Investitsiyalarni baholash

6-mavzu. Investitsiyalarning moliyaviy va iqtisodiy samaradorligini baxolash
Investitsiyaning moliyaviy va iqtisodiy samaradorligini baholashning zarurati va ahamiyati. Investitsiyaning moliyaviy-iqtisodiy samaradorligini baholashning oddiy (an’anaviy) usullari. Investitsiyaning moliyaviy- iqtisodiy samaradorligini baholashning diskontlashga asoslangan usullari.
Investitsiya loyihalari samaradorligini baholashda loyihadan ko’riladigan daromadning ko’pligiga, mehnat resurslarining kam sarflanishiga, loyihaning amalga oshirish muddatining qisqaligiga, loyiha bo’yicha ishlab chiqariladigan maxsulotning sifatiga, bozorda tutgan o’rniga, shuningdek, xarajatlarning to’g’ri olib borilishi. Investitsiyani amalga oshirish jarayonidagi likvidligini tahlil qilish. Iqtisodiy baholash, investitsiyaning potentsial qobiliyati, shu loyihaga qo’yilgan mablag’larning qiymatini saqlab qolishda va ularning o’sishi sur’atini yetarli darajasini yaratib berish. Investitsiya samaradorligini baholash usulllari. Korxona pul oqimlarini baholash orqali nazorat qilish.
7-mavzu. Investitsiyani baholashda moliyaviy tahlilning asosiy yo’nalishlari
Investitsiya loyihalari moliyaviy taxdilining maqsadi, vazifalari va asosiy yo’nalishlari. Investitsiya qarorlarini qabul qilishning asosiy mezonlari. Loyihaning muddati va rejalashtirish gorizonti. Loyihada kompleks tahlilni o’tkazish bosqichlari. Investitsiyalarni baholash uchun sharoitlar mavjud bo’lganda, loyihani tayyorlash moliyaviy va iqtisodiy tahlillar talablariga muvofiq o’tkazilishi. Investitsiyalash moliyaviy va iqtisodiy nuqtai nazardan kelgusida investitsiyalarning umumiy boshlang’ich qiymatini oshiruvchi sof foydani hosil qilish va olish maqsadida barcha turdagi moliyaviy, iqtisodiy resurslarning uzoq muddatga qo’yilishi sifatida anikdanishi. Investitsiyalash to’g’risida qaror qabul qilish uchun o’rganilayotgan ma’lumotlar majmuasi. Loyihaning iqtisodiy hayotiy davrini aniqlashda turli omillarni baholash. Investitsion qarorlar qabul qilishda investitsiya loyihalarini baholash, taxdil qilish, tanlash va amalga oshirishning ilmiy asoslangan uslubiyotidan foydalanish. Loyiha ekspertizasida uni tadbiq etilishining asoslari. Loyihada kompleks taxdilni o’tkazish bosqichlari.

8. 
   mavzu. Investitsiya loyixalarida xarajatlar taxlili
   

Investitsiya loyihalari xarajatlarini baholashning umumiy holati. Asosiy kapitalga investitsiya xarajatlari va sof aylanma kapital. Ishlab chiqarish va marketing xarajatlari tahlili. Investitsiya loyihalarini baholashning tarkibiy qismi sifatida xarajatlarni mukammal va ishonchli baholash. Xarajatlarni baholashga tayyorlash va uning bosqichlari. Loyihaning kelgusi hayotiyligini aniqlash uchun ishlab chiqarish xarajatlarining bashoratlash. Marketing yoki muomala xarajatlar hamda ishlab chiqarish xarajatlari tarkibi, ularing nisbatlari va muttanosibligi. Xarajat turlarining foyda mifqdorigi ta’sirini aniqlash. Inflyatsiya jarayonlarining investitsiya loyihalarini baholashga ta’siri. Inflyatsiyaning mohiyati va uning investitsiya loyihasiga ta’siri. Pul oqimlarini baholashda inflyatsiyani hisoblash.Uz kapitali samaradorligiga inflyatsiya ta’sirini hisoblash. Diskont stavkasini inflyatsiya ta’siri ostida o’zgarishi.

