«ishlab chiqarish texnologiyalari» fakulteti «oziq-ovqat texnologiyasi» kafedrasi

Nazorat savollari

1. 
   Gener soni tushunchasi
   
2. 
   Qanday yog’larda gener soni kam bo’ladi?
   

10 – LABORATORIYA ISHI
Yog’ va moylardagi oksidlangan moddalar miqdorini aniqlash


Periks sonini aniqlash
Usul mohiyati. Periks sonini aniqlashda ko‘p qo‘llaniladigan yodometrik usulidan foydalaniladi. Ushbu usul aktiv periks yoki kislorodli gidroperekis bilan vodorod yod kislotasini (HJ) sirka kislotasi qatnashchiligidagi o‘zaro ta’sir etish orqali amalga oshiriladi.
2.1.Periks sonini tindirish orqali aniqlash
Kerakli reaktiv va asboblar: 2:1 nisbatidagi muzlatilgan sirka kislotasi bilan xloroform aralashmasi; 50%- li KJ suvli eritmasi, yog‘, distillangan suv, 1%- li kraxmal eritmasi, 0,002H Na₂S₂O₃ eritmasi, shlifli kolba.
2.2. Li usuli bilan perekis sonini aniqlash.
Kerakli reaktiv va asboblar: 2:1 nisbatidagi muzlatilgan sirka kislotasi bilan xloroform aralashmasi, 50% li KJ ning suvli eritmasi, yog‘, distillangan suv, 1%li kraxmal eritmasi, SO₂ yoki azot gazi, 0,002 H li Na₂S₂O₃ eritmasi, shlifli kolba, analitik tarozi.
Nazariy qism
Periks soni (p.s.) deb 100gr yog‘dagi kaliy yodning muzlatilgan sirka kislotasidan perikslar asosida ajratilgan yodni grammlar miqdoriga aytiladi. Yog‘ va moylarni tadqiq qilishda periks tarkibini yoki periks sonini J₂ foizida ifodalanadi.
KJ + CH₃COOH → HJ + CH₃COOH;

CH₃(CH₂)₆-CH-CH=CH(CH₂)₇COOH – 2HJ→

|
OOH
CH₃(CH₂)₆-CH-CH=CH(CH₂)₇COOH + J₂ + H₂O
|
OH
Ajrab chiqqan J₂ quyidagi reaksiya bo‘yicha titrlanadi:
J₂ + 2Na₂SO₄ → 2NaJ + Na₂S₄O₆
Standart yog‘larni tekshirayotganda yodometrik usulni xona haroratida tindirish orqali amalga oshishini tavsiya qilinadi. Buzilgan yoki hidlangan yog‘lar bilan ishlanganda qisqa vaqtli tindirish yodometrik usulidan foydalanish mumkin. Aniq tadqiqot ishlarida yuqoridagi usulni reaksion aralashmani inertli gazi yordamida deaeratsiya qilish yo‘li bilan amalga oshirishini tavsiya qilinadi.(Li usuli).