Iqtisodiyoti

 
 
 
Mustaqil ta’lim uchun tavsiya etiladigan mavzular: 
1. Qishloq xo‘jaligi tarmog‘ining mamlakatimiz iqtisodiyotida tutgan 
o‘rni. 
2. Qishloq o‘jaligi tarmog‘ining o‘ziga xos xususiyatlari.
 
3. “Qishloq xo‘jaligi iqtisodiyoti” fanining predmeti, maqsadi, 
vazifalari va usullari. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Qishloq xo‘jaligi 
tarmog‘ining o‘ziga 
xos xususiyatlari 
nimalardan iborat?

---

18 
2-BOB: O‘ZBEKISTONDA AGRAR ISLOHOTLARNING 
MOHIYATI, BOSQICHLARI VA ASOSIY YO‘NALISHLARI. 
 
1. Qishloq xo‘jaligida bozor munosabatlarini shakllantirishning zarurligi 
va ahamiyati. 
2. Qishloq xo‘jaligida amalga oshirilayotgan islohotlarda davlatning roli.
3. Qishloq xo‘jaligi tarmog‘ida amalga oshirilayotgan islohotlarning asosiy 
bosqichlari va yo‘nalishlari.
4. Qishloq xo‘jaligini rivojlantirish bo‘yicha islohotlarning istiqbolli 
yo‘nalishlari. 
Tayanch so‘zlar: 
agrar islohotlar, bozor munosabatlariga asoslangan 
iqtisodiyot, ko‘p ukladli iqtisodiyot, xususiylashtirish, xususiy mulk, 
shirkat xo‘jaliklari, fermer xo‘jaliklari, yagona yer solig‘i, moliyalashtirish. 
 
1. Qishloq xo‘jaligida bozor munosabatlarini shakllantirishning 
zarurligi va ahamiyati. 
Sobiq ittifoq davrida mamlakatimizda ma’muriy boshqariladigan 
rejali iqtisodiy tizim amal qilgan bo‘lib, ushbu iqtisodiy tizimning asosiy 
kamchiligi – mulkning egasizligidir. Ushbu iqtisodiy tizimda asosan 
davlat mulki va qisman jamoa mulki mavjud bo‘lgan bo‘lib, xususiy 
mulkchilikka ruxsat berilmagan. Jamoa mulki deb ataluvchi mulk shakli 
ham o‘z nomiga to‘liq mos bo‘lmasdan, amalda davlat tomonidan 
boshqarilgan. Bunday sharoitda xodimlar tomonidan korxonalarda 
mavjud resurslardan tejamkorlik bilan foydalanish, ishlab chiqarish 
hajmini oshirish, mahsulot tannarxini pasaytirish, yetishtirilyotgan 
mahsulot sifatini yaxshilab borish, iqtisodiy samaradorlikni oshirishga 
rag‘bat beruvchi mexanizm mavjud bo‘lmagan.
Yuqoridagi holatlarni inobatga olgan holda mamlakatimizda 
mustaqillikka erishilgandan so‘ng yangicha iqtisodiy tizim – bozor 
munosabatlariga asoslangan iqtisodiy tizimga o‘tish bo‘yicha islohotlar 
amalga oshirila boshlandi. Mamlakatimiz iqtisodiyotining barcha 
tarmoqlarida bo‘lgani singari qishloq xo‘jaligi tarmog‘ida ham keng 
qamrovli islohotlar amalga oshirib kelinmoqda. Amalga oshirilayotgan 
ushbu islohotlar natijasida qishloq xo‘jaligi tarmog‘ida ham bozor 
munosabatlari shakllanib, mulkiy munosobatlar takomillashdi, bozor 
iqtisodiyoti sharoitlariga mos yangicha tadbirkorlik shakllari paydo 
bo‘ldi. 

---

19