Исо жабборов буюк хоразмшоҳлар

улуғ ва а ж о й и б ўлка а ф со н а ва ривоятларда \а м к уй-
л а н га н , « Ш о ҳ н о м а » к аби б у ю к а са р л а р н и н г п а й д о
бўли ш ига сабаб бўлган. А н ти к Х о р а зм н и н г бую к л и ги -
н и дабдабал и қалъалар ва қасрларн ин г бизгача ети б
келган с о н -с а н о қ с и з харобалари ҳам тасди к ^ай ди .
Зардуш тий ли к д и н и яратилиш даври қадим ги Х о ­
р азм н и н г гуллаб-яш наган даври б ў л и б , 
б у
вақтга о и д
ёдгорликлар ж уда кўп ва хи л м а-хи л ди р . У лк ан ин г а н ­
ти к даврдаги ш аҳарларининг деяр л и барчаси воҳани
д а ш т д а г и қ ў ш н и қ а б и л а л а р д а н м у д о ф а а қ и л и ш
м ақсади да қурилган. А м удар ён и н г ўнг соҳи л и бўй лаб
б и р и н -к е т и н чўзилган дабдабал и К ангақалъа, Ж о н б о с -
қалъа, Б озорқалъа, Қ ирқ қ из, Қ ўрғош инқалъа, Аёзқалъа
ва Т упроққалъа й и р и к суғориш и н ш оот л ар и н и н г эта-
гида би р бирларига яқин қ илиб қ ури лиш и , уларн и нг
м уайян планга асосл ан ган м удоф аа си ст ем аси га эга
бўл и ш и ўш а даврдаги Х о р а зм н и н г ҳақиқатан \а м қуд-
ратли давлат бўлганли ги ни кўрсатади.
Бу қалъаларни тадқ и қ қилиш н ати ж аси да ай ни қ са
Қ ангақалъа, Ж он босқ ал ъ а ва Қ ўйқирилганқалъа харо-
баларидан топ и лган бую м лар, қурилиш планировкаси
ва 
б о ш қ а топ и л м ал ар қ ади м и й хор азм л и к л ар н и н г
*
наф ақат турмуш тарзи , уларн и нг д и н и й эъ ти қ одларин и
аник^аш га и м к он беради . М асалан, Ж он босқ ал ъ а м ар­
казий кўчаси охи р и да ж ойлаш ган им орат харобалари ­
ни тек ш и ри ш н ати ж аси да ўт и бодатхон аси бўлганлиги
63

---