Irrigatsiya va melioratsiya

4.5.1-rasm. Dalaga plyonka to’shab sug’orish 
Suv xo’jaligi amaliyotiga zamonaviy texnologiyalarni joriy etishda xalqaro 
tashkilotlar bilan samarali hamkorlik yo’lga qo’yilgani muhim ahamiyat kasb 
etayotganini ham alohida ta’kidlash lozim. Jumladan, Germaniya xalqaro 
hamkorlik jamiyati (GITS) loyihasi doirasida Samarqand viloyatida 10 gektar, 

---

80 
BMTning oziq-ovqat tashkiloti (FAO) tomonidan Namangan viloyatida 10 gektar 
maydonda tomchilatib sug’orish tizimi joriy etildi. Ayni paytda Farg’ona vodiysida 
suv resurslarini boshqarish loyihasining ikkinchi bosqichi doirasida Namangan 
viloyatida 2530 gektar maydonda tomchilatib sug’orish tizimini joriy etish uchun 
17 milliard so’mdan ziyod mablag’ sarflash ko’zda tutilgan. 
Suv resurslaridan tejamli foydalanish doimo dolzarb masala bo’lib kelgan, 
geografik joylashuvi jihatdan qurg’oqchil mintaqa hisoblanuvchi mamlakatlarda 
suvni tejovchi zamonaviy texnologiyalarni rivojlantirish har tomonlama foyda 
keltirmoqda. Ayni paytda jahon miqyosida keskin iqlim o’zgarishlari ro’y 
berayotgani, qurg’oqchilik, sho’rlanish va cho’llanishning kuchayishi, unumdor 
yer maydonlarining kamayishi kabi dolzarb muammolar, o’z navbatida, 
mamlakatimiz agrar sohasini modernizatsiyalash va unga innovatsion uslublarni 
keng joriy etishni taqozo etayotganini alohida ta’kidlash mumkin. 
4.5.Ko’chma egiluvchan quvurlardan foydalanish 
Ko’chma egiluvchan quvurlar yordamida sug’orish texnologiyasi qator qilib 
ekiladigan g’o’za, kuzgi boshoqli don, piyoz, pamidor, kungaboqar, lavlagi va 
boshqa qishloq xo’jalik ekinlarini sug’orishda joriy qilish tavsiya etiladi (7.6.1-
rasm). Bunda, ekin maydoni boshidan o’tadigan temir-beton lotok tarmog’i, beton 
kanal yoki yer ariqda suv sathi ekin maydoniga nisbatan kamida 20-30 sm va 
undan ortiq bo’lishi lozim. Suv olish manbaidagi suv sathining ekin maydonidan 
baland bo’lishi suvni egiluvchan quvurlar orqali ekin maydonining barcha 
uchastkalariga ravon yetkazish imkonini beradi. Agar ekin maydoni tuprog’ining 
sho’rlanish darajasi o’rtacha va kuchli bo’lib, sug’orish ishlari yer uchastkasini 
pollarga (chellarga) bo’lib, bostirish usulida amalga oshirilsa bunday holatda ushbu 
texnologiyani joriy qilish tavsiya etilmaydi (5.6.1-rasm).

---

81