8. 
   mavzu: Investitsiyalarni moliyalashtirish manbalari taxlili va
   uni baxolash
   

Investitsiyalarni moliyalashtirish manbalarining mohiyati va ularning turkumlanishi. Real investitsiya loyihalari samaradoligini baholash usullari. Bozor iqtisodiyoti sharoitida investitsion loyihalarni moliyalashtirish investorlar tomonidan tashkil etilgan har xil manbalar, shu jumladan moliyaviy resurslarni jalb qilish yo’li bilan, kreditlar evaziga qonunchilikda belgilangan holda qimmatli qog’ozlar va zayomlar chiqarish. real investitsion loyihalarni moliyalashtirish manbalari va shakllar. Investitsion loyihalarni moliyalashtirishning turli shakl va usullari. Noana’viy moliyalashtirish tahlili. Loyihaning iqtisodiy hayotiylik davrini aniqlash taxlili.

8. 
   mavzu: Investitsiya samaradorligini texnik taxlil asosida
   baxolash va aniqlash
   

Investitsiya loyihalari hayotiyligining har bir bosqichida texnik ekspertizaning ahamiyati. Loyihada qo’llaniladigan texnika-texnologiyani injiniring baholash. Investitsiya loyihalari texnik tahlilining vazifasi. Investitsiya loyihalarini amalga oshirishda uning texnologik jarayonlari bo’yicha qabul qilingan qarorlarning maqsadga muvofiqligi va tanlangan texnologiyaning texnik jihatdan ishonchliligi ularni texnik taxdil etishning o’ta muhimligini anikdash. Investitsiya loyihasining texnik tahlili quyidagilarning bajarilishini ta’minlashi. Investitsiya loyihalarini dastlabki texnik-iqtisodiy asoslash (DTIA) va texnik- iqtisodiy asoslashning ahamiyati vazifalari va o’ziga xos xususiyatlari. Funktsional sxemalar va chizmalar to’plamining tavsifi. Investitsiya loyihasini texnologik baholashda u yoki bu tarmoqdagi yangi loyihaga
tavsifli bo’lgan texnologik risklarni inobatga olish. Risklarning vujudga kelish sabablari va ularni pasaytirish uslublarini ko’rib chiqish. Loyihaning texnik rejasi, ekspluatatsiyasi va menejmenti loyihani tahlil qilish.

11. 
    mavzu. Investitsiya samaradorligini baholashning an’anaviy usullari
    

Investitsiyalar samaradorligi tushunsachi va uning samaradorligi ko’rsatkichlari. Investitsiya samaradorligini baholashning an’anaviy usullari. Investitsiyalar samaradorligini baholashning iqtisodiy usullari. Investitsiya samaradorligi va samarasi o’rtasidagi bog’liqlikni baholash. Investetsiyalar samarasini baholashning an’anaviy usullari. Investitsiyalarni qoplash muddatini hisoblash usuli (RR). Investitsiyalarning buxgalteriya rentabelligini aniqlash usuli (rentabellik darajasi) (ARR yoki ROI). Investitsiya samaradorligiga ta’sir qiluvchi omillarin aniqlash, tahlil qilish va baholash. Investitsiyalarni qoplash muddatini aniqlash.

11. 
    mavzu. Investitsiyalarni pul okimlarini diskontlash asosida baholash
    

Uzluksiz pul oqimi. Diskontlash tushunchasi va qoidasi. Annuitetning kelgusi qiymati va uni hisoblash usuli, renta bahosi. Har qanday loyihaning moliyaviy-iqtisodiy jihatdan baholanishi pul oqimlari haqidagi ma’lumotlarga asoslanadi. Pul oqimlari haqidagi ma’lumotlar asosida investitsiya loyihasining samaradorligini baholash. Pul oqimlari haqidagi aniq ma’lumotlarni yig’ish va qayta ishlash. Loyiha bo’yicha xarajat va tushumlarning tavsiflanishi. Pul oqimining joriy qiymat hisobi. Baholash ishlariga ta’sir etuvchi omillar taxlili. Pul oqimi komponentlarining sotish hajmiga bog’liqligi taxdili.

