Is-lm modeli Reje Kirisiw 2 i-bap is-lm modeli tu’sinigi ha’m mazmuni

1.2. IS iymek sızıǵı

IS iymek sızig'i (Investitsiyalardı tejew) ekonomikanıń tavar sektorındaǵı teń salmaqlılıqtı xarakteristikalaydı. Bul iymek sızıq procentler stavkası hám real dáramat dárejesi Y dıń kombinatsiyaları bolǵan kóplegen noqatlardı birlestiradi, bunda tovarlar bazarı teń salmaqlılıq jaǵdayında boladı.
IS iymek sızig'ining qiyaligi. IS iymek sızig'i unamsız qıyaǵa iye, sebebi procent stavkasınıń joqarılıǵı investitsiyalar, tutınıw ǵárejetleri hám sap kiripke sarp etiwlerdiń azayıwına alıp keledi hám sol sebepli jalpı talap (jalpı ǵárejetler) azayadı, bul bolsa kóbirek zatlarǵa alıp keledi past dáreje muvozanatli dáramat. Kerisinshe, kóbirek past stavka foiz avtonom joybarlastırılǵan ǵárejetlerdi asıradı hám avtonom ǵárejetlerdiń joqarı dárejesi dáramattı k A ret ko'paytiradi, bul erda k A ǵárejetlerdiń tolıq kóbeyiwshisi (yamasa super multiplikatori).

Dáramat dárejesi (Y) procent stavkası ( R ) hám IS iymek sızig'i qásiyetleri ortasındaǵı baylanıslılıqtıń eń tolıq suwreti onıń algebraik analizi menen berilgen.

Procenttiń tómen stavkaları investiciyanıń joqarı dárejesine tuwrı keletuǵının investiciya grafigi kórstilgen . Yeger procent stavkası r1  bolsa, jobalasqan investiciyanıń kólemi I1  teń boladı. Sonıń ushın AS jámi qárejetler S+I1(r1)+G qıya sızıǵı arqalı kórsetiledi. Usı sızıq bissektrisa menen kesilisip teńsalmaqlılıq toчkasın ye1–di hám teńsalmaqlı milliy dáramattı Y1-di sáwlelendiredi . Solay yetip, procent stavkası r1 teń bolǵanda  teńsalmaqlı milliy dáramat Y1 teń boladı. Usı kórsetkishler A toчkasın belgileydi . Procent stavka r1 -den r2-ge túsip ketse investiciyalar I1 -den I2-ge ósedi . Jámi qárejetler sızıǵı joqarıǵa S+I2(r2)+G kórinisine jılısadı. Bul óz náwbetinde teńsalmaqlı milliy dáramattıń Y1-den Y2 –deyin ósiwine alıp keledi . Bul kórsetkishler V toчkasın belgileydi . Yeger procent stavkanıń kórsetkishin uziliksiz ózgertetuǵın bolsaq hár toчka soǵan sáykes milliy dáramattıń kórsetkishin belgilegenimizde, onda grafikte IS qıya sızıǵın kóriwimiz múmkin.

Islep shıǵırıwdıń kólemi Y jobalastırılǵan jámi qárejetlerge jer = S + I + G + Xn teń bolǵanda dáramat dárejesiniń teńsalmaqlılıǵı payda boladı. Tutınıw funkciyası, investiciya funkciyası, taza eksporttıń funkciyası sızıqlı hám procent stavkasına baylanıslı dep alayıq.