Қишлоқ хўжалик фитопатологияси Сабзавот экинларининг касалликлари

ТОШКЕНТ ДАВЛАТ АГРАР УНИВЕРСИТЕТИ НУКУС ФИЛИАЛИ АГРОБИОЛОГИЯ ФАКУЛЬТЕТИ АРГОНОМИЯ ЙЎНАЛИШИ 3-В КУРС ТАЛАБАСИ АСКАРОВ АЛИШЕРНИНГ ФИТОПАТАЛОГИЯ ФАНИДАН МУСТАҚИЛ ИШИ ТУЗУВЧИ А.АСКАРОВ ҚАБУЛЛАГАН Ф.СУЛТАНБАЕВА

• Мавзу:Лавлаги касалликлари
• РЕЖА
• ЛАВЛАГИ НИХОЛЛАРИ ИЛИЗ ЕМИРИЛИШИ
• ЛАВЛАГИНИНГ ЦЕРКОСПОРОЗ КАСАЛЛИГИ
• ЛАВЛАГИНИНГ ЗАНГ КАСАЛЛИГИ

ЛАВЛАГИ НИҲОЛЛАРИ ИЛДИЗИ ЕМИРИЛИШИ

• ЛАВЛАГИ НИҲОЛЛАРИ ИЛДИЗИ ЕМИРИЛИШИ
• Касаллик ривожланишида замбуруғ ва бактерияларнинг 100 тадан ортиқ тури иштирок этиши мумкин. Улардан энг кўп тарқалганлари ва фаол касаллик қўзғатувчилари қаторига гифомицетлар Fusarium beticola, F. javanicum, F. moniliforme, F. oxysporum, Rhizoctonia solani, пикнидали замбуруғ Phoma betae, оомицетлар Pythium debaryanum, Aphanomyces cochlioides, A. raphani, камроқ учрайдиганларига бактериялар (Erwinia sp., Pseudomonas sp.) ва бошқа замбуруғлар киради. Ниҳоллар илдизи емирилиши лавлагининг энг муҳим, хавфли ва иқтисодий зарар келтирувчи касаллиги ҳисобланади.
• Қўзғатувчиларнинг белгилари. Fusarium javanicum. Ҳаво мицелийси яхши ривожланмаган, пўк, кулранг-кўкиш-яшил ёки оч-жигарранг тусли. Макроконидиялар пионнотларда, камроқ ҳолларда спородохийларда ривожланади, урчуқ-ўроқ ёки ўроқ шаклли, эгилган, 2 томонига қараб ингичкалашувчи, устки ҳужайраси калта ва тўмтоқ, 4-6 ҳужайрали, 4 ҳужайралиларининг ўлчами 25-60х3,5-6 мкм, кўпинча 35-50х3,5-4,5 мкм, 6 ҳужайралилариники 40-70х4-6 мкм. Склероцийлар камдан-кам ҳосил бўлади.
• Аскомицет босқичи Nectria haematococca (бошқа манбааларга кўра Hypomyces haematococcus).
• Fusarium moniliforme. Ҳаво мицелийси яхши ривожланган, бароқ, оқ ёки оқ-пушти, пушти-қизғиш ёки сал бинафша тусли. Макроконидиялар ҳаво мицелийси, пионнот ва спородохийларда ривожланади, ингичка ўроқ шаклли, эгилган, 2 томонига қараб ингичкалашувчи, 4-6 (камроқ ҳолларда 2 ва 7-8) ҳужайрали, 2 ҳужайралиларининг ўлчами 9-30х2-5 мкм, 4 ҳужайралилариники 20-60х2-4,5 мкм, 6 ҳужайралилариники 37-70х2-4,5 мкм, 8 ҳужайралилариники 58-90х2,5-4,5 мкм. Микроконидиялар 1 ҳужайрали, урчуқ-тухум шаклли, занжирчалар ёки сохта бошчаларда ҳосил бўлади, ўлчами 4-8х1,5-4 мкм. Типик хламидоспоралари мавжуд эмас, баъзан тўқ-кўк тусли, диаметри 80-100 мкм бўлган склероцийлар ҳосил қилади.
• Аскомицет босқичи Gibberella fujikuroi.