11. 
    mavzu. Investitsiya samaradorligini diskontlash usullari
    asosida baholash
    

Loyihalarning jalb etuvchanligini baholash usullarining tavsifi. Investitsiya samaradorligini diskontlashning sof joriy qiymat usuli asosida baholash (NPV). Investitsiya samaradorligini diskontlashning foydaning ichki me’yori usuli asosida baholash (IRR). Investitsiya samaradorligini diskontlashning investitsiyalar rentabelligi usuli asosida baholash (RI). Investitsiya samaradorligini diskontlashning qoplash muddati usuli asosida baholash (DPP). Investitsiya loyihalarini baholashda guruhlar tahlili. Investitsiya loyihalari bo’yicha daromadlarni (tushumlarni) yillar bo’yicha bashorat qilish yo’llari. Investitsiyalar loyihalarini amalga oshirish bo’yicha qaror qabul qilishda muqobil loyihalarning samaradorligi taxlili.

11. 
    mavzu: Qimmatli qog’ozlarga yo’naltirilgan investitsiyalar samaradorligini baholash
    

Qimmatli qog’ozlarga yo’naltirilgan investitsiyalarni samaradorligini baholashning mazmuni va ahamiyati. Birlamchi moliyaviy investitsiyalar samaradorligini baholash. Hosilaviy moliliyaviy investitsiyalarni baholash. Qimmatli qog’ozlar tasnifi. Qimmatli qog’ozlarning puldan farkli xususiyatlari. Qimmatli qog’ozlarning xarakati shakli bo’yicha tasnifi. Aktsiya turlarining tasnifi. Qimmatli qog’ozlar xosilalarini chiqarish va muomalasi koidalari. Hosilaviy moliyaviy investitsiyalarni baholash tahlili. Investitsiyalar rentabelligi ko’rsatkichlari. Investitsiyalarni amalga oshirish hollarida investitsiyalar rentabelligi taxdili.

FANNING MA’RUZA MASHG’ULOTLARI MAZMUNI

T/r	Fan mavzularining nomi	Ma’ruza
1	Investitsiyalarning iqtisodiy mazmuni va mohiyati
2	Xorijiy investitsiyalar hakida tushuncha va uning mohiyati.
3	Uzbekistonga xorijiy investitsiyalarni jalb qilishning xuqukiy asoslari va xorijiy investorlarga yaratilgan shart-sharoitlar
4	Xorijiy investitsiyalarning shakl va turlari
5	Investitsiyalarni moliyalashtirishda moliyaviy vositalar
6	Investitsiyalarning moliyaviy va iqtisodiy samaradorligini baxolash
7	Investitsiyani baholashda moliyaviy tahlilning asosiy yo’nalishlari
8	Investitsiya loyixalarida xarajatlar taxlili
9	Investitsiyalarni moliyalashtirish manbalari taxlili va uni baxolash
10	Investitsiya samaradorligini texnik taxlil asosida baxolash va aniqlash
11	Investitsiya samaradorligini baholashning an’anaviy usullari
12	Investitsiyalarni pul okimlarini diskontlash asosida baholash
13	Investitsiya samaradorligini diskontlash usullari asosida baholash
14	Qimmatli qog’ozlarga yo’naltirilgan investitsiyalar samaradorligini baholash
8-semestr bo‘yicha jami
JAMI

FANNING AMALIY MASHG’ULOTLARI MAZMUNI

T/r	Fan mavzularining nomi	Amaliy
1	Investitsiyalarning iqtisodiy mazmuni va mohiyati
2	Xorijiy investitsiyalar hakida tushuncha va uning mohiyati.
3	Uzbekistonga xorijiy investitsiyalarni jalb qilishning xuqukiy asoslari va xorijiy investorlarga yaratilgan shart-sharoitlar
4	Xorijiy investitsiyalarning shakl va turlari
5	Investitsiyalarni moliyalashtirishda moliyaviy vositalar
6	Investitsiyalarning moliyaviy va iqtisodiy samaradorligini baxolash
7	Investitsiyani baholashda moliyaviy tahlilning asosiy yo’nalishlari
8	Investitsiya loyixalarida xarajatlar taxlili
9	Investitsiyalarni moliyalashtirish manbalari taxlili va uni baxolash
10	Investitsiya samaradorligini texnik taxlil asosida baxolash va aniqlash
11	Investitsiya samaradorligini baholashning an’anaviy usullari
12	Investitsiyalarni pul okimlarini diskontlash asosida baholash
13	Investitsiya samaradorligini diskontlash usullari asosida baholash
14	Qimmatli qog’ozlarga yo’naltirilgan investitsiyalar samaradorligini baholash
8-semestr bo‘yicha jami
JAMI

