Исо жабборов буюк хоразмшоҳлар

р об чекади ва атр оф даги лар ун и д уш м ан л и к би лан
қарш и оладилар. Зардуш т гаталарида илк пайғам бар
м ўъж иза, и лоҳий ж асор ат, сеҳргарлик н ам оён қ илм ай -
д и , б ун дай хатти-ҳаракатларнинг барч аси зар душ ти й ­
л и к н и н г к ей и н п ай до бўлган асарлари да аф сон ав и й
р у \ц а унга нисбатан бўрттириб^тасвирланган.
А сли Зардуш т таълим оти Ўрта О си ёд а илк давлат­
лар ш аклланган дав р , ан и қ р оғи эр ам и зд ан аввалги I
м ин г йилликда п ай до б ў л и б у адабиётларда бош қ а н о м ­
лар билан ҳам аталади. У нга б о ш худо А хурам азда номи
би лан м аздаи зм , бош м уқаддас к и тоб А весто н ом и б и ­
лан авестаи зм , а с о с и й эъ ти қ од оловга си ғи н и ш бўлган-
лиги туф ай ли оташ п арастли к ёк и к ей и н ги З ар душ ти й ­
лик даври да худо М итра н о м и би лан м и траи зм , д е б
аталган. Бу д и н н и н г а с о с и й бош асари А в есто Ўрта
О си ё ва қ ўш ни м ам лакатларнинг деярли м ин г йиллик
тарихи ва м аданиятини ўрганиш да э н г муҳим ёзм а м ан-
баълардан би ри б ўл и б ҳам хи зм ат қилади. Агар муайян
и ж ти м ои й тузум билан б о ғ л и қ ёзув асли би рқ анч а а с р ­
лар, ҳатто м и н г й илларда п ай до бўл и ш и н и инобатга
олганда уш бу м интақада давлатчилик эр ам и здан аввал­
ги II м и н г йилли к ларда ю зага келган деган ф ар аз
мантиқий ж иҳатдан асосл и д и р .
А весто ривоятларидан б и р и д а , а ф сон ав и й би ри н ч и
одам ва эр о н и й л а р н и н г б и р и н ч и п о д ш о си Й и м а о см он
худоси А хурам азда унга берган ерлари н и к енгай ти р-
ганлиги тўғри си да ҳикоя қ и л и н ади . Й и м а уч ю з қиш
ҳук м ронлик қилган. Ш у давр и чи да у н и н г ер и да ў си м -