1061 TDPU I A 2-son 2020

TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI ILMIY AXBOROTLARI 
 
2020/2
 
vositalari ishlatilgan va shuning uchun TIMSS-R - TIMSS-Repeat deb nomlangan. U faqat 8 ta 
sinfda o‘tkazilgan
1
. 2003-yildan beri TIMSS monitoring tadqiqotiga aylandi va yangi nomi 
“Trends in Mathematics and Science Study” (Matematik va tabiiy fanlarni o‘qitish 
tendensiyalari) deb nomlandi. Uning asosiy maqsadi – umumiy o‘rta ta’lim tizimining 4 va 8-
sinf o‘quvchilarida matematik va tabiiy fanlarning ta’lim sifatini qiyosiy baholash. Har to‘rt 
yilda 4 va 8-sinf o‘quvchilarining o‘quv yutuqlari baholanadi, ular nafaqat bilim va 
ko‘nikmalarni, balki fanlarga bo‘lgan munosabati, qiziqishlari va motivatsiyasini ham o‘z 
ichiga oladi. Tadqiqot shu tarzda rejalashtirilganki, uning natijalari har 4 yilda 4-sinf 
o‘quvchilari 8-sinf o‘quvchilari bo‘lganda ishtirok etuvchi mamlakatlarning matematik va 
tabiiy fan tendensiyalarni kuzatish imkonini beradi. Shunday qilib, boshlang‘ich va o‘rta
maktablarda o‘quvchilarning o‘quv yutuqlari monitoringi amalga oshiriladi, shuningdek, 
boshlang‘ich maktabdan asosiy maktabga o‘tish davrida matematik va tabiiy fandagi 
o‘zgarishlar kuzatiladi. IEA tomonidan 1995-yilgacha o‘tkazilgan matematik va 
tabiatshunoslik ta’limi sohasidagi barcha tadqiqotlar bir xil kesimda o‘tkazilgan. 1995-yildagi 
TIMSS tadqiqoti bitta kesimda emas, balki ketma-ketikdagi ikkita 3-4 va 7-8-sinflar kesimida 
o‘tkazilgan. Ushbu yondashuv muhim afzalliklarga ega edi. U ma’lum bir yosh guruhidagi 
o‘quvchilarni qamrab olish va o‘quv yutuqlarini baholashga imkon berdi. Masalan, 1995-
yilda TIMSS tadqiqotida o‘rganilgan yettinchi va sakkizinchi sinf o‘quvchilari soni o‘n uch 
yoshdagi o‘quvchilarning deyarli ko‘p qismini qamrab olgan. Shu bilan birga, alohida 
yoshdagi o‘quvchilarning o‘quv yutuqlaridagi o‘zgarishlarni taqqoslash, kuzatish va tahlil 
qilish imkoniyati tug‘ildi. Masalan, sakkizinchi sinf o‘quvchilarining 13,5 yoshdagi o‘quv 
yutuqlari va 12,5 yoshdagi yettinchi sinf o‘quvchilarining o‘quv yutuqlari bilan taqqoslash 
amalga oshirildi va shu tariqa bir yillik o‘qishning o‘quv samaradorligi aniqlandi
2
. 1995-yil 
TIMSS tadqiqot konsepsiyasini ishlagan mutaxassislar D.Uayli va R.Wolfning qarashlariga 
ko‘ra, birinchi bosqichda TIMSS ishida qo‘llaniladigan yondashuv an’anaviy tasavvurlar va 
tadqiqotlar o‘rtasidagi kelishuv bo‘lgan va o‘quvchilarning ilmiy yutuqlari to‘g‘risida ko‘proq 
ma’lumot bergan. Faqat o‘quvchilarning ma’lum bir yoshi yoki yiliga qaratilgan odatiy amaliy 
tadqiqotdagiga qaraganda o‘quv natijalariga ta’sir qiluvchi omillarni o‘rganishga ko‘proq 
e’tibor berilgan
3
. Shuni ham ta’kidlash kerakki, 1995-yildagi TIMSS tadqiqotida vazifa – 
maktabdagi turli bosqichdagi o‘quvchilarning o‘quv yutuqlarini taqqoslash edi, shuning 
uchun uchta guruh o‘quvchilari tanlangan. Tanlashda bittasi boshlang‘ich sinflardan (3-4) 
iborat bo‘lib, unda to‘qqiz yoshli o‘quvchilar ko‘pchilikni tashkil etgan. Ikkinchi guruhda o‘n 
uch yoshdagi asosiy maktabning ikkita sinfini (7–8) o‘quvchilari qatnashgan. Uchinchi 
guruhga o‘rta maktablarning bitiruvchi o‘quvchilari kiritilgan. TIMSSni o‘rganishda ishtirok 
etadigan mamlakatlarning barcha umumiy o‘rta ta’lim maktablarini qamrab olgan birinchi 
va ikkinchi tanlanmalardan farqli o‘laroq, 3-guruh shunday shakllantirilganki, unga 
Mathematics Study, 1959-1967), Первое международное исследование по естественнонаучному 
образованию 
- FISS (First International Science Study, 1966-1973), Второе международное исследование 
по математическому образованию 
- SIMS (Second International Mathematics Study, 1976-1987), Второе 
международное исследование по естественнонаучному
образованию - SISS (Second International 
Science Study, 1980-1989. 
1
Ковалева Г.С. и др. Концептуальные подходы к оценке учебных достижений по математике и 
естествознанию в международном сравнительном исследовании. Москва
, 2008 год. – 44 с 
2
TIMSS Monograph No.2. Research Questions and Study Design. General editor, David F. Robitaille.Pacific 
Educational Press, Vancouver, Canada, 1996 
3
Ковалева Г.С. и др. Концептуальные подходы к оценке учебных достижений по математике и 
естествознанию в международном сравнительном исследовании. Москва
, 2008 год. – 44 с 
17



Download 4,96 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   299




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish