O’z- o’zini tekshirish uchun nazort savollari.
1.Fikrlashning to’g’ri zanjirini amalga oshirish mexanizmini tushuntirib bering.
2.Fikrlashning to’g’ri zanjirini amalga oshiruvchi vazifaga misol keltiring.
3.O’zgaruvchi shartlar ro’yxatini izoxlab bering.
4. Fikrlashning to’g’ri zanjirini amalga oshirish algoritmini tushuntirib bering.
5. Yechimlar daraxti nima?
6. Yechimlar daraxtining tugunlar va yoylariga nimalar mos qo’yiladi?
10-MA’RUZA. BILIMLARNI TAQDIM ETIShDA BILIMLAR BAZASI BILAN IShLASh
Reja:
1. Yechimlar daraxtini qonun-qoidaga aylantirish. 2. Bilimlar bazasi bilan ishlash. 3. Fikrlashning teskari zanjirini amalga oshiruvchi tizimlarning umumiy ishlash algoritmi.
Tayanch iboralar: freym, slotlar, AKO-aloqalar, kvantor, namunalarni boshqarish, ishlab chiqiladigan qoida, turli shartlar ro’yxati, stek, inisializasiya belgisi, mantiqiy yechim.
1. Yechimlar daraxtini qonun-qoidaga aylantirish
Barcha mumkin bo’lgan mantiqiy yechimlar uchun qoidalarni shakllantirish jarayoni navbatdagi bosqichlardan iborat:
1. Yechimlar daraxtidan xulosalar tugunini (to’g’riburchak)ni tanlash va uni maxkamlash.
2. Yechimlar tuguni(aylana)ni toppish va uni maxkamlash.
Jadval 10.1
O’zgaruvchan nomlar jadvali
O’zgaruvchilar nomi
|
Shart
|
Tugun
|
DEGREE
|
Ishtirokchi (kelgan odam) ilmiy unvonga egami?
|
1
|
DESCOVERY
|
Ishtirokchi muhim o’zgarishlar qildimi?
|
4
|
EXPERIENCE
|
Bu yo’nalishda qanday ish tajribasiga ega?
|
7
|
GRADE
|
O’quv davrida ishtirokchining o’rtacha bali
|
5
|
POSITION
|
Ishtirokchiga qanday lavozim taklif qilindi?
|
2,6,8,9,10
|
QUALIFIY
|
Balki ishtirokchi ishga qabul qilinar
|
3
|
3. Barcha yechimlar tuguni tugamaguncha yoki yangi xulosalar tuguniga uchramaguncha 2-bosqichni takrorlash. Agar xulosalar tuguni uchrab qolsa, uni maxkamlash va 2-bosqichni amalga oshirishni to’xtatish kerak. Agar xamma tugunlar tugatilsa xam ishni bajarish to’xtatiladi.
4. Xar bir yo’llardan iborat yechimlar tuguni - bu YeSLI qoidasining o’zgaruvchan kismlaridan biri xisoblanadi. Ma’nosi shuki, shoxlar bilan bog’langan bo’lsa u o’zida shartlarni takdim etadi.
5.Tanlangan mantiqiy xulosani qoidaning TO qismiga olib kelish.
Oldindan ma’lum prinsiplardan foydalangan xolda, bilimlar bazasini ishlab chiqish bilan ishlashni boshlaymiz. Qoida xamma 6 yo’lga tegishli bo’ladi.
Jadval 10.2
YeSLI TO QOIDASI
Qoida
|
Yo’l
|
10 YeSLI DEGREE – YO’Q, TO POSITION – YO’Q
20 YeSLI DEGREE - XA, TO QUALIFY – XA
30 YeSLI DEGREE - XA VA DISCOVERY - XA, TO POSITION
- ILMIY XODIM
40 YeSLI QUALIFY - XA VA AVERAGE 3.5 VA EXPERIENCE
-2, TO POSITION - EKSPLUATASIYa BO’YIChA MUXANDIS
50 YeSLI QUALIFY - XA VA AVERAGE 3.5 VA EXPERIENCE -
2, TO POSITION - YO’Q
60 YeSLI QUALIFY - XA VA AVERAGE 3.5 VA EXPERIENCE
- 2, TO POSITION - MUXANDIS KONSTRUKTOR
|
1,2
1,3
1,4,6
3,5,7,10
3,5,7,9
3,5,8
|
Do'stlaringiz bilan baham: |