Исо жабборов буюк хоразмшоҳлар

ганда, бозор л ар н и кўрганда бутун вилоятда аҳоли ж о й -
лан иш и би р хил к ўринади. Х ор азм дек ф ар овон ҳаёт ва
аҳоли си зич вилоят ҳеч қаерда бўлм аса керак... Хоразм
аҳолиси нозу-н еъм атларга тўла дўк онлар ва б о й б о зо р -
ларга эга. Б озор и бўлмаган қ иш лоқ жуда кам учрайди.
109

---

М азкур аҳвол мамлакатда умумий осойиш талик ва хавф-
хатарсиз хоти ржа мл и к ҳукм сурганлигидан дарак бер а­
ди».
Бую к Х оразм ш охтар и м п ер и яси яратган қудратли
марказлаш ган ҳарбий — бю рократи к давлат аппарата
мамлакатда антик даврдаги дек кучли м удоф аалаш ти-
рилган қалъаларга муҳтож бўл маган. Ўш а даврда бутун
Ш арқдаги Х ор азм н и н г нафақат си ёси й м авзеи , ун ин г
таби и й -геогр аф и к н иҳоятда қулай ш ароити ҳам и м п е-
р и я н и н г м арказида истиқом ат қилувчи хоразм ли клар­
нинг тўқ-ф аровон ва осойиш таликда яшашига тўлиқ им-
коният яратган. А рхеологик оби даларн и текш ириш ҳам
ш уни кўрсатадики, Х о р а зм ш о \л а р ўрнатган гегем ония
туф айли м арказий вилоятга келаётган ту ган мае б о й -
ли кларни н г кўп қ исм и ф ақат ҳукм дорлар ва ф еодал
зодагон лари га теги бги н а қолм ай , балки о д д и й д е ҳ қ о н -
ларн и нг ҳам турмуш дараж аси н и кўтариш га сар ф л ан -
ган. Бундай тўқ -ф ар ов он турм уш , ш убҳаси з, мамлакат­
да и л м -ф а н н и , м аданият ва санъатни ривож лани ш и да
ҳам муҳим ом ил бўл и б хи зм ат қилган. Ш ун и н г учун
ҳам бу ерда нисбатан қисқа муддат ичида араб и сти л о-
си дан кейи н рўй берган уй ғон и ш туф айли м усулм он
ду н ёси д а «танилган бую к си й м о л а р н и н г п ай до бўлиш и