Islom karimov nomidagi toshkent davlat texnika universiteti stansiya va podstansiyalarning elektr jihozlari

5.5. Shinalar va tok uzatish qismlar tanlash
5.5.1. Qayishqoq shinalar tanlash

Qayishqoq simlar blokli transformatorlarni OTQ bilan bog‘lash uchun ishlatiladi.

35kV dan ortiq kuchlanishli elektr uzatish tarmoq simlari, blokli transformator bilan OTQ bog‘lanish uzun simlari, qayishqoq tok o‘tkazuvchi kuchlanish generatori tejovchi tok zichligi orqali tekshiriladi: . Bunda I_norm – normal rejimdagi tok; j_e – tokning normallangan zichlik, A/mm². O‘rta Osiyo uchun J_e=1,3 A/mm².
Qizish kesimi tanlovi:
I_max  I_rux. Orqali olib boriladi.
Tanlangan kesim qisqa tutashish tokining termik ta’siriga B_K  B_{K rux} orqali tekshiriladi;
. S_al=91, S_Cu=167. (41)

Qisqa tutashish toki elektrodinamik ta’siriga TQ qayishqoq shinalari tekshiriladi bunda I_k⁽³⁾  20kA va HL simlar i_z  50kA.

Toj sharti tekshiruvi 35kV va undan yuqori kuchlanishli qayishqoq simlar uchun zarur toj ko‘rinishidagi rezerv yuqori kuchlanishli elektr maydoni atrofida hosil bo‘ladi, bunda yoritilish jarayoni qo‘shimcha energiya sarflanishiga olib keladi, radiolokatorlar hosil qiladigan elektrmagnit to‘lqin yuzaga keladi, kontakt birikmalarining oksidlanishiga olib keladigan ozon hosil bo‘ladi
Toj ko‘rinishdagi zaryadsizlanish elektr maydonining keskin kuchlanganligi boshlang‘ich maksimal ko‘rsatkichi, kV/sm,


(42)

Bunda m – g‘adir-budurlik koeffitsiyenti 0.82 ga teng; r₀ – sim radiusi, sm.

Parchalanmagan sim yuzasi yonidagi elektr maydon kuchlanishi quyidagi formula orqali aniqlanadi:
(43)
Bunda U – tarmoqdagi kuchlanish, kV; D_o‘r – fazalar simlari orasidagi o‘rta geometrik masofa, sm.
Fazalarning gorizontal holatdagi D_o‘r =1.26D, bunda D – fazalar orasidagi masofa, sm.
Simlar parchalanganda elektr maydon kuchlanishi quyidagi formula orqali aniqlanadi:
(44)
Fazaning ikki parallel sigma parchalanishda K = 1+2r₀/a, ekvivalent radius esa . Bunda a – fazaning parchalangan simlar orasidagi masofa. U=220kV a=20-30 sm uchun sim yuzasidagi.
Eng yuqori kuchlanishi 0.9E₀ dan oshmasa simlar ekranlanmaydi, shuning uchun toj shartini bu tarzda yozish mumkin: 1.07 E  0.9E₀.