Issn 2091-5446 ilmiy axborotnoma научный вестник scientific journal



Download 2,42 Mb.
Pdf ko'rish
bet87/301
Sana21.07.2021
Hajmi2,42 Mb.
#125429
1   ...   83   84   85   86   87   88   89   90   ...   301
Bog'liq
Le5R6spIug ilmiy jurnal

ILMIY AXBOROTNOMA 
   
FALSAFA 
      
 
      2017-yil, 2-son 
bilan 
oʻyinchoqlar va oʻyinlar vositasidagi ekologik zamonaviy tarbiya muvaffaqiyatli qoʻllaniladi; 
bunda bolaning atrof-muhitga yaxshi k
oʻz bilan qarash, suvni iflos qilmaslikka, maysalarni 
yulmaslikka, daraxt shoxlarini sindirmaslikka 
oʻyinlar yordamida da’vat etiladi. Bolalar ekologik, 
axloqiy va estetik tarbiyasida televideniye, radio, kompyuter, internet,  q
oʻgʻirchoq teatri, kino san’ati 
katta rol 
oʻynaydi.  
Barkamol avlod ekologik, axloqiy va estetik tarbiyasida ota-onaning, d
oʻstlarining, ustozining 
shaxsiy namunasi ham katta rol 
oʻynaydi. Ota-ona madaniyatli inson boʻlsa, bu fazilat farzandlarining 
kamol topishida hamda uning yurish-turishida,   fe’l-atvorida, kiyinishida, oilada, mahallada, insonlar 
bilan muomalasida, atrof-muhitni asrab avaylashi, tabiatga b
oʻlgan munosabatida  oʻzini  oqilona 
yondashishida barcha xatti–harakatlarida 
oʻz ifodasini topadi. Bu fazilatlar insonning tabiatga boʻlgan 
botiniy munosabatining zohiriy ifodasidir. Yoshlarda ekologik madaniyatni shakllantirish uchun ta’lim 
yoki tarbiyachining 
oʻzi ekologik, axloqiy va estetik tarbiyalangan boʻlishi kerak.  Haqiqiy 
ustozlikning mohiyati ulu
gʻ  hayot taqozo etayotgan axloqiy fazilatlarni yosh avlodning ekologik 
ongiga, madaniyatiga, eng muhimi, uning kundalik xatti–harakatiga aylantira bilishidir. 
Tabiatga axloqiy yoki estetik munosabatda b
oʻlishlik darajasi insonlarning xatti–harakatlaridan, 
muomalalaridan  ham sezilib turadi. Axloq inson qalbi xazinasidagi eng katta boylik hisoblanadi. 
Tildagi chiroyli s
oʻzlar hamma vaqt ham  dildagi yaxshi niyat, goʻzal maqsadlarning ifodasi 
b
oʻlavermaydi. Donishmandlarning “Yuziga boqma, soʻziga boq” – degan hikmatlari ayni haqiqatdir. 
Muomala esa insonlarni ekologik harakatlarda bir-biriga bo
gʻlovchi, yaqinlashtiruvchi, tabiatni asrash 
y
oʻlidagi katta-kichik xayrli ishlarga undovchi fazilatdir. Insonning goʻzal hayot kechirishida, 
tabiatning bir qismi ekanligi hamda unda 
oʻz oʻrnini  topa olishida, boshqalarning  hurmat ehtiromiga 
erishishda muomalaning 
oʻrni kattadir.  Insonning shirinsoʻzligi kishining tarbiyalanganligidan 
guvohlik bersa, s
oʻzga boyligi, chechanligi, ma’nodorligi uning oʻqimishli, bilimdonligini koʻrsatadi. 
G
oʻzal muomala inson dilini qanchalik xushnud etsa, aksincha achchiq soʻz, qoʻpol muomala inson 
qalbini larzaga soladi. Shirin muomalada b
oʻlish  ham katta san’at. Shirin soʻz bilan  kishining 
ishonchi va qalbini egallash mumkin.  S
