"iqtisodiyot va menejment "

Miqdor ko`rsatkichlari
- korxonaning ishlab chiqarish va xo`jalik yuritish 
faoliyatini hajm o`lchamida izohlaydi. Bunday ko`rsatkichlar qatoriga ishlab 
chiqarilayotgan mahsulotlar miqdori, ishlayotgan xodimlar soni va mehnatga haq 
to`lash fondi, mashina va asbob-uskunalar parki, ishlab chiqarish dasturini amalga 
oshirish uchun zarur bo`lgan materiallar miqdori, tsex hamda ish joylari soni va 
hokazolarni kiritish mumkin. 
Sifat ko`rsatkichlari
- korxonaning ishlab chiqarish faoliyatidagi o`zgarishlarni 
nisbiy kattaliklar: mehnat mahsuldorligining o`sishi, mahsulot tannarxining bazis 

---

343 
davrga (yoki reja hisobotiga) nisbatan foizlarda kamayishi, mahsulotning to`liq 
tannarxiga nisbatan foizlarda daromad hajmi, korxona rentabellik darajasining 
o`sishi va shu kabilar yordamida tavsiflaydi. 
Rejalashtirish uslubiyati
– bu iqtisodiyotni boshqarishning turli bo`g’inlarida, 
jumladan, korxonalarni boshqarishda rejalarni ishlab chiqish usullari majmuasidir.
Balans usuli - 
korxonaning ishlab chiqarish vositalari, ishchi kuchi, ishlab 
chiqarish quvvatiga bo`lgan talablari va ularning manbalari aniqlanadi.
Norma
(me`yor) – bu belgilangan sifatdagi mahsulot birligi (ish, xizmat) 
tayyorlash uchun sarflanuvchi xom ashyo, material, yoqilg’i, energiya va boshqa 
resurslardan foydalanishning yo`l qo`yilishi mumkin bo`lgan maksimal yoki 
minimal chegarasidir.
Normativ
– bu nisbiy kattalik bo`lib, asosan foizlar yoki koeffitsientlar yordamida 
aks ettiriladi. U mehnat vositalari va predmetlaridan foydalanish darajasini, 
ularning har bir maydon birligi, og’irlik birligi, hajm birligiga sarflanishini 
tavsiflab beradi.
Tadbirkorlik
- korxonalar xo`jalik yuritish faoliyatining uzluksiz qismi bo`lib, 
foyda (daromad) olish va uni ko`paytirishga qaratilgan bo`ladi.
Biznes-reja
- yangi korxona tashkil qilish yoki biron-bir tijorat loyihasini amalga 
oshirish uchun mo`ljallanayotgan asoslangan xatti-harakatlarni o`z ichiga oluvchi 
hujjat hisoblanadi.