Investitsiya siyosatini amalga oshirishda maqsadli davlat investitsiya dasturlarining o’rni

Xususiy shaxslar. Xususiy shaxslar investitsiya jarayoniga turli usullar bilan: masalan, omonat hisoblarga pul joylashtirish, obligatsiya va aktsiyalar sotib olish, sug’urta polislari olish bilan pul etkazib berishlari mumkin. Moliyaviy qurollarni tanlash ko’pgincha judayam oddiy vazifa emas, u yakka investor o’z oldiga qanday maqsad qo’yayotganiga bog’liq. Pul mablag’lariga xususiy shaxslarning talabi asosan mulkni, odatda uy avtomobil xarid qilishni moliyalashtirish uchun zayom shakliga ega bo’ladi. Vaholanki, unday talabni miqdori juda katta, xususiy shaxslar – pul sof etkazib beruvchilardir, boshqacha qilib aytganda ular investitsiya jarayoniga olganiga qaraganda ko’p beradilar. Davlat va kompaniyalar pul mablag’larining sof xaridorlari hisoblanar ekan, xususiy investorlarning iqtisodiy o’sish va rivojlanishni moliyalashtirish uchun pul etkazib berishdagi roli juda salmoqlidir.


2.4. Investorlar tipi

Investorlar tipi. Ikki tipdagi investorlar bor: ular institutsional va yakka investorlar.¹⁵

Institutsional investorlar - mutaxassislar bo’lib, ularga begonalarning pulini boshqargani uchun haq to’laydilar. Ularni moliyaviy muassasalar, masalan, banklar, sug’urta kompaniyalari, o’zaro va pensiya fondlari, hamda yirik nomoliyaviy korporatsiyalar, ayrim hollarda xususiy shaxslar yollaydilar. Moliyaviy institutlar o’z omonatchilariga yaxshigina daromadni ta’minlashga harakat qilib katta summani investitsiyalaydilar. Masalan, bankning trast bo’limi unga ishonib topshirilgan mablag’ga etarli daromad to’lashi lozim; hayotni sug’urtalash kompaniyasi mijozlarga, hamda mijoz vafot etgan holatlarda ularning merosxo’rlariga va oluvchilariga sug’urta mukofoti to’laydigan daromadni to’lashga sug’urta badallarini investitsiyalash lozim. Sanoat yoki savdoga o’xshash nomoliyaviy kompaniyalar ham ko’pincha ortiqcha pul mablag’lariga ega bo’ladilar, bo’sh pullar daromad keltirishi yoki joriy operatsiyalarga va istiqbolga kapital qo’yilmalari talabni qoplashga yordam berish uchun omonatga qo’yadilar.