|
R.B.DAVLATOV
Samarqand awıl xojalıq institutınıń veterinariya fakultetin 1989-jılda jeńillikli diplom menen tamamlaǵan. 1990-1993-jıllarda parazitologiya kafedrasında aspiranturanı o'tegen. 1993-jılda " Tawıq askaridiozina qarsı gu’resiw ilajlarin jetilistiriw" temasındaǵı kandidatlik dissertatsiyasın, 2008-jılda "Ózbekstan sharayatında tawıq eymeriozi ha’m onıń kolibakterioz menen assotsiatsiyasi" temasindag’i doktorlıq dissertatsiyasın tabıslı qorg’ag’an, bir sabaqlıq, 5 oqıw qóllanba, bir qollanba, 142 ilimiy maqalalardıń avtorı. 1993-2003-jıllarda parazitologiya kafedrası assistenti, dotsenti hám 2004-jılda usı kafedranıń basqarıwshıı wazıypalarında islegen.
6-Tema. Ka’siplik da’stu’rler ha’m olardi qa’liplestiriw
Mámleketimizde bilimlendiriw tarawın reformalawdıń zárúrli hújjetlerinde kórsetip ótilgeni sıyaqlı, joqarı oqıw orınlarınıń tiykarǵı wazıypaları uyretilip atırǵan pánlerdi teren’ iyelegen, óz qánigeligi boyınsha hár tárepleme tereń hám bekkem bilimge iye bolǵan, ǵárezsiz oylaw alatuǵın mámleket siyasatın xalıq ortasına úgit-násiyatlawǵa uqıplı, dóretiwshi hám ıntızamda u’lgi bola alatuǵın jetikadamlardi tárbiyalawdan ibarat bolip esaplanadi.
Ásirese, jaslarımızdıń pán-texnika rawajlanıwın jedellestiriwde kompyuter, internet penen is ju’rite alatuǵın, bilimdan bolıwları dáwir talabı bolıp qalmaqta. Bunı hár jılı turaqli tu’rde ótkerilip atırǵan «Pa’n» olimpiadalarınan da bilip alıw qıyın emes. Joqarı oqıw orınları xalıq xojalıǵın maman qánige menen támiyinlew deregi bolıpǵana qalmay, usınıń menen birge mámleket ilimiy izertlew kompleksiniń zárúrli strukturalıq bólegi de bolıp tabıladı.
Mámleketimizdin’ qarar hám kórsetpelerinen kelip shıǵıp, joqarı maǵlıwmatlı jetik qánigeler tayarlaw, olardıń sapalı hám nátiyjeli bilim alıwların támiyinlew ushın oqıw, ruwxıy -bilimlendiriw, ilimiy hám jámiyetlik jumısların joqarı talaplar dárejesinde kóteriw maqsetinde studentler menen tálimniń dáslepki basqıshlarindayaq turaqli hám tinimsiz túrde shuǵıllanıw zárúrligin kún ta’rtibine qoymaqta. Ko’p jilliq ta’jriybe soni 1-2 kurs studentlerinin’ ko’pleri joqri mektep metodlarin ju’da’ a’stelik penen o’zlestiredi, o’z waqtin duris rejelestire almaydi., onnan o’nimli paydalaniwdi bilmeydi. Ayirim waqitlari bolsa o’zi saylag’an ka’sibi haqqinda jeterli ko’z-qarasqa iye bolmaydi.
Ha’mmemizge ma’lim barliq ta’lim jo’nelislerinde g’aresizliktin’ da’slepki jillarinan baslap oqiw rejelerine “Qa’nigelikke kirisiw” tan’law pa’ni sipatinda oqitip kelinbekte. Bunnan go’zlengen maqset, studentlerdi joqari oqiw jurti turmisina tezirek maslastiriw, onin’ sha’rayatin o’zlestirip aliwda ko’meklesiw bolip, aqibette pa’nlerdi jaqsi o’zlestiriwlerde ja’rdem beriw, o’zlestirmewdin’ aldin aliwdan ibarat bolip esaplanadi.
“Veterinariyada ka’sip etikasi” pa’ni studentlerdi ha’zirgi xaliq araliq jag’day, ma’mleketimizdin’ ishki ha’m sirtqi siyasati, oqiw jurtlarinin’ qisqasha rawajlaniwi tariyxi, olardin’ du’zilisi ha’m waziypalari, oqiw processin ilimiy tiykarda sho’lkemlestiriw, oqitiw processinin’ tiykarg’i formalari, oqiw rejeleri mazmuni, ilimiy tekseriw isleri, oqitiw ha’m ilimiy islerdi orinlawda texnikaliq qurallardan paydalaniw, studentlerdin’ huqiq ha’m minnetleri, ku’nlik is rejimi ha’m g’a’rezsiz islewdi duris sho’lkemlestiriw, axborot resurs oraylarinan paydalaniw, litap u’stinde islew, ta’biyat qorg’aliwi, bibliografiya texnikasi siyaqlilar menen tanistiradi.
