Ислом Каримов

Назарий саволлар: 
Массив деб нимага айтилади? 
Массив ҳадига қандай мурожаат қилинади? 
Бир ўлчовли массивлар қандай эълон қилинади? 
Бир ўлчовли массивнинг энг катта ва энг кичик ҳадларини топиш 
дастурини тузинг? 
Векторнинг скаляр кўпайтмасини ҳисоблаш дастурини тузинг? 
Кўп ўлчамли массивларга таъриф беринг?
Кўп ўлчамли массивларни эълон қилиш усулларини кўрсатинг? 
Турли ўлчамли массивларнинг ҳадларини киритиш ва чоп этиш қандай 
амалга оширилади? 
Матрицаларни қўшиш дастурини тузинг? 
Матрицани векторга кўпайтириш дастурини тузинг? 
Матрицани матрицага кўпайтириш дастурини тузинг? 
 

---

6. Функциялар ва улар билан ишлаш 
~ 27 ~ 
6. Функциялар ва улар билан ишлаш 
Режа: 
Функциялар ҳақида маълумот 
Параметрли ва параметрсиз функциялар 
Қиймат қайтармайдиган функциялар 
6.1. Функциялар ҳақида маълумот 
Дастур тузиш жараёнида, унинг турли жойларида маъносига кўра бир 
хил, мустақил характерга эга бўлган ва ечилаётган асосий масаланинг бирор 
қисмини ҳал қилишни ўз бўйнига олган мураккаб алгоритмдан бир неча 
маротаба фойдаланишга тўғри келади. Масалан, матрицаларни кўпайтириш, 
матрицани векторга кўпайтириш, чизиқсиз тенгламани ечиш, чизиқли 
алгебраик тенгламалар системасини ечиш, факториал ҳисоблаш, йиғинди 
ҳисоблаш ва ҳоказо каби масалаларни ҳал қилиш алгоритлари жуда ҳам кўп 
масалаларни ечишнинг бош алгоритмларида қайта-қайта, турли бошланғич 
маълумотлар билан қатнашиши мумкин. Бундай ҳолларда, малакали дастурчи 
дастур матнини ихчамлаштириш, дастурнинг ишончлилик даражасини 
ошириш, дастурни тахрирлаш (отладка) ни тезлаштириш ва дастурнинг 
умумийлигини 
(универсаллигини) 
таъминлаш 
учун 
процедура 
ва 
функциялардан кенгроқ фойдаланиб, мукаммал дастур яратишга ҳаракат 
қилади. 
Процедура ва функциялар мустақил дастурли объектлар ҳисобланади. Бу 
мустақил дастурли объектни дастурчи ўз ҳохишига ва ундан олинадиган 
натижаларига кўра процедура ёки функция кўринишида аниқлаши мумкин. 
Одатда олинадиган натижа ягона қийматли бўлса функциядан, олинадиган 
натижалар сони бир нечта бўлса процедурадан фойдаланиш мақсадга 
мувофиқдир. 
Процедуралар ва функцияларни аниқлаш асосий функциядан олдин 
бажарилади. Процедурадан дастурда фойдаланиш учун унинг исми ва фактик 
параметрлар рўйхати ёзилади. Шунда процедура ўзига белгиланган ишни 
бажариб, ўзининг фактик параметрлари орқали асосий дастурга ўз натижасини 
беради.