Is va mv zv n I 90 sih vA ra an vD xn a a o

Balansdagi schyotlar 
- k o ‘rsatkichlari buxgalteriya balansi- 
da aks ettiriladigan buxgalteriya hisobi schyotlari. Lekin bu balans 
moddalarining nomlari balansli schyotlar nom lariga to ‘g ‘ri keladi 
degan m a’noni bildirmaydi. Bir balansli schyotning m aium otlari 
bir necha balans moddalarida va aksincha, bir balans moddasida 
bir necha schyotlarning m aiu m o tlari aks ettirilishi mumkin. Bux­
galteriya hisobining nazariyasi m anbalarida balansli schyotlam- 
ing m a’nosi yetarlicha yoritilmagan. Shunday schyotlar borki, ular 
buxgalteriya balansi tuzilishidan oldin yopilib ketadi. Balansda aks 
ettirish uchun bu schyotlarning keyingi hisobot davri boshiga sal- 
dosi bo im aydi. Schyotlar rejasidagi 9-tranzit schyotlarning aksari- 
yati shunday schyotlar tarkibiga kiradi. Schyotlar rejasidagi bar­
cha schyotlar ham balansdagi schyotlar hisoblanmaydi. Balansdagi 
schyotlardan boshqa balansdan tashqari schyotlar mavjud.
Bosh daftar 
- sintetik hisob yuritish uchun tayinlangan hisob 
registri. H isobjum al-order shaklida qoilaniladi. Bosh daftar yil 
davomida hisob yuritish uchun m oijallangan. Unda mazkur korx­
onada qoilaniladigan barcha sintetik schyotlar ochiladi. Schyot­
lar bo'yicha 1- yanvarga qoldiq (saldo) yozilib, har oyda jurnal-or- 
derlaming jam i m aiu m otlari yoziladi va oy b o ‘yicha aylanmalari 
(oborotlari) jam lanib, oy oxiriga saldosi chiqariladi.
231

---

Bosh jurnal 
- buxgalteriya hisobining eskirgan shakli. U h i­
sobning memorial-order shaklidagi varianti b o lib hisoblanadi.
«Bosh daftar» deb nomlangan yagona hisob registrida bosh 
daftar va registratsiya jum ali birlashtirilgan.
Boshlang‘ich (kirish) buxgalteriya balansi 
- mazkur korxo­
na faoliyatining boshida tuzilgan birinchi buxgalteriya balansi.
Buxgalter 
- buxgalteriya hisobi bo‘vicha mutaxassis.
«Buxgalter» atamasi XV asrda paydo b o ‘lgan. Bu lavozim- 
ni birinchi bo‘lib, Insburk schyotlar palatasining ish yurituvchisi 
Xristofor Shtexer olgan. Bu borada imperator Maksimilian I ning 
1498-yil 13-fevralda chiqargan buyrug‘i Vena davlat muzeyida 
saqlanmoqda.