Intellektual tizimlar

Ta’rif. Ma’lum fan soxasidagi sun’iy intelekt tizimi ekspert tizimi (ET) deb 

ataladi. 

ET - bu aniq fan soxasidagi mutaxassislarning bilimlarini to‘plovchi va kam 

ixtisoslashgan  foydalanuvchilarga  maslaxat  berish    uchun  empirik  tajribasini 

tirajlashtirvchi (nusxasini yozish) murakkab dasturlar kompleksi. 

ET  uchun  bilimlarni  qabul  qilishda  shu  fan  soxasidagi  ekspertlar  xizmat 

qiladi. 

---

14 

 

Ularning asosiy xususiyatlari: 

1. 

ET masalani yechish uchun yuqori sifatli tajriba va bilimni qabul qiladi; 

2. 

ETdagi bilimlar doim to‘planib va yangilanib boriladi; 

3. 

ET oldindan aytib berish qobilyatiga ega bo‘ladi. 

4. 

ET ishchilarga va mutaxassislarga o‘quv qo‘llanmasi sifatida foydalanilishi 

mumkin. 

ETni  loyixalashda  va  ishlab  chiqish  jarayonida  quyidagi  qatnashuvchilarni 

aytib o‘tish mumkin: 

1. 

ETni loyixalash instrumental muxitini ishlab chiquvchilar; 

2. 

ETni yaratishdagi instrumental muxit(IM); 

3. 

ETning o‘zi; 

4. 

Ekspert; 

5. 

Bilimlar injeneri va bilimlar bazasi(BB) administratori; 

6. 

Foydalanuvchi. 

Bilimlar injeneri - bu SI tizimini ishlab chiqishdagi ko‘nikmaga ega va ETni 

qanday  tuzishni  biladigan  odam.  U  ekspertdan  so‘raydi  va  BBdagi  bilimlarni 

tashkillashtiradi. 

Instrumental muxitni loyixalashga ET dasturlash tili va qo‘llab quvvatlovchi 

muhit(u orqali foydalanuvchi ET bilan o‘zaro ta’sirlashadi)dan iborat. 

ET asosliligini qarab chiqamiz, inson tafakkurini va SI tizimini solishtirish.