Institutim bilan faxrlanaman

ИЛОВАЛАР


Ko`p ma’noli qo`shimchalar

Qo`shim- chalar	Misollar
-li	aqlli(mavjudlik ma’n.), yog`li (ortiqlik ma’n.), o`tirishli (moslik)
-ma	qovurma (harakat natijasi), burama (odatdagi xususiyat)
-la	moyla(ega holatlik), randala(vosita), bolala (paydo qilish)
-chi	chorvachi (kasbga mansublik), bo`yoqchi (aniq sohaga tegishlilik),
-chilik	paxtachilik(soha), to`kinchilik(mavjudlik), tirikchilik (holat),
-dor	aybdor (mavjudlik ma’n.), bo`ydor (ortiqlik ma’n.)
no-	noumid (ega emaslik), nomard (qarama-qarshilik ma’n.)
be-	beg`ubor (yo`qlik ma’n.), beg`am (kamlik ma’n.)
-siz	asossiz (ega emaslik ma’n.), madorsiz (kamlik ma’n.)
-lik	otalik (qarindoshlik), bolalik (holat), mudirlik (kasb, hunar)
-sa	Bersa, eyman (shart); Qani o`qishga kirsa (orzu)

Sinonim qo`shimchalar

Qo`shimchalar	Misollar	Qo`shimcha-lar	Misollar
-dan/-ni	oshdan oling – oshni oling	no-/-siz	noo`rin – o`rinsiz
-dan/-ga	eshikdan sig`madi – eshikka sig`madi	-ona/- larcha	mardona - mardlarcha
-dan/-ning	ulardan biri - ularning biri	-sa/-sira	suvsamoq - suvsiramoq
-ga/-ni	bunga tushunmadi-buni tushunmadi	-chi/-shunos	tilchi - tilshunos
-digan/-ar	ko`radigan ko`z - ko`rar ko`z	-lab/-dan	saharlab - sahardan
don/-li	bilimdon - bilimli	-(u)v/-(i)sh	o`quv - o`qish
ser-/-li	sersuv-suvli	be-/-siz	bemaza – mazasiz
ba-/-li	bahaybat - haybatli	-qir/-ag`on	chopqir - chopag`on
-do`z/-chi	etikdo`z - etikchi
-yotir -moqda -yapti	kelyapti – kelayotir – kelmoqda	-imtir/-ish/--roq	oqish – oqimtir - oqroq
-loq/-zor	o`tloq - o`tzor	-iz/-dir	tomiz - tomdir
-ish/-lar	kelishdi - keldilar	-li/-dor	unumli - unumdor
-soz/-chi	kemasoz - kemachi	-larcha/-chasiga	mardlarcha - mardchasiga
lay/-ligicha	ho`llay - ho`lligicha

Omonim qo`shimchalar

№	Qo`shim-chalar	Ot	Sifat	Fe’l	Ravish	YUk­lama Bog`­lovchi
1	-a	jizza (s/ya)	ko`tara (savdo)	qona (s/ya) bora (sh/ya) bura (sh/ya)	-	sen-a
2	-ay	-	-	kuchay (s/ya) boray (sh/ya)	-	-
3	-ak	g`ijjak (s/ya)	qirmizak (s/ya)	-	-	-
4	-ar	-	-	ko`kar (s/ya) kelar (sh/ya)	-	-
5	-ga	bolaga (s/o`)	-	surgamoq (sh/ya)	-	-
6	-gi	supurgi (s/ya)	yozgi (s/ya)	borgim (sh/ya)	-	-
7	-gina	qizgina (sh/ya )	-	-	-	qizimgina
8	-da	uyda (s/o`)	-	undamoq (s/ya)	tezda (sh/ya)	kel- di-da
9	-day	-	kaftday (s/ya)	-	o`qday (s/ya)	-
10	-dir	-	-	sezdir (sh/ya)	-	Kelgandir
11	-don	kuldon (s/ya)	qadrdon (s/ya)	-	-	-
12	-dor	chorvador	puldor (s/ya)	-	-	-
13	-i	oti (s/o`)	jannati (s /ya)	tinchi (s/ya) to`zi (sh/ya)	-	-
14	-ik	ko`rik (s/ya)	egik (s/ya)	birik (s\ya)	-	-
15	-il	-	-	egildi (o`zl. ) ichildi (maj. nisb.)	-	-
16	-in	ekin (s/ya)	sog`in (sigir)	ko`rin (sh/ya)	oldin (s/ya)	-
17	-im	uyim (s/o`) bilim (s/ya)	ayrim (s/ya)	-	chekim (s/ya)	-
18	-ing	uying (s/o`)	-	oching (s/o`)	-	-
19	-ingiz	uyingiz(s/o`)	-	ochingiz (s/o`)	-	-
20	-ir	-	-	gapir (s/ya) o`chir (sh/ya)	-	-
21	-ish	-	ko`kish (sh/ya)	yozish (sh/ya) olishdi (sh/ya	-	-
22	-iq	chiziq (s/ya)	ochiq (s/ya)	yo`liq (s/ya) siniqmoq (sh/ya)	-	-
23	-y	-	-	qoraydi (s/ya) o`qiy (sh/ya)	-	-
24	-k	to`shak (s/ya)	chirik (s/ya)	bordik (s/o`)	-	-
25	-ka	yo`lka (sh/ya) etikka (s/o`)	-	iska (s/ya) surka (sh/ya)	-	-
26	-kash	xaskash (s/ya)	noskash (s/ya)	-	-	-
27	-ki	tepki (s/ya)	kechki (s/ya)	-	-	demakki biladiki
28	-kin	epkin(s/ya)	keskin (s/ya)	to`kkin (sh/ya)	-	-
29	-kor	paxtakor	fusunkor (s/ya)		-	-
30	-la	-	-	ishla (s/ya) quvla (sh/ya)	-	-
31	-lik	ochlik(s/ya)	o`shlik (s/ya)	-	-	-
32	-m	chidam (s/ya) ukam(s/o`)	-	yozdim (s/o`)	-	-
33	-ma	tugma(s/ya)	yasama (s/ya)	kelma (sh/ya)	yonma-yon (sh/ya)	-
34	-miz	onamiz(s/o`)	-	olamiz (s/o`)	-	-
35	-moq	quymoq	-	ichmoq (sh/ya)	-	-
36	-n	o`zin(i) s/o`	-	yasanmoq (sh/ya)	-	-
37	-on	to`z