Ishlab chiqarishda boshqaruv” fakulteti “iqtisodiyot” kafedrasi “MIKROiqtisodiyot” fanidan

O‘zbekistonda 2020-yilda 6,6 mlrd dollar to‘g‘ridan to‘g‘ri xorijiy investitsiya o‘zlashtirildi

O‘zbekiston Prezidenti Shavkat Mirziyoyev 23-dekabr kuni investitsiyalar va tashqi savdo sohasidagi ishlar natijadorligi hamda 2021-yilga mo‘ljallangan asosiy vazifalar muhokamasi bo‘yicha yig‘ilish o‘tkazdi. Bu haqda Prezident matbuot xizmati xabar berdi.

Yig‘ilishda davlat rahbari 2021-yil ham iqtisodiyot uchun oson bo‘lmasligini, shu bois investitsiyalar jalb qilish, o‘zlashtirish va eksport prognozlarini ta’minlash, import o‘rnini bosuvchi mahsulotlar ishlab chiqarishni ko‘paytirish uchun hozirdanoq aniq, manzilli choralar ko‘rish zarurligini ta’kidladi.

Qayd etilishicha, 2021-yilda 7,5 milliard dollardan ziyod to‘g‘ridan to‘g‘ri xorijiy investitsiyalarni o‘zlashtirish maqsad qilingan. Yig‘ilishda ushbu mablag‘ni har bir loyiha bo‘yicha to‘liq va muddatida o‘zlashtirish chora-tadbirlari belgilandi. Bunday sarmoyalar hisobiga 226 ta yirik loyihani o‘z vaqtida va sifatli amalga oshirish bo‘yicha aniq choralarni ko‘rish topshirildi.

Shuningdek, 69 ta istiqbolli yangi sanoat loyihasini sifatli amalga oshirib, iqtisodiyot o‘sishiga qo‘shimcha zaxira yaratish vazifasi qo‘yildi. Bunda asosiy drayver sohalar bo‘lgan kimyo, energetika, mashinasozlik, geologiya, elektrotexnika, farmatsevtika va yengil sanoat tarmoqlariga alohida e’tibor qaratiladi.

2021-yil 1-yanvardan boshlab xalqaro moliya institutlari kredit mablag‘lari hisobiga amalga oshiriladigan loyihalar bo‘yicha yangi tizim joriy etish, har bir loyihada belgilangan mablag‘larni samarali o‘zlashtirish va natijadorligini ta’minlash maqsadida “Loyiha ofislari” rahbar va xodimlari malakasini oshirish va ularni o‘qitish muhimligi ta’kidlandi.

Shuningdek, 2021-yilda eksport hajmi 17 milliard dollar atrofida bo‘lishi prognoz qilinmoqda. Shundan kelib chiqib, mutasaddilarga eksport shartnomalarini hozirdanoq tuzish, 1-yanvardan Eksportni qo‘llab-quvvatlash jamg‘armasi hisobidan eksportoldi moliyalashtirish tizimini yo‘lga qo‘yish bo‘yicha ko‘rsatmalar berildi.

Eslatib o‘tamiz, Investitsiyalar va tashqi savdo vazirligi O‘zbekistonda 2020-yilning yanvar–iyun oylarida o‘zlashtirilgan xorijiy investitsiyalarning umumiy hajmi 4,8 milliard dollarni, shu jumladan, to‘g‘ridan to‘g‘ri xorijiy investitsiyalar – 3,2 milliard dollarni va davlat kafolati ostidagi xorijiy kreditlar — 1,6 milliard dollarni tashkil etganini ma’lum qilgandi.

Xulosa

Uzoq vaqt davomida hech kim O’zbekistonda qulay sarmoyaviy muhit yaratish zarurligiga shubha qilmagan. Jozibador sarmoyaviy muhitning asosiy xususiyatlari keng ma'lum: qulay soliq rejimi, ishlab chiqilgan qonunchilik, adolatli raqobat sharoitlari, samarali sud tizimi, minimal ma'muriy to'siqlar va biznesni rivojlantirish uchun yuqori sifatli infratuzilma.

So'nggi paytlarda haqli ravishda korporativ munosabatlar madaniyatiga katta e'tibor qaratilmoqda: aktsiyadorlar, menejment, xodimlar va jamiyatning o'zaro ta'siri. Biroq, jozibador investitsiya muhitini yaratishda biz investorlar turli xil maqsadlar, ustuvorliklar, investitsiya qarorlarini qabul qilish tamoyillari va xatarlarga munosabati bo'lgan bozor sub'ektlarining juda keng doirasi ekanligini aniq anglashimiz kerak.

O’zbekiston iqtisodiyotiga keng miqyosda milliy va xorijiy investitsiyalarni jalb qilish O’zbekistonda sarmoyador, ijtimoiy yo'naltirilgan jamiyatni yaratishning uzoq muddatli strategik maqsadlarini ko'zlaydi, bu aralash iqtisodiyotga asoslangan, aholining turmush darajasi yuqori bo'lgan nafaqat turli xil mulkchilik shakllarining birgalikdagi samarali faoliyati, balki xalqaro, tovar, ishchi kuchi va kapital uchun bozor.

O’zbekiston ishlab chiqarish salohiyatini yangilashdan, iste'mol bozorini sifatli va arzon tovarlarga to'yintirishdan, eksport salohiyatini rivojlantirish va tarkibiy tuzilishidan, importga qarshi siyosat olib borishdan va G'arbning boshqaruv madaniyatini jamiyatimizga joriy etishdan manfaatdor. Chet ellik investorlar O’zbekistonning ulkan ichki bozoridan, uning tabiiy boyliklaridan, malakali va arzon ishchi kuchidan, mahalliy fan va texnika yutuqlaridan va hatto ekologik beparvolikdan foyda olish uchun yangi tramplin bilan qiziqishadi.

Shu sababli, bizning davlatimiz oldida qiyin va juda nozik vazifa turibdi: mamlakatga xorijiy kapitalni jalb qilish va uni o'zining imtiyozlaridan mahrum qilmasdan, uni ijtimoiy maqsadlarga erishish uchun iqtisodiy tartibga solish choralari orqali yo'naltirish.