Issiqlik almashinish qurilmalari

MUSTAQIL ISH
Mavzu: Issiqlik almashinish qurilmalari haqida

Bajardi: 9m-21 guruh talabasi

Yusupova Malika
Qabul qildi: Z. Dehqonov

ISSIQLIK ALMASHINISH QURILMALARI
Ma`lumki, sanoatning turli sohalarida xilma-xil xom - ashyo va mahsulotlarni qayta ishlashda issiqlik almashinish jarayonlari va ularni amalga oshiruvchi qurilmalar juda keng miqyosda qillaniladi. Jarayonlarni itkazish shartlari va qurilmalarni qillash sohasiga qarab, issiqlik almashinish qurilmalarning tuzilishi turlicha biladi. Ishlash printsipi qarab issiqlik almashinish qurilmalari sirtiy (rekuperativ), regenerativ va aralashtiruvchi (gradirnya, skrubber, aralashtiruvchi kondensator va h.) qurilmalarga bilinadi. Sirtiy issiqlik almashinish qurilmalarida issiqlik eltkichlar devor bilan ajratilgan bilib, ularda bir muhitdan ikkinchisiga issiqlik ushbu devor orqali uzatiladi. Konstruktsiyasiga kira sirtiy issiqlik almashinish qurilmalari qobiq - trubali, zmeevikli, plastinali, spiralsimon, qirrali, g’ilofli, blok-grafitli va maxsus issiqlik almashinish qurilmalariga bilinadi. Regenerativ issiqlik almashinish qurilmalarida bir issiqlik almashinish yuzasi galma-gal issiq va sovuq eltkichlar bilan yuvilib turadi. Agar, issiqlik almashinish yuzasi issiq eltkich bilan yuvilib tursa, muhitning issiqligi hisobiga isiydi, sovuq eltkich bilan yuvilganda esa - iz issiqligini beradi. SHunday qilib, issiqlik almashinish yuzasi issiqlik eltkichning issiqligini yig’ib oladi, sing esa sovuq eltkichga beradi. Aralashtiruvchi issiqlik almashinish qurilmalarida ikkala eltkich bevosita o’zaro aralashuvi paytida issiqlik almashadi. Issiqlik almashinish turiga ko’ra qurilmalar isitkich, bug’latkich, sovutkich va kondensatorlarga ajratiladi.
2. Issiqlik almashinish qurilmalari turlari
1. Sirtiy issiqlik almashinish qurilmalari

Konstruktsiyasiga qarab ushbu turdagi qurilmalar qobiq - trubali, «truba ichida truba», zmeevikli, spiralsimon, yuvilib turuvchi, plastinali, qirrali, g’ilofli, blok-grafitli, shnekli va hokazo bilishi mumkin. Qobiq - trubali issiqlik almashinish qurilmalari xalq xo’jaligining turli sohalarida eng keng tarqalgan va ko’p ishlatiladigan turidir.

1-rasmda trubalarning qo’zg’almas teshik panjarali, bir yo’lli, vertikal qobiq trubali issiqlik almashinish qurilmasi tasvirlangan. Ushbu qurilma tsilindr qobiq 1 va uning ikki chekkasiga isituvchi trubalar 3 mahkamlangan teshikli panjara 2 lardan tarkib topgan. Trubalar o’rami issiqlik almashinish qurilmasining butun hajmini ikkiga biladi: 1) truba bo’shlig’i; 2) trubalararo bo’shliq. Teshikli panjara 2 tsilindrik qobiq 1 ga payvandlash usulida mahkamlanadi. Qurilma qobig’iga boltli birikma yordamida 2 ta qopqoq mahkamlanadi. Issiqlik eltkichlar kirishi va chiqishi uchun tsilindrik qobiq 1 va qopqoq 5 larda patrubkalar o’rnatilgan. Issiqlik eltkichlardan biri, masalan suyuqlik, trubalar bo’shlig’iga yo’naltirilsa, u trubalar orqali o’tib qopqoqning patrubkasidan chiqib ketadi. Boshqa issiqlik eltkich oqimi esa, masalan bug’, trubalararo bishliqqa yo’naltiriladi, isituvchi trubalar tashqi yuzasiga o’z issiqligini beradi va suyuq agregat holati (kondensat) ga aylanib qobiqning pastki patrubkasidan chiqarib yuboriladi. Muhitlar orasidagi issiqlik almashinish jarayoni trubalar devori orqali amalga oshiriladi.

Isituvchi trubalar teshikli panjaraga payvandlash yoki razval’tsovka qilib mahkamlanadi (1-rasm). Ko’pincha, isituvchi trubalar po’lat, legirlangan po’lat, mis,latun titan yoki boshqa materiallardan tayyorlanishi mumkin.