Ишлаб чиқариш жараёни ва унинг натижалари Режа

2. Товар қийматининг истеъмолчи даромадидаги салмоғи.
Истеъмолчи даромадининг бир фоизга ўзгариши талабнинг неча фоизга ўзгаришини ифодаловчи кўрсаткич талабнинг даромад бўйича эгилувчанлиги кўрсаткичи дейилади ва қуйидаги формула ёрдамида аниқланади:
Бу ерда:
Q – талаб миқдорининг фоизли ўзгариши;
Д – даромаднинг фоизли ўзгариши.
Таклиф ҳажмига таъсир қилувчи бошқа омиллар ўзгармай қолган шароитда, нархнинг бир фоизга ўзгариши таклифнинг неча фоизга ўзгаришини ифодаловчи кўрсаткич таклифнинг нарх бўйича эгилувчанлиги кўрсаткичи дейилади.

• Бу кўрсаткич кўпинча оддий қилиб таклифнинг эгилувчанлиги деб ҳам аталади.

Бу ерда:
Q – таклиф миқдорининг фоизли ўзгариши;
Р – нархларнинг фоизли ўзгариши.
Талаб ва таклиф эгилувчанлиги кўрсаткичларини аниқлашда уларнинг турли даражаларини умумий ҳолда баҳолаш муҳим ўрин тутади. Бунда асосан, қуйидаги учта ҳолатни ажратиб кўрсатиш мумкин:

• Бундай талаб ёки таклиф «эгилувчан» ёки «нисбатан эгилувчан» деб аталади.

1) талаб ёки таклиф эгилувчанлиги коэффициенти 1 дан катта (ЭТ, ЭТф>1).

• Бундай талаб ёки таклиф «бирга тенг эгилувчан» деб аталади.

2) талаб ёки таклиф эгилувчанлиги коэффициенти 1 га тенг (ЭТ, ЭТф=1).

• Бундай талаб ёки таклиф «ноэгилувчан» ёки «нисбатан ноэгилувчан» деб аталади.

3) талаб ёки таклиф эгилувчанлиги коэффициенти 1 дан кичик (ЭТ, ЭТф<1).

4-мавзу. Истеъмолчилар танлови назарияси. Ишлаб чиқариш ва ҳаражатлар.

Режа:

1.Фойда ва чекланган фойда. Бюджет чизиғи.

2.Истеъмолчи хатти-ҳаракати назарияси. Истеъмолчининг афзал кўриши, Нафлилик функцияси.

3.Ишлаб чиқариш омиллари тавсифи. Ишлаб чиқариш омилларининг ўзаро боғлиқлиги.

4.Ишлаб чиқаришнинг умумий ва пировард натижалари.

Фойданинг мазмуни.

Корхоналарнинг фаолиятига баҳо беришда сотилган маҳсулотларнинг ҳажми, уларга қилинган сарф-харажатлар ва фойда тушунчаларидан кенг фойдаланилади. Корхоналарда товар ва хизматларни сотишдан олинган маблағлар уларнинг пул тушумлари ёки пул даромадлари дейилади. Корхона, пул даромадларидан сарфланган барча харажатлар чиқариб ташлангандан кейин қолган қисми фойда деб юритилади.