Islom iqtisodiyoti

Qo’shilgan mahsulot va qo’shilgan omillar unumdorligi

	1-yil	2-yil	So’nggi qo’shilgan miqdor	Qo’shilgan omillar unumdorligi M/O
Jalb qilingan kapital, ming so’m	120	150	30	1
Ishchi kuchi (ishchilar soni, nafar)	100	120	20	1,5
Olingan umumiy mahsulot, dona	100	130	30	-
O’rtacha mahsulot:	100	130	30	-
a) ming so’m kapitalga, dona	0,83	0,87	0,04	-
b) 1 ishchiga, dona	1	1,08	0,08	-

Biroq, shuni ta’kidlash lozimki, kеyingi jalb qilingan omil yoki xarajat unumdorligining pasayib borishi qonuni har doim ham amal qilavеrmaydi. Balki u quyidagicha to’rt holat mavjud bo’lgan sharoitdagina amal qilishi mumkin:

1) ishlab chiqarishning boshqa omillari o’zgarmay faqat bir omil to’xtovsiz oshirilganda;
2) fan-tеxnika taraqqiy etmaganda yoki ishlab chiqarishga jalb qilinmaganda;
3) omillar o’rtasidagi miqdor va sifat nisbatlari buzilganda;
4) shart-sharoitni hisobga olmasdan xarajatlar xo’jasizlarcha, ko’r-ko’rona amalga oshirilganda.
Yuqorida bеlgilangandan boshqa holatlarda bu qonun amal qilmaydi.
Islom iqtisodiyotida ishlab chiqarish bu inson hayot kechirishi, jamiyat uchun manfaatli faoliyat yuritishi hamda Allohning toati yo‘lida ibodatda bo‘lish uchun zarur bo‘lgan moddiy va ma’naviy ne’matlarni ezgu niyat ila halol yo‘l bilan yaratishjarayonidir.
Islomiy moliyalashtirish ma’naviy-axloqiy tamoyillar ustuvor bo‘lgan ijtimoiy yo‘nalishga ega, chunki odamlarning farovonligini ularning hayoti, tafakkuri, qadr-qimmati va mulkini saqlash orqali ta’minlash islomning muhim vazifasi hisoblanadi. Bunday ijtimoiy yo‘nalganlik iqtisodiyot rivojlanishining asosiy maqsadini belgilash, ya’ni xo‘jalik faoliyati natijalarini taqsimlashda ijtimoiy adolatni ta’minlash imkonini beradi, buni iqtisodiyotni rivojlantirish va xo‘jalikni o‘stirish yo‘li bilan amalga oshirish mumkin. Insonlarning xo‘jalik faoliyati o‘ta murakkab turli tuman hodisa va jarayonlar majmuidan iborat bo‘lib, u o‘z ichiga 4 bosqichni qamrab oladi.Bular:
1-rasm