Issiqlik energiyasi bu jism haroratiga aloqador bolgan energiya. Issiqlik bu issiqlik energiyasining oqimi

Issiqlik energiyasi bu jism haroratiga aloqador bolgan energiya. Issiqlik bu issiqlik energiyasining oqimi. Fizikaning butun boshli bir boʻlimi, yaʼni termodinamika issiqlik, uning sistemalar orasida uzatilishi hamda bu jarayonda bajarilgan ishni (Termodinamikaning birinchi qonuniga qarang) oʻrganadi.

• Mexanika boʻlimidagi masalalarda energiyaning saqlanish qonuni bajarilishini taʼminlashda issiqlik energiyasining oʻrni bizga qiziq. Real issiqlik va energiya almashinish jarayonlarida foydali ish koeffitsiyenti 100% dan kam boʻladi, buning natijasida issiqlik energiyasi ajraladi. Bu, odatda, past darajadagi issiqlik koʻrinishida boʻladi. Bu yerda "past daraja" iborasi issiqlik energiyasi bilan bogʻliq harorat atrof-muhit haroratiga yaqinligini anglatadi. Ish faqat ikki sistema orasida temperaturalar farqi boʻlganda bajarilishi mumkin, demak, kichik temperatura farqi ish bajarilishi yoki energiya oqimining toʻxtashini' bildiradi. Boshqa foydali ish bajarilmaydi; kichik temperatura farqidagi energiya endi "atrof-muhitda yoʻq boʻlib ketdi"

• Issiqlik energetikasi - issiklik texnikasi tarmogʻi; issiklikni, asosan, mexanik va elektr energiyasiga aylantirishga asoslangan energetika. Issiqlikni mexanik energiyaga aylantirishda asosiy qismi issiklik dvigatelitsan iborat boʻlgan issiklik qurilmalari qoʻllaniladi. Bu qurilmalarda hosil qilingan mexanik energiya turli xil ish mashinalari (metall kesish stanoklari, konveyerlar va b.) ni yoki elektr energiyasi ishlab chiqaruvchi elektr mexanik ge-neratorlarni ishga tushiradi. Issiqlikni elektr-mexanik generatorlarsiz ham, yaʼni energiyani toʻgʻridantoʻgʻri aylantirish kurilmalarida, mas, mag-nitoelektrodinamik generatorlar, ter-moelektr generatorlar va b. da ham elektr energiyasiga aylantirish mumkin.

• Zamonaviy I. e. ning asosi umumiy elektr energiyasi miqdorining koʻp qismini ishlab chiqaruvchi muqim (statsionar) bugʻ turbinali issiklik elektr stansiyasi hisoblanadi. Magis-tral gaz kuvurlarini energiya bilan taʼminlash va tigʻiz payt (pik) nagruzkalarni qoplash uchun gaz turbinali elektr stansiyalari ishlatiladi. Asosiy elektr bilan taʼminlanish manbalari, yaʼni kondensatsion elektr stansiyalarilan tashkari issiklik elektr markazi, atom elektr stansiyasi ham bor. Elektr energiyasini ishlab chiqarishda issiklikning solishtirma sarfini taxminan 5% ga kamaytirishga imkon beradigan bugʻ-gaz turbinali kurilmalar keng ishlatilmoqda. Quvvatli elektr stansiyalar uchun tarkibida magnitogidrodinamik generatorlar boʻlgan va odatdagi bugʻ-gaz turbinali stansiyalar bilan birgalikda ishlatiladigan kuril-malar ishlab chiqilmoqda.