Институти 5540600 «есмт» йўналишидаги талабалар учун «Тикув маҳсу

Ёлғон қавиқ билан ишлов беришда кўпинча елим плѐнка ишлатилади. Бунинг учун 
борт қотирмаси чокидан 0,1 см. масофада елим плѐнка қўйилади. Тақилмаси тўғри чизиқ
шаклида бўлган бортларда адип билан олд бўлак яхлит бичилиши мумкин. Агар адип қай-
тармасининг формаси бошқача бўлса, адип қайтармаси қисмида алоҳида, пастки қисми ях-
лит бичилади. Яхлит бичилган олд бўлакнинг тескари томонидан бортнинг зий чизиғи бел-
гиланади. Борт қотирмаси билан уқа юқоридагидек уланади. Адип қайтармасининг юқори ва 
пастки учлари бўр чизиқ бўйлаб ағдарма чок билан тикилади .Чоклар ѐриб дазмолланади. 
Борт билан адип қайтармаси учлари ағдариб тўғриланади. Шу учлар зийларини кўклаш би-
лан 1 вақтда борт четлари махсус машинада буклаб кўкланади. Кейинги ишлов бериш адипи 
алоҳида бичилган кийимлардаги каби бўлади. Бортнинг безак бахяқаторини ѐқаси авралик
газламадан бўлган кийимларда кийимга ѐқа ўтақазилгандан кейин, бортларнинг адип қай-
тармалари, ѐқанинг чети бўйлаб юритиш, мўйна ѐқали кийимларда эса ѐқани кийимга ўтқа-
зишдан олдин юритиш тавсия этилади. 
НАЗОРАТ САВОЛЛАРИ: 
1. Бортни тикиш неча боскичдан иборат? 
2. Борт зийига ишлов беришнинг қандай усуллари бор?
3. Борт қотирмаси олд бўлакка қандай усуллар билан уланади? 
 
ТАЯНЧ ИБОРАЛАР: 
Борт, адип, ука, борт котирмаси, астар, олд булак, котирма. 
 
 
МАЪРУЗА № 17 
МАВЗУ: УСТКИ КИЙИМЛАР ЁКАЛАРИНИ ТИКИШ 
РЕЖА: 
1. Остки ѐқа тайѐрлаш 
2. Устки ѐқани тайѐрлаш 
3. Устки ѐқани остки ѐқага улаш
4. Ёқани ўмизга ўтқазиш 
Ёқалар конструкцияси бўйича турли туман бўлиб, улар асосий ѐки безак матолардан, 
сунъий ѐки табиий мўйнадан тайѐрланади. Ёқалар 3 деталдан: устки ѐқа, остки ѐқа ва қо-

---

86 
тирмадан иборат. Ёқаларнинг тикилиши 3 босқичдан иборат: остки ѐқа тайѐрлаш, устки