V. Mustaqil ta’lim va mustaqil ishlar

Mustaqil ta’lim quyidagi shakllarda tashkil etiladi:

• 
  mavzularni normativ-huquqiy hujjatlar va o‘quv adabiyotlari yordamida mustaqil o‘zlashtirish;
  
• 
  mavzular bo‘yicha referat tayyorlash;
  
• 
  seminar va amaliy mashg‘ulotlarga tayyorgarlik ko‘rish;
  
• 
  ilmiy maqola va tezislarni tayyorlash;
  
• 
  fanning dolzarb muammolarini qamrab oluvchi loyihalar tayyorlash;
  
• 
  nazariy bilimlarni amaliyotda qo‘llash;
  
• 
  amaliyotdagi mavjud muammolarning echimini topish;
  
• 
  o‘rganilayotgan mavzu bo‘yicha asosiy ilmiy adabiyotlarga annotatsiya yozish va boshqalar.
  

Ta’lim jarayonida innovatsion texnologiyalarni, o‘qitishning interfaol usullarini qo‘llash talaba tomondan mustaqil tanlanadi. Talabalarning mustaqil ta’limini tashkil etish tizimli tarzda, ya’ni uzluksiz va uzviy ravishda amalga oshiriladi. Talaba olgan nazariy bilimini mustahkamlash, shu bilan birga navbatdagi yangi mavzuni puxta o‘zlashtirishi uchun mustaqil ravishda tayyorgarlik ko‘rishi kerak.

T/r	Fan mavzularining nomi	Mustaqil ta`lim
1	Investitsiyalarni boshqarishdagi tavakkalchilikni baholash;
2	bevosita va portfel investitsiyalarni jalb etish holatini tahlil etish;
3	Lizing va franchayzing asosida texnika va texnologiyalarni jalb etish;
4	Investitsiyalar va investitsiya loyihalari samaradorligini baholash;
5	Investitsiya jarayonlarini boshqarish modellari xususiyatlarini aniqlash;
6	Investitsiyalarni jalb qilish va baholashda innovatsion infratuzilmalar faoliyatidan samarali foydalanish;
7	Investitsiyalarni siyosiy va boshqa xavf-xatarlardan sug’urtalash;
8	Investitsiyalarning ijtimoiy-iqtisodiy natijalarini baholash.
9	Investitsiya jarayonining asosiy kategoriyalari.
10	Jahon bozorining investitsiya jarayoniga ta’siri.
11	Investitsiya jarayonlarini rivojlantirish modellaridan foydalanish.
12	Investorlar xuquqiy holatining o’ziga xos xususiyatlari. ZZ.Investitsiya munosabatlari qatnashchilarining xuquqiy holati.
13	O’zbekiston Respublikasida xorijiy investorlarning xuquqlari.
14	Xorijiy investorlarni xuquqiy himoya qilish.
15	Investitsiyalarga doir O’zbekiston Respublikasi qonunchiligi.
16	O’zbekiston Respublikasining investitsiya siyosati.
17	Jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozi sharoitida xorijiy investitsiyalarni jalb qilishni rag’batlantirish .
18	Investitsiyalarni jalb qilish tamoyillari.
19	Investitsiyalarni jalb qilishni rag’batlantirish strategiyasi.
20	Tashqi investitsiya oqimi.
8-semestr bo‘yicha jami
JAMI

Mustaqil o’zlashtiriladigan mavzular bo’yicha talabalar tomonidan referatlar tayyorlash va uni takdimot qilish tavsiya etiladi.