Iqtisodiyot” kafedrasi “menejment” fanidan Oʻquv-uslubiy majmua

Nazorat qilish jarayoni
Meggin Fyuntes Ogayo shtatining Peinesvil shahridagi Kor Tizimlar kompaniyasi jamoasiga Kadrlar boʻlimi rahbari lavozimida qoʻshilganida uning eng ustuvor maqsadi xodimlar talofatini kamaytirish ekanligini bilardi. Tlofatlar soni oʻrtacha raqamlardan baland edi. Yuqori cahstotadagi kompaniyaning talofat darajasi nafaqat xodimlar ruhiy holatiga tasir koʻrsatdi balki pastki chiziqlar ish kunlarining yoʻqolishiga olib keldi. Meggin ushbu holartni bartaraf etish uchun nazorat jarayoniga suyanadi.
Nazorat bu 3 bosqichli haqiqiy ish faoliyatini oʻlchash, rejalashtirilgan va amaldagi natijalarni solishtirish va nomuvofiq andazalarni ma'muriy harakatlar orqali bartaraf etishni oʻz ichiga oluvchi jarayondir.
Menejer qabul qilishi kerak boʻlgan qaror tezkor tuzatuvchi chora yoki asosiy tuzatuvchi chora boʻlishi mumkin. Menejerlar uchun muammoning manbaini topishga vaqt yoʻq deb ratsional boʻlish va tezkor chora tadbirarni qoʻllab ketish noodatiy hisoblanadi. Puxta menejerlar chetlovlarni analiz qiladilar va agarda bu ish oʻzini oqlasa, ular ma’lum bir vaqt ajratadilar va ushbu qarama qarshilik sababarini tuzatadilar.
Gap shundaki, agar ijro rejalashtirilgan nuqtaga erishilmasa, darhol standart yoki maqsadni ayblovga qoʻymang. Agar siz menejer sifatida standartni real, haqqoniy va erishsa boʻladigan deb qarasangiz, u holda siz hodimlaringizga kelajakda yaxshi natija kutishingizni ayting va ularga yordam berish uchun kerakli chora tadbirlarni amalga oshiring.¹²

1-Rasm.Nazorat jarayonidagi boshqaruv qarorlari.

2. 
   Ish boshqarish tizimi va uni baholash
   

Menejerlar boshqa odamlar ustidan hukmronlikka egadirlar va ularning holati shu hukmronlik bilan belgilanadi. Ular yuqori tashkilot rahbarlari, huquqlari teng boʻlgan shaxslar va qoʻl ostidagi xodimlar bilan munosabatlarini olib boradilar va shu munosabatlar bahos yoki model sifatida bayon etilishi mumkin.
Menejerlar har kuni muammolar va koʻzda tutilmagan holatlar bilan toʻqnashib toʻxtovsiz bahoslarini oʻzgartirib turadilar. Biroq menejerning tashkilotchilik darajasiga qarab oʻz qobiliyati va mohiyati boʻyicha bahoslarning bir koʻrinishi boshqalari bilan almashishi yoki ustunlik qilishi mumkin.
Ana shu oʻnta bahosining hammasi aniq bir tashkilot koʻrinishidan qat’iy nazar menejer ishining hajmi va maxmunini aniqlab beradi.