Iqtisodiyot nazariyasi” kafedrasi “hozirgi zamon raqobat nazariyalari” fanidan ishchi daftar toshkent – 2019


Differentsiallashning iqtisodiy mazmuni va xususiyatlari



Download 3,32 Mb.
bet53/83
Sana22.06.2022
Hajmi3,32 Mb.
#692768
1   ...   49   50   51   52   53   54   55   56   ...   83
Bog'liq
Iqtisodiyot nazariyasi” kafedrasi “hozirgi zamon raqobat nazariy

11.1. Differentsiallashning iqtisodiy mazmuni va xususiyatlari
Tovar-murakkab strategiyasi ko`p qirrali tushuncha, biroq bunda eng asosiy narsa iste’mol xususiyatlari, ya’ni tovarning o’z vazifasini bajarishunga ega bo’lgan iste’molchining ehtiyojlarini qondirish xususiyatidir.
Tovarning iste’mol qiymati uning iste’mol xususiyati majmuasidir. Tovarning quyidagi xususiyatlariga qarab aloxida e’tibor beriladi: rangi, upakovkasi (o’rash, boglash), tashki ko`rinishining fasoxati (dizayni), ergonomik xususiyatlari (foydalanish, ta’mirlash va boshqalarning qulayligi va boshqalar).
Tovarni ishlab chiqarishrdan oldin uning iste’mol xususiyati taxlil qilinadi. Tovar-murakkab strategiyasi qirrali tushuncha, biroq bunda eng asosiy narsa iste’mol xususiyatlari, ya’ni tovarning o’z vazifasini bajarishunga ega bo’lgan iste’molchining ehtiyojlarini qondirish xususiyatidir. Tovarlar quyidagi mezonlari bo’yicha aloxida guruxlarga bo’linadi:

      • maqsadli kursatkich bo’yicha

      • bozor turiga ko’ra

      • foydalanishga tayyorligiga ko’ra

      • iste’molchilar soniga qarab bo’linadi.

Maqsadli xarakteriga ko’ra esa tovarlar iste’mol tovarlari va ishlab chiqarishrga oid tovarlarga bo’linadi. Iste’mol tovarlari – bu shaxsiy iste’mol uchun mo’ljallangan tovarlardir. Ular kundalik talab tovarlari, dastlabki tanlov asosida olinadigan tovarlar, aloxida talabdagi tovarlar, passiv talabdagi tovarlarga bo’linadi. Kundalik talab tovarlariga kundalik turmush uchun zaruriy ozik-ovkatlar, kir yuvish, tozalash vositalari, uy xo’jaligi uchun zaruriy mayda tovarlarni kiritish mumkin. Kundalik iste’mol tovarlarini iste’mol qilish intensivligiga ko’ra ularni o’z navbatida 3 ta quyi guruxga ajratish mumkin:

  1. Doimiy extiyojdagi asosiy tovarlar (non, sovuni)

  2. Impulsiv tarzda sotib olinadigan tovarlar (saqich, gazeta) 3. Favqulodda xolatlar uchun xarid qilinadigan tovarlar (zont).

Dastlabki tanlov asosidagi tovarlar safiga: mebel, kiyim-kechak, uyro’zg`or uchun elektr jixozlari kiradi va u xaridorlarni qiyosni, narx, moda, dizayn jixatidan tanlovda bir muncha muloxaza yuritishni talab qiladi. Ushbu tovarlar:

      • o’xshash tovarlar (sifat jixatdan bir-biriga yaqin, lekin dizayn, narxi bo’yicha farklanadi,)

      • aloxida ko`rinishdagi tovarlar (rangi, fasoni, navi jixatidan)

Passiv talabdagi tovarlar – xaridorlarga notanish yoki ular xususida juda kam uylaydigan tovarlardan tarkib topadi. Ishlatish vaktiga ko’ra

      • kiska muddatli foydalanishga oid tovarlar

      • o’zoq muddatli foydalanishga oid tovarlar

Tovar siyosatida asosiy maqsadga erishish quyidagi soxalardagi vazifalarni xal etish orqali amalga oshiriladi:

      • uning innovatsiyasi

      • variatsiya

      • differentsiya

      • eliminatsiya

      • markani urnatish va tanlash

      • kadoklash

      • tovarni shakli , turi va boshqalar

Shunga mos xolda tovar siyosatining masalalariga quyidagilar kiradi:

      • yangi tovarlarni kidirish

      • yangi tovarlarni rivojlantirish

      • bozorga yangi tovarlarni kiritish

      • tovar shakllarini asoslash

      • tovar sifatini tartibga solish

      • bozordagi yangi tovarlar xulk-atvorini nazorat qilish va boshqalar39. Birinchi 3 tasi bozorga yangi tovarlarni kiritayotganda xal etiladi, qolgan vazifalarni xal etish tovarni butun xayoti davomida amalga oshadi. Buning uchun, ya’ni karorni asoslash uchun tovarni xayotiylik sikli modeli ishlatiladi.

Tovarlar va xizmatlar assortimenti – bu foydalanish bo’yicha birbiriga juda o’xshash tovarlar (xizmatlar) guruxidir. Tovar sifati – bu tovarning o’z funktsiyalarini bajarishda ko`rinadi va u quyidagi parametr bilan xarakterlanadi, ya’ni o’zoq muddat xizmat kursatishi, pishiqligi, foydalanishda soddaligi va boshqalar.

Download 3,32 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   49   50   51   52   53   54   55   56   ...   83




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish