Islomiy fondlar

Vakala strukturasi
Vakala ma'lum va joiz bo'lgan muomalada o'z o'rnini egallash uchun bir shaxsning (agentning) boshqasiga (agentning) topshirilishi sifatida belgilanishi mumkin. Shu munosabat bilan agent (vakil) direktorni vakillik qiladi va uning nomidan ish yuritadi. Ushbu tuzilmaga ko'ra, investorlar investitsiya shartlari va shartlariga muvofiq kelishilgan to'lovlar evaziga investitsiyalarni boshqarishda o'zlarining agenti sifatida fond menejerini tayinlaydilar. Agentlik to'lovi bir tekis to'lov yoki o'zgaruvchan (fond faoliyati bilan bog'liq) sifatida oldindan kelishilgan bo'lishi mumkin. Biroq, bu aniq bo'lishi kerak. Ishonchnoma berilgan agent ishonchli vakil hisoblanadi va agar agentning beparvoligi bo'lmasa, hech narsa uchun javobgar bo'lmaydi.
Mushoraka strukturasi
Musharaka (sharikatul-inon) ikki yoki undan ko’p oʻrtasidagi sheriklik bo’lib, bunda har bir qatnashuvchi ma’lm darajadagi mablag bilan ishtirok etadi, foyda kelishilgan nisbtada bo’linib, zarar bo’lsa tomonlarning firmadagi ulushiga nisbatat taqsimlanadigan firma hisoblanadi.
Bunday ko’rinishda tomonlar ma’lum bir vaqt davomida investitsiya borasidaga keishuvga tuzushadi. Bunda barcha tomonlar kiritilayotgan investitsiyada o’z ulushiga ega bo’ladi., foyda taqsimlanishi oldindan kelishilgan nisbatda bo’ladi. Foyda nisbati qat’iy belgilanishi yoki firmanining faoliyatiga bog’liq qilinishi mumkin. Misol uchun, agar firma kutilayotgan foyda miqdoridan ham yuqori foyda oladigan bo’lsa, ushbu foyda tomonlardan biriga berilishi, yoki o’zaro kelishilgan nisbatda qayta taqsimlanishi mumkin. Zarar esa faqatgina tomonlarning firmadagi ulushiga ko’ra taqsimlanadi.
Islomiy jamg’armalarning struktasi bilan tanishgandan so’ng, endi islomy fondlaring eng muhim jihati shariy nazorat jarayoni, uning tashkil etilishi bilan tanishamiz.
Shar’iy nazorat metodologiyasi
Islomiy investitsion fondlar investitsiya operatsiyalarni amalga oshirish va portfel investitsiyalarni bohqarish shariat qonun-qoidalari doirasida amal oshishini ta’minlash uchun shariat kengashi bilan hamkorlik qiladi. Shariat kengashi mustaqil yoki tashqi konsultativ tashkilot sifatida faoliyat yuritadi. Islomiy fondlarni shariat qonun-qoidalari asosida tartibga solishda asosan tekshirish (skrining) va poklash amaliyotlari qo’llaniladi.
Tekshiruv va poklash amaliyotlarining asosiy maqsadi kompaniyani va uning aktsiyadorlarini shar’iy jihatdan joiz bo’lmagan faoliyat turlaridan daromad topishdan, shuningdek, shubhali hisoblangan daromadlarda himoya qilishdir. Turli tashkilotlarning shariat kengashlari mavjud biznes muhitini hisobga olgan holda shariatda maqbul deb hisoblanishi mumkin bo'lgan holatlar borasida ijmo qilishadi