"ishlab chiqarishda boshqaruv" fakulteti "iqtisodiyot" kafedrasi

 
XULOSA 
Bitiruv malakaviy ishida “Ro‟zimatjon ota” MCHJ misolida xodimlarning ish 
vaqtidan samarali foydalanishning ilmiy nazariy asoslarini o„rganish, korxonada sh 
vaqtidan samarali foydalanish borasidagi muammolarni va unga ta‟sir etuvchi 
omillarni o„rganish, bu boradagi mavjud kamchiliklarni aniqlab, ularni bartaraf etish 
va kelajakda uni yanada yaxshilash borasida tegishli amaliy taklif-tavsiyalar ishlab 
chiqildi. 
BMIni bajarishdan quyidagi natijalarga erishindi: 
Korxonalarda mehnatni tashkil qilishning ilmiy-uslubiy asoslarini o„rganildi; 
Ish vaqti to‟g‟risidagi tushunchalarni nazariy o„rganildi; 
Ish vaqti va unga ta‟siri qiluvchi omillarni baholash uslublarini o„rganildi; 
“Ro‟zimatjon ota” MCHJda ish vaqtidan samarali foydalanish xolatini tahlil 
qilindi; 
taxlil natijalari asosida korxonani iqtisodiy faoliyati borasidagi mavjud 
muammolarni o„rganildi. 
“Ro‟zimatjon ota” MCHJda Hisob-kitob ishlari korxonada ish kunini 
kamayishi sababli 1584 kishi soat, ish kuni davomiyligining qisqarishi sababli 8312,7 
kishi soat ish vaqtidan yo„qotilganini ko„rsatgan. 
Ish vaqti bo„yicha jami 2ta salbiy omil bo„yicha yo„qotishlar 9896,7 (1584 + 
8312,7) kishi-soatni tashkil etgan. 
Korxona jamoasi ish vaqti bo„yicha yo„qotishlarni qoplash maqsadida operativ 
xolda yil mobaynida qo„shimcha 2 ishchi ishga qabul qilinib, ular hisobiga 
qo„shimcha 3712 kishi-soat ishlangan. 
Ish vaqtidan samarali foydalanishga asosiy ta‟sir ko‟rsatgan omil bu ish 
vaqtidan ya‟ni ish kuni davomiyli hisobiga to‟gri kelmoqda.

---

60 
Qo„shimcha ish kuchidan foydalanish evaziga ish vaqti bo„yicha yo„qotishlarni 
bir qismini qoplangan xolda mahsulot ishlab chiqarish rejasini bajarishga erishilgan.
Ish vaqti bo„yicha yo„qotishlar o„z navbatida mehnat unumdorligi darajasiga 
ham salbiy ta‟sir ko„rsatgan.
Agar qo„shimcha 2 ishchini jalb qilinmaganda yil mobaynida haqiqiy 
yo„qotilgan vaqt 6164,7 kishi soat emas, 9876 (6164,7+3712) kishi- soatni tashkil 
qilar edi. 
Agar ish vaqtidan yo„qotilmaganda mahsulot ishlab chiqarish rejasini 2 ta 
ishchini qo„shimcha jalb qilmay xam bajarish mumkin edi. U xolda ish haqi fondi 
tejalib mehnat unumdorligi yana xam oshar edi.
BMI ni “Ro‟zimatjon ota” MCHJda ish vaqtidan yo‟qotishlar sababilarini 
keltirib o‟tidi,
Bular: