Ислом каримов номидаги тошкент давлат техника университети ҳузуридаги

Автомобил кузовларига техник хизмат кўрсатиш ва таъмирлашда қўлланиладиган жиҳоз ва мосламалар
Автомобил кузов ва кабиналарининг асосий носозликлари: уларнинг қийшайиши, пачоқланиши, узилиши, занглаши, чириши, олтлив а парчинмихли бирикмаларнинг бўшашиб кетиши каби турлари мавжуд.
Геометрик ўлчамлари бузилган кузовларни тўғрилаш жиҳозлари.
Кузовларни таъмирлаш устахонасига кузов барча агрегатлар, осма қисмлардан ажратилган ҳолда келтирилади. Кузовни таъмирлаш тунукасозлик бўлимидан бошланади. Йўл-транспорт ҳодисаларига учраган енгил автомобилларнинг кузовлари қаттиқ шикастланиш натижасида геометрик ҳолатини йўқотади ва уларни махсус стендларсиз олдинги ҳолатига қайтариб бўлмайди. Бундай кузовларни тўғрилаш учун махсус мосламалардан фойдаланилади, улар кузов профили бўйича, геометрик ўлчамларига риоя қилган ҳолда тортиш йўли билан ўз ҳолатига келтирилади. Бу мақсадлар учун Р620 русмдаги жиҳозлардан фойдаланилади. Унинг рамасига автомобил қотирилади, қўлда ёки гидравлик тўғрилаш мосламаларида кузовни тортиш ва тўғрилаш ишлари бажарилади. Юк автомобиллари метал кузовларини тўғрилаш тартиби унинг кабина ва таянчларини тўғрилаш тартибига монанд бўлади. Кузов металининг қалинлиги таянч металининг қалинлигидан катта бўлганлиги учун пайвандлаш ишлари осонлашади, аммо тўғрилаш қийинлашади.
5 ва 6-расмларда енгил автомобилларнинг шикастланган кузовларини тиклашда қўлланиладиган жиҳозлар келтирилган.
5- расм. Автомобил кузовини таъмирлаш жиҳози




6-расм. Кузовларни тўғрилаш жиҳози
Ушбу қурилмалар компютер билан бутланган бўлиб, унинг хотирасига минглаб автомобил русмларининг геометрик параметрлари дастурлаб киритилган. Қурилманинг асосий қисмини гидравлик цилиндрлар ташкил этади. Пачоқланган кузов қурилма платформага таянч нуқталар билан ўрнатилади. Агар фалокат натижасида ушбу нуқталар силжиган бўлса, улар биринчи навбатда меъёрига келтирилади. Навбатдаги иш кузовнинг қолган ўлчамларини ўз ўрнига келтиришдир. Бунда юқорида айтилган гидроцилиндрлар ёрдамида чиқиб кетган жойлар тортилади, букилгани тўғриланади ҳамда ичкарига кириб кетган жой итарилиб чиқарилади.

Қуйидаги “Сивер С3-210” русумли жиҳозида 10 тоннагача кучланиш ҳосил қила оладиган гидротсилиндр мавжуд бўлиб, уни қурилма платформасида 16 нуқтадаги ўриндиқларга жойлаштириб кузовни тўғрилаш мумкин. Бундан ташқари автомобил кузовига бошқа қўшимча гидротсилиндрлар орқали ҳам таъсир қилиниши мумкин.