Iqtisodiy tahlil

Mahsulot ishlab chiqarish hajmi va tarkibi

Mahsulot turi	Mahsulot narxi, ming so’m.	Ishlab chiqarish hajmi		Solishtirma og’irlik
		O’tgan davr	Hisobot davri	O’tgan davr	Hisobot davri
Tabiiy teridan poyabzal	30	5000	5400	0,5	0,6
Sun’iy teridan poyabzal	6	5000	3600	0,5	0,4
Jami		10000	9000	1,0	1,0

YaF0 = 10000×30 + 10000×0,5×6 = 180000 ming so’m

YaF_shartli = 9000×0,5×30 + 9000×0,5×6 = 162000 ming so’m.
Keltirilgan misolda ikkala holatda ham ishlab chiqarish tarkibi va narxlar bir xil (bazis davr darajasida), faqat umumiy mahsulot ishlab chiqarish farqlanadi. Bu mahsulotning jismoniy o’sishini to’g’ri baholashga imkon beradi.
Agar mutlaq miqdorlar o’rniga o’rtacha yoki nisbiy miqdorlar qo’llanilsa, qator hollarda ko’rsatkichlar taqqoslanuvchanligiga erishish mumkin. Korxona ishlab chiqarish bazasini hisobga olmay turib mahsulot ishlab chiqarish hajmi, foyda miqdori kabi mutlaq ko’rsatkichlarni taqqoslash mumkin emas. Lekin mutlaq ko’rsatkichlar o’rniga nisbiy ko’rsatkichlar, masalan, bir ishchi uchun mahsulot ishlab chiqarish, bir so’m aktivga foyda miqdori olingan bo’lsa, u holda qiyoslash to’laligicha to’g’ri hisoblanadi.