Bul kurta materiallardin’ o’zlestiriliwi ushin neler qiliniwi lazimlig’I, o’zlestiriwdi esapqa aliw, studentlerdi reyting sistemasi ha’m test usillar arqali bilimin aniqlawg’a tayarlaw ha’mde olardi sho’lkemlestiriw, studentler oqiw izertlew ha’m ilimiy tekseriw islerinin’ tiykarg’i mazmuni, olardin’ turmisi, ma’deniyati ha’m dem aliwdi sho’lkemlestiriw, oqiw miyneti siyaqli tarawlarg’a da ayriqsha orin ajiratladi.
Ba’rkamal, ka’mil shaxsti kamal taptirmay turip, ja’miyettin’ materialliq bazasin, intellectual baylig’in jaratpay turip, demokratiyaliq ja’miyetti jetilistirip bolmaydi. Hu’kimetimiz qoyg’an bul waziypa ha’r birimizdin’ moynimizg’a u’lken juwapkershilik ju’kleydi. Bul ulli waziypani a’melge asiriw ushin jan’ shaxsti qa’liplestiriw nizamlarin aniq-aydin bilip aliwimiz kerek. A’sirese, jaslardi oqitiw ha’m ta’rbiyalaw isinde tikkeley ba’nt bolg’an shaxslar buni teren’ biliwleri za’ru’r.
Birinshi Prezidentimiz Islam Karimov “Perzentlerimiz bizden ko’re ku’shli, bilimli, dana ha’m a’lbette baxitli boliwlari za’ru’r” ja’ne “Bilimge umtiliwshan’, uqipli jaslardi tawip, olardi watang’a pidayi insanlar qilip ta’rbiyalaw muqaddes waziypa bolip esaplanadi” dep aytip o’tken. Bul quramali waziypani orinlawlari ushin watang’a sadiq ha’m insang’a ta’n bolg’an pa’ziyletler – shin kewillik, a’piwayiliq, kishipeyillik, joqari prinsipialliq, talapshan’liq, adamlarg’a hu’rmet ha’m isenim, olardin’ tag’diri ushin qayg’iriwsiyaqlilardi o’zlestiriw, o’zine sin’dirip bariwi ha’r bir ma’mleketimiz shaxsi ushin a’sirese, jaslarimiz ushin ju’da a’hmiyetli.
Joqarida bayan etilgen joqari insanity pa’ziyletler o’z-o’zinen payda nolmaydi, a’lbette. Bunin’ ushin perzentlerimizge turmistin’ da’slepki qa’demlerinen baslap g’amxorliq qiliwimiz lazim. Mektepke shekemgi ta’rbiya mekemeleri jildan-jilg’a ko’beyip ha’m jetilisip barmaqta. Orta ta’lim mekteplerinin’ materialliq texnikai ha’m imaratlarinin’ qurilisi zamanago’ylesip, oqitiw sistemasi jetilispekte. Joqari ha’m orta arnawli ka’sip-o’ner sistemasinda zamanago’y oqiw imaratlari menen birgelikte laboratoriya ha’m a’meliy shinig’iwlar zamanago’y u’skeneler menen ta’miynlenbekte.
Jaslarimizdin’ uliwma da’rejesin asiriw ko’p ta’repten olardin’ bos waqittan aqilg’a muwapiq paydalaniwlarina baylanisli. Sebebi jaslar bos waqittan o’nimli paydalaniwdi biliwleri lazim. Is jaqpasliq, dangasalik, waqitti mayda-shu’yde na’rselerge sariplaw o’mirdi quri o’tkeriw menen ten’.
Bu’gingi ma’mleketimiz studentleri du’nyada jan’a o’zgerisler ju’z berip atirg’an da’wirde jasamaqta, oqimaqta. Ma’mleketimizde salamat ha’m birlesken ba’rkamal a’wladti ta’rbiyalaw ushin za’ru’r imkaniyatlar ha’mde sha’rt-sha’rayatlardi jaratiw, XXI a’sir – intellectual qa’driyatlar u’stemlik qilatug’in a’sir ekenligin itibarg’a alg’an halda, watanimiz jigit ha’m qizlarin ha’r ta’repleme ba’rkamal shaxslar etip qa’liplestiriw boyinsha ken’ ko’lemli shara-ilajlar kompleksi ma’mleketimiz prezidenti ha’m hu’kimetimiz ta’repinen islep shig’ilg’an da’stu’rler, ko’rsetpeler tiykarinda alip barilmaqta. Sol sebepli bu’gingi ku’n jas qa’nigesi – bul sheber sho’lkemlestiriwshi, miynetti ilimiy tiykarda sho’lkemlestiriw ma’selesin a’melge asira alatug’in xizmetker esaplanadi. Ol adamlar menen isleydi, topardi basqaradi, ja’ma’a’t ta’jriybesine tayanip is ko’redi, o’z doslarinin’ ma’sla’aha’tine qulaq saladi, qolg’a kiritilgen jen’islerge kritikaliq(tanqidiy) jantasadi. Bunday kisi joqari ma’deniyatli, ken’ oy-pikirli, isbilermen, o’z isinin’ ustasi, qisqasi ja’miyetimizdin’ haqiqiy ziyalisi bolip esaplanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
