Issn 2091-5446 ilmiy axborotnoma научный вестник scientific journal

 
 
 
 
 
 
 
16
 

---

ILMIY AXBOROTNOMA 
   
      TARIX 
     
 
           2017-yil, 2-son 
UDK: 94(623.4) 
BUXORO XONLIGI Q
OʻSHINIDA QUROL-YAROGʻLAR TA’MINOTI (XVI ASR) 
Zamonov A.T. 
Oʻzbekistonning eng yangi tarixi masalalari boʻyicha muvofiqlashtiruvchi-metodik markaz   
 
Annotatsiya.  Maqolada XVI asrda Buxoro xonligi q
oʻshinida mavjud boʻlgan harbiy qurol-
aslahalar: jang qurollari, 
oʻq otar qurollar, tanani muhofaza qiluvchi himoya aslahalari manbalardagi 
ma’lumotlar asosida tahlil qilindi. 
Kalit s
oʻzlar: qurol-yarogʻ, qilich, nayza, kamon, toʻp, miltiq, sovut, qalqon, mudofaa. 
 
Обеспечение оружием в войсках Бухарского ханства ( XVIвек) 
Аннотация.  В  данной  статье  анализируются    исходя  из  источников  существующие 
военные  оружия  в  Бухарcком  ханстве  в  XV  веке:  боевое  оружие,  боеприпасы  и  стрелковое 
оружие и оружие  обороняющие защиту тела.  
Ключевые слова: оружия, сабля, мечь, ружье, щит, пушка, защита, лук, стрела. 
 
Providing arms to the troops of the Bukhara khanate ( XVI century) 
Abstract. The present article analyzes  existing military weapons which  is based on sources in 
the khanate of Bukhara in the XV century: military weapons,ammunition and small arms and weapons  
defending the body. 
Keywords: weapon, sword, gun, shield, gun, defence, bow, arrow. 
 
Siyosiy  qudrati k
oʻp jihatdan qurolli kuchlarga bogʻliq boʻlgan Shayboniylar davlatining 
dastlabki poytaxti hisoblangan Samarqandda XVI asrning birinchi yarmida qurol-yaro
gʻ yasash ishlari 
sezilarli darajada rivojlangan. XVI asrning ikkinchi choragida xonlik poytaxtining Buxoroga 
k
oʻchirilishi munosabati bilan qurol-aslaha ishlab chiqaruvchi ustalar ham shu yerga toʻplangan. Bu 
yerda xon q
oʻshinini qurollantirish uchun lozim boʻlgan qurol-aslahaning asosiy qismi ishlab chiqarila 
boshlangan. Manbalardan birida, Abdullaxon II yurushda b
oʻlgan paytda qoʻshini uchun koʻplab qurol 
va aslahalar Buxorodan olib kelinganligi haqida ma’lumotlar mavjud [13: 329]. 
XVI asrda Movarounnahr q
oʻshinida mavjud boʻlgan harbiy qurol-aslahalar turi ungacha 
b
oʻlgan davrda bu darajada koʻp va xilma-xil boʻlmagan.  Shu nuqtaiy nazardan ham mazkur qurol-
aslahalarni 4 guruhga b
oʻlib turkumlash maqsadga muvofiqdir: 1) Jang qurollari; 2) Oʻq otar qurollar 
(chunki bu davrda 
oʻq otar qurollarning yangi turlari paydo boʻldi); 3) Tanani muhofaza qiluvchi 
himoya aslahalari; 4) Yordamchi aslahalar.