Innovat sion

Talabni shakllantirish -
in n o v a ts io n k o rx o n a n in g p o te n s ia l x a ri- 
d o r la r t o v a r , u n in g x u s u s iy a tla ri, te x n ik d a ra ja s i, iq tis o d iy k o ‘rs a t- 
k ic h la r i, k a f o la tla r i, n a rx i, x a rid b ila n b o g ‘liq q o ‘sh im c h a x iz m a tla r, 
s e rv is h a q i d a , s h u n in g d e k , s o tu v c h in in g is h o n c h lilig i, u n in g n u fu z i 
v a y u t u q l a r i h a q id a t o ‘liq x a b a rd o rlig i b o ra s id a m a q s a d li y o ‘n a ltiril- 
g a n h a r a k a tla r id ir .
T a la b n i s h a k lla n tir is h n in g a so s iy v o s ita s i ju d a k e n g u s u lla r v a
te x n ik im k o n iy a tla r g a e g a b o ‘lg a n re k la m a h is o b la n a d i. T a la b n i 
s h a k lla n tir is h , a y n iq s a , u n in g is te ’m o l x u s u s iy a tla ri h a q id a x a rid o r- 
la r a x b o r o t g a e g a b o ‘lm a g a n to v a r b ila n b o z o r g a c h iq is h d a y o k i 
k o r x o n a i l g a r i fa o liy a t k o ‘r s a tm a g a n v a u n in g to v a rla ri x a r id o r - 
la r g a n o m a ’ lu m b o T g a n b o z o r g a c h iq is h d a a lo h id a a h a m iy a tg a e g a
b o ‘la d i.
S a n o a t i n n o v a t s io n to v a rla rig a ta la b n i s h a k lla n tiris h n in g a s o s iy
u s u li p o t e n s i a l x a r id o r la r b ila n t o ‘g ‘rid a n t o ‘g ‘ri m u lo q o t o ‘m a tis h , 
ilm iy -te x n ik : sim p o z iu m la r, s e m in a rla r, sin o v v a n a m o y is h la r o ‘tk a - 
z is h d ir.
I s t e ’m o l y o ‘n a lis h id a g i to v a rla rg a t a l a b re k la m a ta d b irla ri, n a m ­
o y is h la r, k o ‘rg a z m a -s o tu v la r o ‘tk a z ish , m a tb u o t, ra d io v a te le v i- 
d e n iy a v o s i t a s i d a ja m o a tc h ilik iik rig a ta ’ sir k o ‘rs a tis h u s u lla rid a n
k e n g f o y d a l a n i s h y o ‘li b ila n sh a k lla n tirila d i. B u n d a ijtim o iy , ax lo - 
q iy , p s i x o l o g ik , e m o ts io n a l, e s te tik v a b o s h q a x u s u s iy a tla m i h is o b g a
o lis h sh a rt.
116

