Ishlab chiqarish omillari va ishlab chiqarish jarayoni

Yordamchi jarayonlar ishlab chiqarish uchun xizmat qiladi va mahsulot ishlab chiqarishning asosiy jarayonini uzluksiz ta’minlaydi. Bularga quyidagilar kiradi: ishlab chiqarishni asbob-uskuna bilan ta’minlash (shtamplar, modellar tayyorlash va ularni ta’mirlash, charxlar va tiklash), ta’mir bo‘yicha xizmat qilish (uskunalarni ta’mirlash, modernizatsiya va turli xil uskunalarga joriy xizmat qilish), turli xil energiya (elektr energiya, bug‘, havo va h.k.)lar bilan ishlab chiqarish uchun xizmat qilish Xizmat qilish jarayoniga korxonalarning moddiy-texnika ta’minoti, tayyor mahsulotni sotish, transport bilan xizmat qilish va hokazolar kiradi.
Ishlab chiqarish jarayonini tashkil etilishiga ko’ra turlari:
 donalab;  partiyali;  oqimli. Energetika korxonalari oqimli ishlab chiqarishga kiradi. Ishlab chiqarish jarayonini tashkil etish tamoyillari Sanoat korxonalarida ishlab chiqarish jarayonlarini tashkil qilishda quyidagi tamoyillarga amal qilish lozim:
 ixtisoslashtirish;  mutanosiblik;  parallellik;  bir tekis, ketma-ket yo‘nalish;  uzluksizlik;  bir me’yoriyik;  avtomatlashganlik;  sinxronlash.
XULOSA
Respublikamizda muayyan bir mahsulotni hamkorlikda ishlab chiqaruvchi korxonalar o‘rtasidagi ishlab chiqarish aloqalari yildan yilga mustahkamlanib bormoqda. Mustaqillik yillarida xom ashyoni qayta ishlovchi ketma-ket bosqichlardan iborat yoki yordamchi ahamiyatga ega bo‘lgan turli sanoat tarmoqlarining bir korxonada birlashishi yuqori darajada amalga oshirildi va natijada juda katta salohiyatga ega bo‘lgan kombinatlar faoliyat ko‘rsata boshladi. Ishlab chiqarishni ijtimoiy tashkil etishning barcha shakllarini takomillashtirish Respublika sanoatining salohiyatini juda yuqori darajaga ko‘tardi va uning tashqi va ichki bozordagi mavqeni mustahkamladi. Mustaqillik yillarida amalga oshirilgan tarkibiy o‘zgarishlar va sanoat sohasida yuqori darajadagi o‘sishga erishildi. Sanoatning yalpi ishlab chiqarishni tashkil etishning shakllari - konsentratsiyalash, mahalliylashtirish, ixtisoslashtirish, diversifikatsiyalash, kooperativlashtirish va kombinatsiyalashtirishni takomillashtirish tufayli sanoat salohiyatini yanada yuqori darajaga ko‘tarish imkoniyati yaratildi.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR:
1. Ortiqov A. Sanoat iqtisodiyoti. Darslik. -T.:Sano-Standart, 2014. -304 b. 2. Махмудов Э.Х. Экономика промышленных предприятий. Учебник. Iqtisodiyot – 2015 . 3. Иванов И.Н., Беляев A.M. и др. Производственный менеджмент. Учебник для бакалавров/ под. ред. И.Н. Иванова. -М.:Юрайт, 2013. 4. Улашев И.О., Атамуродов Ш.А. Корхона иқтисоди ваменежменти. - Тафаккур бўстони, 2013. 5. N.X.Gulyamova. Sanoat iqtisodiyoti va menejmenti. O’quv-uslubiy qo’llanma.
THE END