Investitsion faoliyat

Bank krediti – bu kredit turi hozirgi zamonaviy, iqtisodiy faol jamiyatda eng asosiy o’rinni egallaydi. Kreditor sifatida Tijorat banki yoki moliya bank muassasalari qatnashishlari mumkin. Kredit oluvchi sifatida esa biznes bilan shug’ullanuvchi yuridik shaxs bo’lishi mumkin. Bunda kredit oluvchining iqtisodiy holati e’tiborga olinmasdan, uning qonuniyligi va kreditni qaytarib berish layoqatligi kerak.

Iste’molchi krediti – bunda kredit oluvchi jismoniy shaxs hisoblanadi, asosan aholi o’zining iste’moli uchun oladigan kreditidir.

Tijorat krediti – bu turdagi kredit yuqoridagi kreditlardan tubdan farq qilib, kredit beruvchi va oluvchi sifatida tadbirkorlar va biznesmenlar bo’lishi mumkin.

Kredit – pul shaklida berilmasdan faqatgina tovar shklida beriladi va olinadi hamda vekselda muomala qilinadi.

Veksel – bu yozma ravishdagi qarz majburiyati bo’lib, qonuniy hujjatlashtirilgan va qarz beruvchi qarz muddati yetilganda, uni talab qilib olish huquqiga ega ekanligini bildiruvchi qog’oz.

Davlat krediti – bu turdagi kreditda kredit oluvchi va beruvchi sifatida davlat qatnashadi. Davlat byudjet fondini qoplash uchun chiqargan obligatsiya, veksel va boshq aqimmatli qog’ozlarni yuridik va jismoniy shaxslarga qaytarib olish sharti bilan sotadi, ya’ni kredit oladi.

Xalqaro kredit – bu davlatlar orasidagi o’zaro kreditlashdir, ya’ni bir- biriga kredit berish zalqaro kredit munosabatlarida qatnashuvchi sub’ektlar bo’lib, tijorat banklari, markaziy banklar, davlat organlari, hukumatlar, yirik korporatsiyalar hamda xalqaro va regional moliya kredit tashkilotlari hisoblanadi.

Investitsiyalarni moliyalashtirishda bank krediti ishtirokini mavhum tarzda, iqtisodiyotda joriy etigan huquqiy me’yorlar va o’tkazilayotgan investitsiya siyosatidan, investitsiya faolligi darajasi hamda moliyalashtirishda qo’llaniladigan mexanizmlardan, amaldagi soliqqa tortish talablaridan, kafolatlar va imtiyozlar tizimi hamda bank-moliya infratuzilmasining rivojlanganlik darajasidan ayri holda baholab bo’lmaydi. Iqtisodiyotning real sektorlaridagi investitsiyalarni moliyalashtirish manbalari tarzida bank kreditining roli, asosan jamg’armalarning o’sish sur’ati, pul, valyuta hamda kapital bozorlarining holati bilan aniqlanadi va belgilanadi.

10. 
    rasm