Iqtisod-moliya

21. Sog‘lom turmush tarzini targ‘ibot qilish  
va notiqlik san’ati
Notiqlik san’ati o‘z tartib-qoidalariga egadir. Har bir nutq 
so‘zlovchi notiq uchun uning asoslarini bilish o‘ziga nisbatan 
izzat, obro‘, auditoriyada esa mavzuga nisbatan qiziqish va e’ti-
borni tug‘dirisi lozim.
Mantiqiy jihatdan teran fikrlash qoidalari, rasmiy mantiq 
ilmining quyidagi 4 ta asosiy qonuni bor:
1. Ayniyat qonuni. Bu qonunda mantiqiy tafakkurning eng 
muhum xislatlardan bo‘lgan har bir fikr, muhokama aniq va 
ravshan bo‘lishmi o‘zida ifodalaydi.
2.  Ziddiyat qonuni - biror narsaning ayni bir sharoit va ayni 
bir vaqtning o‘zida malum bir xususiyatga ham ega bo‘lishi, 
ham ega bo‘lmasligi mumkin emas.
3.  Iste’sno qonuni deb, bir-biriga zid bo‘lgan ikki hukmdan 
biri hamisha chin bo‘lib, ikkkinchisi xatodir. Uchinchisining 
bo‘Ushi mumkin emas.
4. Yetarli asos qonuni - tafakkur etish jarayonida har bir 
chin fikr yetarli asosga ega bo‘lmog‘i zarur, ya’ni har bir fikr, 
mulohaza muhokamaning chinligi boshqa chinligi isbotlangan 
fikr yordami bilan asoslab berilmog’i kerak.

---

127