Iqtisodiyotni davlat tomonidan tartibga solishning mohiyati va zarurligi Mundarija

 

 

 

 

 

 

 

---

41 

 

Xulosa 

Xulosa  qilib  aytganda  iqtisodiyotni  Davlat  tomonidan  tartibga  solish  juda  muhim 

vazifa  hisoblanar  ekan.  Jumladan,  bozor  munosabatlariga  asoslangan    mamlakatlarda 

iqtisodiyotni tartibga solish borasida davlat muhim vazifalarni bajaradi. Chunki, Davlat 

iqtisodiyotga faol aralashib, bozor mexanizmining amal qilishiga ko‟maklashadi. Bozor 

munosabatlarini  tartibga  solishdan  ko‟zlangan  asosiy  maqsad  bozor  munosabatlarni 

muayyan  va  ma‟lum  yo‟nalishlar  asosida  rivojlantirib,  aholining  turmush  darajasini 

oshirish  choralarini  ko‟rishdan  iboratdir.  Shunday  ekan,  iqtisodiyot  qancha  rivojlansa, 

kamol  topsa  aholi  turmush  darajasi  ham  shuncha  rivojlanadi  va  yaxshilanadi. 

O‟ylaymanki, iqtisodiyotni davlat tomonidan tartibga solish Davlat uchun hozirgi kunda 

asosiy vazifalardan biriga aylangan. Iqtisodiyotni tartibga solishning Davlat mexanizmi 

taqozo  etuvchi  sabablardan  biri  ahilini  inson  salomatligiga  va  tabiatga  ziyon 

yetkazuvchi  omillardan  himoya  qilish  zaruratidir.  Shunday  ekan  bozor  iqtisodiyoti 

sharoitida har qanday xo‟jalik yurituvchi tadbirkor avvalo, o‟zini o‟ylaydi, o‟z manfaati 

yo‟lida  faoliyat ko‟rsatadi. Bu faoliyat ayrim hollarda tabiatga yoki inson salomatligiga 

ziyon etkazishi, davlat manfaatlariga zid kelishi mumkin.  

Shu bilan birgalikda davlat ixtiyorida bir qator moliyaviy, ya`ni iqtisodiy vositalar ham 

mavjudki,  ular  yordamida  davlat  xo`jalik  yurituvchi  sub`ektlarning  manfaatlariga 

bevosita ta`sir ko`rsata oladi. Soliqlar, sanatsiya va subsidiyalar ana shunday vositalarga 

kiradi.  Soliqlar  davlat  tomonidan  iqtisodiyotni  tartibga  solishning  eng  kuchli  va 

ta`sirchan  vositasi  hisoblanadi.  Ular  har  qanday  ishlab  chiqarish  xarajatlari  tarkibiga 

kiritiladi.  Shunday  ekan,  Davlat  iqtisodiyotni  rivojlantirish  uchun  harqanday  chora  va 

usullarni  qo‟llashi  kerak.  Hozirda  mustaqil  ta‟limga  alohida  e‟tibor  berilmoqda. 

Shuning uchun ayrim mavzularni talabalar mustaqil tarzda o‟rganishlari lozim. Buning 

uchun  mavjud  adabiyotlar,  qo‟llanmalar,  ilmiy  maqolalar,  Prezident  asarlari,  jumladan 

gazeta  va  jurnal  materiallaridan  foydalanish  kerak.  Biroq  u  yoki  bu  boradagi  fakt  va 

raqamlardan  foydalanilganda  ularni  chuqur  tahlil  qilish  va  tegishli  xulosalar  chiqarish 

muhim ahamiyat kasb etadi. Shundagina biz talabal yetuk mutaxassis bo‟lib yetishamiz 

va  bugungi  bozor  iqtisodiyoti  sharoitida  o‟ylaymanki  mamlakatimizning  iqtisodiy 

ko‟rsatkichlarini oshirishda yetarlicha hissa qo‟sha olamiz. 

---

42 

 

O„zbekistonda eng past va eng yuqori daromad oladigan aholi guruhlari o„rtasidagi 

tafovut  darajasi  so„nggi  yillarda  8  barobarga  to„g„ri  kelmoqda.  Ijtimoiy  siyosat 

daromadlarni tartiblash va ijtimoiy yordam uyushtirish orqali jamiyatdagi, turli ijtimoiy 

guruhlar  hamjihatligini  ta'minlashga  qaratiladi.  Bu  bilan  ijtimoiy  beqarorlikning  oldi 

olinadi va iqtisodiy o„sish uchun sharoit yaratiladi. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

43