|
IRTERNETDE PROEKT JOYBARIN SHO’LKEMLESTIRIW
(2 saat )
Joba :
1 Bilimlendiriw tarawı daǵı joybar iskerligi.
1. 1 " Bilimlendiriw joybarı", " joybar iskerligi", " joybarlar usılı" túsinikleri.
1. 2 Joybarlar usılınıń rawajlanıw tariyxı.
2 Joybarlar usılına qoyılatuǵın tiykarǵı didaktik talaplar.
3 Joybarlardıń tipologiyasi.
4 telekommunikatsiya joybarları.
5 Tarmaq joybarların islep shıǵıw texnologiyası.
6 Joybarlardı bahalaw kriteryaları.
Materiallar E. S. Polat hám E. N. Yastrebtseva.
Sanalı bolıw hesh qashan kesh emes.
D. Defo
Joybarlar usılı, sheriklikte úyreniw (kooperativ bilimlendiriw) dúnyanıń túrli mámleketleri bilimlendiriw sistemalarında barǵan sayın keń tarqalıp atır. Bunıń bir qansha sebepleri bar hám olardıń túbirleri tekǵana pedagogika salasında, bálki tiykarınan social tarawda :
• oqıwshılarǵa ol yamasa bul bilimler kólemin kóp ótkeriw emes, bálki olardı bul bilimlerdi ǵárezsiz iyelewge úyretiw, alınǵan bilimlerden jańa kognitiv hám ámeliy mashqalalardi sheshiwde paydalana alıw zárúrligi;
• baylanıs qábiletleri hám kónlikpelerin iyelewdiń aktuallıǵı, yaǵnıy. túrli gruppalarda islew, túrli social roldı orınlaw (baslıq, atqarıwshı, dáldalshı hám basqalar );
• keń insaniy baylanıslardıń aktuallıǵı, túrli mádeniyatlar menen tanısıw, bir mashqala boyınsha túrli kózqaraslar ;
• izertlew usıllarınan paydalanıw qábiletiniń insan rawajlanıwı ushın áhmiyeti: zárúr maǵlıwmatlardı, faktlarni toplaw ; olardı túrli kózqarastan analiz ete alıw, boljawlardı ilgeri súre alıw, juwmaq hám juwmaqlar shıǵarıw.
Eger mektep pitkeriwshisi joqarıdaǵı kónlikpe hám ilmiy tájriybelerge iye bolsa, ol turmısqa kóbirek iykemlesedi, ózgeriwshen sharayatlarǵa iykemlese aladı, túrli jaǵdaylarda háreketlana aladı, túrli jámáátlerde birgelikte isley aladı. Bunnan tısqarı, joybar usılınan paydalanıw qábileti oqıtıwshınıń joqarı ilmiy tájriybesi, onıń aldıńǵı oqıtıw usılları hám studentler rawajlanıwınıń kórsetkishi bolıp tabıladı. Bul texnologiyalar XXI ásir texnologiyaları dep atalıwı ájep emes, olar, birinshi náwbette, postindustrial jámiyette insannıń ómiriniń tez ózgeriwshen sharayatlarına iykemlesiw qábiletin támiyinleydi. Joybar usılı jáhán pedagogikasında tupten jańalıq emes. Ol 1920 -jıllarda Qospa Shtatlarda payda bolǵan. Ol máseleler usılı dep da atalǵan hám ol amerikalıq filosof hám oqıtıwshı J. Dyui hám de onıń shákirti V. X. tárepinen islep shıǵılǵan filosofiya hám bilimlendiriw degi gumanistik jónelis ideyaları menen baylanısqan. Kilpatrik. J. Dyui oqıwdı aktivliq tiykarinda, studenttiń maqsetke muwapıq iskerligi arqalı, onıń bul anıq bilimge bolǵan jeke qızıǵıwshılıqına uyqas túrde qurıwdı usınıs etdi. Sonday eken, balalarǵa turmısda paydalı bolıwı múmkin bolǵan hám kerek bolǵan