Inson va tuproq” kitobi “Jayron” ekologik markazi

To`r-

To`rg`ay-(Alaudidae) — chumchuqsimonlar turkumi oilasi. 15 urugʻga mansub 78 turi maʼlum. Asosan, Afrika, Osiyo, Yevropada tarqalgan. Amerikada 1 turi va Avstraliyada 2 turi uchraydi. Ayrim turlari iqlimlashtirilgan. Tanasining uzunligi 110–230 mm, ogʻirligi 1570 g . To`rg`ay ochiq yerlarda —dala, choʻl, sahro, baʼzan oʻrmon va yalangliklarda yashaydi. Uyasini yerga qoʻyadi. Odatda, 4—6 ta tuxum qoʻyadi. Tuxumini faqat modasi 12—16 kun bosadi. Ikkala jins 10—11 kun bolalarini uyasida, 8—10 kun uyadan tashqarida oziqlantiradi. Oʻsimlik urugʻlari va hasharotlarni yeydi. Koʻpayish davri tamom boʻlgandan soʻng guruhlarga birlashadi. Shimoldada yashovchi to`rg`ay qishda janubga, togʻdagilari vodiyga koʻchib oʻtadi. Oʻzbekistonda dala toʻrgʻayi, soʻfitoʻrgʻay, qoraqosh to`rg`ay, kichik to`rg`ay, hind toʻrgʻayi, joʻr va boshqa uchraydi.