Issn 2091-5446 ilmiy axborotnoma научный вестник scientific journal

ILMIY AXBOROTNOMA  
 
      IQTISODIYOT                        
          2017-yil, 2-son 
rezervlar hisobiga kadrlar yollashning kamchiligi sifatida tashqaridan yangi qarashlarga ega b
oʻlgan 
kishilarning kelmasligi k
oʻrilishi mumkin.  
Tashkilotlarda kadrlarni yollashning eng muhim bosqichlari quyidagilar:  
   kadrlar komissiyasini tashkil etish;  
   ish joylari b
oʻyicha talablarni shakllantirish; 
   ommaviy axborot vositalarida tanlov haqida e'lon berish;  
   nomzodlarni tibbiy va ishga layoqatliligini tekshirish;  
   nomzodlarning ruhiy holatini tekshirish;  
   nomzodlarning qiziqishlari va salbiy odatlarini tahlil qilish;  
   nomzodlarning reyting b
oʻyicha umumiy baholanishi va yakuniy roʻyxatning tuzilishi;  
   kadrlar komissiyasining b
oʻsh joyga nomzod tanlash boʻyicha xulosasi;  
   lavozimga tasdiqlash, shartnoma tuzish;  
   nomzodning hujjatlarini rasmiylashtirish va xodimlar b
oʻlimiga topshirish.  
Tanlovda qaror chiqarish uchun kerakli axborotni yi
gʻishda uchta asosiy uslubdan 
foydalaniladi: sinovlar,  suhbatlar va baholash markazlari. Rahbariyat inson resurslarining umumiy 
sifatini oshirishga harakat qilar ekan, xodimlarni muntazam 
oʻqitish va tayyorlash tizimlarini 
oʻtkazishi kerak. Kadrlarni tayyorlash -  mehnat  unumdorligini oshirishga yordam beruvchi 
k
oʻnikmalarga  oʻrgatishni bildiradi.  Barcha yangi xodimlarda kompaniya maqsadlari, uning 
strategiyasi va faoliyat uslublari haqida aniq tasavvur hosil qilish uchun k
oʻpgina yirik va mayda 
korxonalar yangi qabul qilingan xodimlarni yollash dasturlariga ega. 
Оdatda xodimlarni quyidagi 
mavzular bilan tanishtirish zarur:  
  kompaniya tarixi va tashkiliy tuzilmasi;  
  yollashning umumiy shartlari: ish vaqtidan tashqari mehnatga ehtiyojlar, ish haqi 
beriladigan kunlar, ishdan b
oʻshatish tartibi va hokazolar;  
  xodimlar xulq-atvorlarining umumiy qoidalari;  
   q
oʻshimcha toʻlovlar tizimlari, sugʻurta nafaqalari va ta'til berish amaliyotini oʻz ichiga 
olgan holda, mehnat majburiyatlari va javobgarlik tizimi.  
Ishchi va xizmatchilarni 
oʻqitish oʻz ichiga toʻrtta boʻgʻinni oladi.  
1. Professional tayyorgarlik. Ishchi va xizmatchilarning boshlan
gʻich, oʻrta va oliy professional 
tayyorgarligi mavjud. Bunda ta'lim t
oʻgʻrisida hujjat (diplom, shahodatnoma) beriladi. Oʻqish muddati 
1 yildan 6 yilgacha. 
2. Malaka oshirish. Professional kurslar, menejerlar maktablari, malaka oshirish fakultetlari va 
biznes institutlarida bajariladi. 
Oʻqish muddati 1 kundan 1 yilgacha.  
3. Kadrlarni qayta tayyorlash. 
Oʻquv yurtlarida amalga oshiriladi. Bunda ishchilar ikkinchi 
kasb, xizmatchilar esa ikkinchi mutaxassislikni egallaydilar. 
Oʻqish muddati 2 oydan 2 yilgacha.  
Kadrlarni 
oʻqitish quyidagi hujjatlarda qayd qilinadi:  
  kadrlar tayyorlash rejalari;  
   
oʻquv dasturlari;  
   kadrlarni 
oʻqitish boʻyicha yillik hisobotlar;  
   kadrlarni 
oʻqitish boʻyicha xoʻjalik shartnomalari;  
   xizmatchilarning shaxsiy ishlari;  
   diplom (bitiruv) ishlari;  
   xizmatchilar stajirovkalari haqida hisobotlar.