oʻz, yuz va koʻz  tilning koʻrki hisoblanadi.  Bundan kelib 
chiqib aytish mumkinki, boshqalarga g
oʻzal muomalada va shirinsoʻz boʻla olgan insongina tabiatga 
ham axloqiy va estetik munosabatda b
oʻladi.  
Yuzaga kelayotgan ekologik muammolarni hal qilish kishilarning ma’naviy kamoloti bilan 
chambarchas bo
gʻlangan, biri ikkinchisini taqozo qiladigan murakkab  jarayondir. Shuning uchun ham 
Oʻzbekistonda barkamol avlod ekologik, axloqiy va estetik madaniyatini uygʻun rivojlantirish – obod 
turmush tarzining ma’naviy asosidir. 
Ta’lim-tarbiya ishlarining zaminida barcha davrlarda ham muayyan manfaatlar bilan bo
gʻlangan  
maqsadlar yotadi. Ma’rifat ma’naviyatning mohiyatini, ahamiyatini 
oʻrganish, targʻib etish, ta’lim 
tarbiya ishlarini amalga oshirish bilan bo
gʻliq boʻlgan tadbirlar tizimidir. Har qanday sharoitda ham 
jamiyatning ma’naviy kamoloti, insonlarning ekologik madaniyatining shakllanishi ma’lum maqsadlar  
bilan bo
gʻlangan ma’rifiy tadbirlar orqali amalga oshadi.  
Insoniyatning tabiat hodisalarni mohiyatiga etishga harakat qilishi axloqiy va estetik tarbiyaga 
asoslanadi. Zamonning eng yetuk, ongli, oq-qorani tanigan, fidoiy, uzoqni k
oʻzlovchi ma’naviyatli 
siymolari ekologik tarbiya bilan  shu
gʻullanadilar. Yuksak ekologik ong va madaniyat sohibi odatda 
davr uchun, tabiatning buguni va kelajagi uchun  
oʻta muhim boʻlgan gʻoyalarni koʻtarib chiqadi va 
shu  
gʻoyalarni amalga oshirish uchun kurash olib borishga qodir.  
Tabiatning ochilmagan qirralari kashf qilinar ekan,  u ma’naviy, axloqiy va estetik ong va 
ta’lim–tarbiyaning yangi qirralarini keltirib chiqaradi. Axloqni takomillashtirishga ehtiyoj sezmaslik 
esa ekologik bilimlarning tanazzul belgisidir. 
Ekologik madaniyatni shakllantirishga bevosita ta’sir qiladigan yana bir  muhim hayotiy omil  - 
bu ta’lim-tarbiya tizimi bilan chambarchas bo
gʻliqdir. Birinchi Prezidentimiz  I.A.Karimov ham oʻz 
asarlarida ta’lim-tarbiya haqida shuni ta’kidlagan edilar: “ Albatta, ta’lim-tarbiya – ong  mahsuli, lekin 
ayni vaqtda ong darajasi va uning rivojini ham belgilaydigan, ya’ni, xalq ma’naviyatini 
shakllantiradigan va boyitadigan eng muhim omildir. Binobarin ta’lim-tarbiya tizimini va asosda 
ongni 
oʻzgartirmasdan turib, ma’naviyatni rivojlantirib boʻlmaydi”.[7]  
Bugungi kunda  
Oʻzbekiston aholisining 60 foizini yoshlar tashkil qiladi. Shu boisdan kelajak 
avlodni  ekologik, axloqiy va estetik jihatdan tarbiyalash va yoshlarda tabiatga b
oʻlgan ratsional 
munosabatni yanada rivojlantirish maqsadga muvofiq. I.A.Karimovning «Buyuk davlat, buyuk 
55 



Download 2,42 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   83   84   85   86   87   88   89   90   ...   301




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish