Кілт сөздер:
экономикалық инновация, технология, даму, фактор, ресурстар, кәсіпкерлік.
Қазіргі уақытта Қазақстан Республикасында
экономиканың негізі болып табылатын инновациялық
әлеуетті тиімді пайдалану экономикалық өсудің
тұрақтылығы мен сапасына қол жеткізудің қажетті
алғышарттарының біріне айналуда. Біздің ойымызша,
Қазақстанда инновациялық дамуға жеткілікті
мүмкіндіктер бар, дегенмен индустрияланған
елдермен әлі де болса үлкен алшақтық бар. Негізгі
аспект ғылыми әзірлемелерді пайдалану тиімділігін
арттыру және іргелі қолданбалы зерттеулердің
нәтижелерін өндіріске енгізу болып табылады.
Инновациялық әлеуетті іске асырудағы негізгі
қиындықтар ұйымдардың жеке қаражатының
жетіспеушілігімен, бюджеттік және бюджеттен тыс
қаржыландырудың шектеулі болуымен байланысты.
Ғылыми-техникалық әзірлемелер әрқашан өндіріске
тиімді енгізуге дайын инновациялық өнім бола
бермейді. Интеллектуалдық меншікті қорғау және
беру, инновациялық өнімді сертификаттау кезінде
құқықтық және ұйымдастырушылық тәртіптің
проблемалары бар. Инновациялық қызметті
жандандыру, бір жағынан, мемлекеттік басқаруды
және оның барлық субъектілерінің іс-әрекеттерін
үйлестіреді, екінші жағынан, барлық мүдделі
құрылымдардың инновацияларды жүзеге асыруға,
инвестицияларды тартуға және ғылым мен
техниканың жетістіктерін ел экономикасына енгізу
қажеттілігі бар.
«Инновациялық
әлеует»
тұжырымдамасы
экономикалық аспектілерін талдау және оларды
зерттеудің кең ауқымды тәсілдерін ашады.
Инновациялық потенциалдың мәнін қарастыруда
экономикалық категория ретінде қарау керек, бұл
әртүрлі дәрежеде жуықтайтын қатынастардың
иерархиялық ұйымдастырылған жүйесі.
Осыған сүйене отырып, біз инновациялық
әлеуеттің түсінігін ұсынамыз: бір жағынан,
инновациялық қызметті жүзеге асыруға қажетті әр
түрлі ресурстардың жиынтығы; екінші жағынан,
ұдайы өндіріс процесінде қызметті жүзеге асырудың
жиынтық инновациялық қабілетін қалыптастыру
үшін
әртүрлі
кәсіпкерлік
субъектілерінің
экономикалық қатынастар жүйесі.
Осы анықтамаларды басшылыққа ала отырып,
инновацияны
қалыптастыру
жағдайында
экономикалық даму факторларының жүзеге
асырылуын қамтамасыз ететін институттардың
болуы қажет. Сонымен қатар, инновациялық дамудың
әртүрлі деңгейлерінде (ел, аймақ, өнеркәсіп,
кәсіпорын) республикалық, аймақтық және жергілікті
органдардың
өкілеттіктері
шектелген,
бұл
проблемаларды тиімді шешуге және инновациялық
аспектілерді реттеуге мүмкіндік береді.
Қазақстан Республикасындағы инновацияларды
реттейтін іргелі нормативтік құқықтық актілерді
қарастыру негізінде, біз инновациялық әлеуетті
қалыптастыру факторларын іс жүзінде іске
асыруды қамтамасыз ететін келесі институттарды
бөліп шығаруды ұсынамыз (1-кесте).
Журнал «Интернаука»
№ 8 (231), 2022 г.
37
Do'stlaringiz bilan baham: |