Investitsiya siyosatini amalga oshirishda maqsadli davlat investitsiya dasturlarining o’rni

5.3. Investitsiya muhitiga ta’sir etuvchi omillar

Investitsiya muhitiga bir qator omillar ta’sir ko’rsatadi.

Siyosiy omillar:

1. xorijiy investitsiya borasida davlat siyosati;

   
   

1. xalqaro kelishuvlarga rioya qilish;

   
   

1. davlatning iqtisodiyotga aralashuvi darajasi;

   
   

1. iqtisodiy siyosatning hayotiyligi;

   
   

1. mamlakatning xalqaro shartnomalar tizimida qatnashuvi;

   
   

1. davlat apparatining ish faoliyati;

   
   

1. siyosiy hukumatning investitsiyalarga moyilligi.

   
   

Iqtisodiy omillar:

1. iqtisodiyotning umumiy holati (yuksalish, pasayish);

   
   

1. valyuta ko’rsining barqarorligi;

   
   

1. inflyatsiya jarayonining dinamikasi;

   
   

1. soliq imtiyozlari;

   
   

1. bojxona tartibi;

   
   

1. ish kuchidan foydalanish tartibi;

   
   

1. ish kuchi qiymati;

   
   

1. aniq mahsulotlarga talab va taklif;

   
   

1. kredit qiymati va boshqalar.

   
   

Ijtimoiy omillar:

1. jamoatchilikning xususiy mulk va xorijiy investitsiyalarga munosabati;

   
   

1. jamiyatning mafkuraviy birdamlik darajasi;

   
   

1. mamlakat ijtimoiy- iqtisodiy taraqqiyotining asosiy masalalari bo’yicha kelishuvning mavjudligi;

   
   

1. ishchi guruhining tashkilotchiligi.

   
   

Biron mamlakatning investitsion muhitini tahlil qilinganda, amaldor nuqtai nazari emas, balki o’z mablag’ini daromad keltiruvchi loyihaga joylashtirmoqchi bo’lgan xorijiy investorlarning fikrlari ahamiyatlidir. Ularning fikricha investitsiya muhiti bir qator zaruriy omillarga bog’liq bo’lib, ularning mavjudligi investitsiya muhitining eng qo’lay bo’lishini ta’minlaydi.

Birinchisi, siyosiy barqarorlik bo’lib, uning mavjud bo’lishi investorning kelgusi ishlarini rejalashtirish va ishonch bilan oldinga intilishiga imkon beradi. U kuchli qonuniy tizimning mavjudligi, tashqi va ichki harbiy nizolar, hamda inqilobiy o’zgarishlarning bo’lmasligida namoyon bo’ladi.

Ikkinchisi, iqtisodiy samaradorlik. Har bir investor iqtisodiy o’sish juda yuqori bo’lgan, hukumat iqtisodiyotni rivojlantirish borasida barqaror siyosat olib borayotgan mamlakat iqtisodiyotiga mablag’ sarflashni xohlaydi.

Yana bir muhim omil mamlakatdagi hukumat rahbarlari, mehnat jamoalari, muholif partiya vakillari va xalqning xorijiy investorlarga nisbatan bo’lgan do’stona munosabatlaridir. Undan tashqari oddiy xalqning xorijliklarga, ularning mamlakatdagi ijtimoiy-iqtisodiy faoliyatiga bo’lgan munosabati ham katta ahamiyat kasb etadi. Ushbu omil ham investorlarning mamlakatdagi faoliyatlariga katta ta’sir o’tkazadi.