Issn 2091-5446 ilmiy axborotnoma научный вестник scientific journal 2017-yil, 4-son (104) gumanitar fanlar seriyasi

ILMIY AXBOROTNOMA 
PEDAGOGIKA
 
2017-yil, 4-son 
109 
faollik xususiyatlarini oshiradi. Shu oʻrinda musiqiy ta’limning birinchi bosqichi mamlakatimizdagi 
barcha umumiy oʻrta maktablarida amalga oshiriladi. Umumta’lim maktablarining 1-4 sinflarida 
"Musiqa madaniyati" darsi uchun haftasiga 1 soat (40 minut) ajratilgan. Bu yiliga 34 soat demakdir. 
Mutaxassislar fikricha, bu yetarli hisoblanadi. Tadqiqotchi D.Saipovaning olib borgan ilmiy 
izlanishlari natijasida umumta’lim maktablari musiqa ta’limida jiddiy yangiliklarni amalga oshirish 
talab etilgan. Tadqiqotchi ilmiy ish jarayonida oʻzi oʻtkazgan soʻrovlar natijasiga asoslanib, sinf 
xonalari zamon talablariga mos jihozlanmagan, maktab ma’muriyati tomonidan mazkur fanga nisbatan
e’tiborsizlik bilan qaralishi, mavjud darsliklar va dasturda ham koʻpgina kamchiliklar mavjud 
boʻlganligini ta’kidlaydi.[11] Ikkinchi tadqiqotchi D.X.Teshabaeva esa oʻz tadqiqoti natijalariga 
asoslanib, oʻzbek milliy va mumtoz qoʻshiqchiligi yosh avlodning estetik tarbiyasida muhim manba 
boʻlib xizmat qilishiga alohida toʻxtalib oʻtadi. Oʻzbek musiqa-qoʻshiqchiligi san’ati xalqimiz 
ma’naviy (estetik, badiiy) madaniyatining tarkibiy qismi boʻlib, ulkan tarbiyaviy ahamiyat kasb etadi 
va yosh avlodning dunyoqarashini shakllantirishda oʻzining kuchli ta’siriga ega. Musiqa ijodiy 
qobiliyat, estetik hissiyot, tinglash madaniyatini oʻstiradi, har tomonlama etuklik, goʻzallikni his etish 
fahmini shakllantiradi.[11]
Oʻzbekiston Respublikasi Birinchi Prezidentining "Bolalar musiqa va san’at maktablarining 
moddiy-texnik bazasini mustahkamlash va ularning faoliyatini yanada yaxshilash boʻyicha 2009-2014 
yillarga moʻljallangan Davlat dasturi toʻgʻrisida"gi qarori maktabdan tashqari ta’limning yangi 
taraqqiyot bosqichiga koʻtarilishida muhim ahamiyat kasb etdi. Dastur doirasida Oldingi Madaniyat 
va sport ishlari vazirligi tasarrufida boʻlgan 303 ta bolalar musiqa va san’at maktablari Xalq ta’limi 
vazirligiga tasarrufiga oʻtkazildi va 278 ta bolalar musiqa va san’at maktablarida rekonstruksiya (136 
ta yangi qurilish, 142 tasida kapital ta’mirlash) ishlari bajarildi.[12]
Bolalar musiqa va san’at maktablari hamda 2 ta respublika ixtisoslashtirilgan musiqa akademik 
litseyida 13 ta musiqa va san’at yoʻnalishlari boʻyicha shugʻullanib kelayotgan jami, 44 545 nafar 
oʻquvchilardan 2680 nafari respublikada, 103 nafari esa xalqaro tanlov va festivallarda muvaffaqiyatli 
ishtirok etdi.[13] 
Shuningdek, 2010-yildan e’tiboran har yili doimiy ravishda 74 ta mutaxassislik boʻyicha oʻquv 
dasturlari takomillashtirilib, chop etiladi va amaliyotda qoʻllash uchun joylarga etkaziladi.Tegishli 
malaka oshirish oʻquv dasturlari va metodik qoʻllanmalar takomillashtirilgan holda, 2009-yildan 
e’tiboran, ularning malakasini oshirish musiqa va san’at yoʻnalishidagi oliy oʻquv yurtlarida hamda 
xalq ta’limi tizimidagi malaka oshirish institutlarida yoʻlga qoʻyildi.
Xulosa oʻrnida ta’kidlash kerakki, Mustaqillik yillarida respublikamizda uzluksiz ta’limning bir 
bosqichi - maktabdan tashqari ta’limni zamon talablariga moslashtirish va barkamol avlod tarbiyasi 
uchun muhim boʻgʻinga aylantirish borasida chuqur islohotlar tizimi ishlab chiqildi. Natijalar oʻz 
navbatida respublikada, shuningdek, xalqaro miqyosida e’tirof qilinishi amalga oshirilgan ijobiy 
natijalar samarasidan dalolat beradi.