Islom karimov nomidagi toshkent davlat texnika universiteti

Elektr ta’minotini optimallashtirish

Ko‘pchilik uchun elektr iste’moli jarayoni juda tabiy ko‘rinadi. Qancha elektr energiya iste’molchiga zarur bo‘lsa, shuncha miqdorni bosh energetik xizmati ta’minlashi kerak. Bu jaraynni boshqarish haqida o‘ylab ko‘rishga to‘g‘ri kelmaydi. Ko‘pchilik rahbarlar uchun mahsulotni chiqarish rejasi va kim rejani bajarilishiga halaqit bersa u bilan kurashish birinchi o‘rinda turadi.

Lekin, elektr iste’moli jarayonini shunday tarzda boshqarish mumkinki, ko‘plab bo‘lishi mumkin rejimlardan ko‘proq boshqarish vazifasini qoniqtiradigan birini tanlash mumkin. Boshqacha aytganda maqsadga qaratilgan boshqarish funksiyasi minimal (maksimal) bo‘lishi uchun rejimni optimallashtirish mumkin.

Ma’muriy echimlar hisobiga elektr qurilmalar va texnologik rezervlarning ish rejimlarini tartiblashtirish mumkin. Buning uchun korxonalarda energiya tizimining aktiv yuklamalar maksimumi soatlarida doimiy amaldagi tartibga solish tadbirlarini o‘tkazish reja-grafiklari ishlab chiqiladi. Energiya tizimining aktiv yuklamalar maksimumi soatlarida yuklamalarini keyingi kamaytirishga elektr qurilmalar ish rejimlarini optimallashtirish va mahsulotlar chiqarilishini kamaytirmasdan texnologik jarayonlarni bo‘lishi mumkin o‘zgartirish hisobiga erishish mumkin.

Elektr iste’moli jarayonini boshqarish uchun, uni optimallashtirish maqsadida uning yordamida rejim o‘zgartiriladigan “vosita” zarur. Ishlab chiqarish korxonasida bu “vosita” iste’molchilar-rostlagichlar – maxsus iste’molchilar hisoblanadi. Ularning holatini rejimni optimallashtirish maqsadida bila turib boshqarish mumkin.