alınǵan bilimlerge jeke qızıǵıwshılıqların kórsetiw júdá zárúrli edi. Lekin nege, qashan? Bul erda bala ushın tanıw hám áhmiyetli bolǵan zárúrli mashqala haqıyqıy turmıstan alınadı, onı sheshiw ushın ol alınǵan bilimlerdi, ele ózlestirilmagan jańa bilimlerdi qóllawı kerek. Oqıtıwshı jańa maǵlıwmat dáreklerin usınıwı yamasa ǵárezsiz izertlew ushın oqıwshılardıń pikirlerin tuwrı jóneltiriwi múmkin. Lekin bunıń nátiyjesinde studentler ǵárezsiz hám birgelikte mashqalanı sheshiwleri, zárúr bilimlerdi, geyde túrli tarawlardan alınǵan bilimlerdi qóllawları, haqıyqıy hám anıq nátiyjege erisiwleri kerek. Sonday etip, pútkil mashqala joybar iskerliginiń konturların aladı. Álbette, waqıt ótiwi menen joybar usılı ideyası azmaz evolyutsiyaǵa ushradi. Biypul bilimlendiriw ideyasınan kelip shıqqan halda, ol házirde tolıq rawajlanǵan hám dúzilgen bilimlendiriw sistemasınıń pútin strukturalıq bólegine aylanıp atır. Biraq onıń mánisi birdey bolıp qalıp atır - balalardıń málim bir bilimge ıyelewdi óz ishine alǵan arnawlı bir máselelerge qızıǵıwshılıǵın xoshametlew hám bir yamasa bir neshe mashqalalardi sheshiwdi támiyinleytuǵın joybar iskerligi arqalı ámeliy kórsetiw. alınǵan bilimlerdi qóllaw. Basqasha etip aytatuǵın bolsaq, teoriyadan ámeliyatqa, úyreniwdiń hár bir basqıshında tiyisli teń salmaqlılıqta akademikalıq bilimlerdi pragmatik bilimler menen birlestiriw. Joybar usılı 20 -ásirdiń baslarıdayoq orıs oqıtıwshılarınıń itibarın tartdı. Joybarǵa tiykarlanǵan bilimlendiriw ideyaları Rossiyada amerikalıq oqıtıwshılardıń islenbeleri menen derlik parallel túrde payda boldı. Orıs oqıtıwshı S. T. Shatskiy basshılıǵında 1905 jılda kishi xızmetkerler toparı islengen bolıp, olar oqıtıw ámeliyatında joybar usıllarınan aktiv paydalanıwǵa háreket etdiler. Keyinirek, Sovet hákimiyat dáwirinde, bul ideyalar mektepke júdá keń kiritila baslandı, lekin etarli dárejede o'ylanmagan hám izbe-iz emes hám 1931 jıldaǵı Bolsheviklar Kommunistlik partiyası Oraylıq Komitetiniń sheshimi menen joybar usılı. qaralanǵan hám sonnan berli Rossiyada mektep ámeliyatında bul usıldı qayta qayta tiklewge saldamlı urınıslar etilmegen. Biraq, shet el mektepte ol aktiv hám júdá tabıslı rawajlandi. AQSH, Ullı Britaniya, Belgiya, Izrail, Finlyandiya, Germaniya, Italiya, Braziliya, Niderlandiya hám basqa kóplegen mámleketlerde J. Dyuining bilimlendiriwge adamgershilik jantasıwı ideyaları, onıń joybarlar metodikası keń tarqalǵan hám óz ornın tapqan. teoriyalıq bilimlerdiń aqılǵa say muwapıqlıǵı hám olardı mektep oqıwshılarınıń birgeliktegi iskerliginde átirap daǵı haqıyqatlıqtıń anıq máselelerin sheshiw ushın ámeliy qóllaw sebepli úlken ataqlılıq. " Men bilgen hámme zat men ushın ne ekenligin bilemen. "
Do'stlaringiz bilan baham: |