---

I n n o v a t s iy a l a r y e tk a z ib b e r i s h g a s h a r t n o m a tu z is h . 
K o ‘p c h ilik
h o lla rd a , s h a r tn o m a tu z is h g a k ir is h is h d a n o ld in m u z o k a r a la r o ‘tk a - 
z is h v a u la r m u v a f f a q iy a tli y a k u n la n g a n h o lla rd a b u s h a r tn o m a - 
n in g q a n d a y b o ’lis h i k e r a k lig in i a n iq la b o lish z a ru r b o ‘ lib , b u is h
e n g m a s ’u liy a tli v a m a s h a q q a tli h is o b la n a d i. B u n d a q u y id a g ila rn i 
a n iq la s h ta q o z o e tila d i:
- s o liq q a t o r t i s h n i o p t im a lla s h n u q ta y i n a z a r id a n s h a r tn o m a -
n in g tu ri;
- s h a r tn o m a s h a k li - b ir m a r ta lik , ra m k a li, u z a y tir ila d ig a n ;
- s h a r tn o m a n in g a s o s iy s h a r tla r in i d e ta lla s h tiris h d a r a ja s i (m a x - 
fiy lik , f o r s - m a jo r, n iz o la m i h a l q ilis h ta rtib i v a h .k .);
- s h a r tn o m a n in g ijro s i o ‘z ig a x o s lik la ri b ila n b o g ‘liq m a s a la la r
r o ‘y x a ti;
— s h a r tn o m a s h a r tla r i b u z ilg a n h o la tla rd a to m o n la m in g ja v o b g a -
lik d a ra ja s i.
U c h ra s h i m u m k i n b o 'l g a n r is k la m i b a r ta r a f q ilis h u c h u n s h a r tn o ­
m a tu z is h d a q u y id a g il a r n i a m a lg a o s h iris h z a ru r:
— b itim n in g m u h im e h tim o lla rin i ta d q iq e tis h ;
— m o liy a v iy v a y u rid ik r is k la r r o ‘y x a tin i tu z is h ;
— a n iq la n g a n r is k la m i b a r ta r a f q ilis h u c h u n s h a r tn o m a n in g ta k o - 
m illa s h tir ilg a n v a r ia n tin i t a k l i f e tis h .
S h a rtn o m a n i ta y y o r la s h b o s q ic h id a y o q to m o n la r o ‘r ta s id a « m u - 
n o s a b a tla rn i 
lo y ih a la s h » ja r a y o n i b o s h la n g a n i h a q id a g a p iris h
m u m k in b o i a d i . M u z o k a r a la r b o ris h in i m a h a lliy h u q u q v a x a lq a ro
m e ’y o rla rg a r n o s k e la d ig a n n a m u n a v iy y u rid ik s h a r tn o m a la r m a v - 
ju d l ig i an c h a s o d d a la s h tira d i.
P u x ta lik b i l a n b a ja r ilg a n ta y y o r g a r lik is h la ri v a t o ‘g ‘ri tu z ilg a n
s h a r tn o m a to m o n la r n in g k e lg u s id a g i o ‘z a ro m u n o s a b a tla r in i s e z ila r- 
li d a r a j a d a y e n g i ll a s h ti r is h i m u m k in .
S h a r tn o m a n in g o ‘z i y u z a g a k e lis h i m u m k in b o ‘lg a n b a re h a m u - 
a m m o la m i h a l q ilm a y d i. S h a r tn o m a n i d iq q a t b ila n v a t o ‘g ‘ri ta y y o r ­
la s h ik k a la t o m o n n i n g s h a r tn o m a a m a l q ilis h m u d d a tid a u la m i h a l
117

---

q ilis h m u m k in b o ‘lgan y o ‘lla r h a q id a g i k e lis h u v la rin i q a y d q ilish g a
im k o n b e ra d i. S h a rtn o m a tu z is h ju d a m u ra k k a b v a u z o q m u d d a tli 
ja r a y o n s a n a la d i, biro q sh u tu fa y li k e la ja k d a y u z a g a k e lis h i m u m k in
b o ‘lg a n b a r c h a n iz o la r n in g o ld in i o lis h im k o n iy a ti p a y d o b o T ad i.
S h a rtn o m a n i, u n d a g i b a r c h a ta rk ib iy q i s m k r q a n c h a lik an iq de- 
ta lla s h tirilg a n ig a q arab , k e la ja k d a g i a s o s iy m u v a ffa q iy a t o m illa ri 
q a to rig a k iritis h lo z im .
Y e tk a z ib b e r i s h s o tu v tiz im in i s h a k lla n tiris h ( tr a n s p o r t xiz- 
m a tla r i) . 
I n n o v a ts io n m a h s u lo tn i b o z o rg a c h iq a rish d a ra q o b a tb a r- 
d o s h lik m a n f a a tla r id a in n o v a ts io n k o rx o n a n in g to v a m i tu rli n a rx - 
la r d a (tu rli r a q o b a t u s ta m a la r i b ila n ), F A S , F O B , C A F , C IF k ab i 
t a ’m in o tc h in in g o m b o rid a n y e tk a z ib b e rish d a n b o s h la b b a r c h a boj 
v a ta rifla rn i t o ‘la g a n h o ld a x a r id o r n in g o m b o rig a y e tk a z ib b e ris h g a
(D D U P , D D P ) q a d a r q u lay b a z is sh a rtla rid a s o tish g a ta y y o rlig i tu- 
s h u n ila d i.
I n n o v a ts io n k o r x o n a in n o v a ts io n m a h s u lo tn i y a k u n iy is te ’m o lc h - 
ig a y e tk a z ib b e r i s h u s u lin i ta n la s h i lo zim . U sh b u h o la td a k o rx o n a
o ‘z tr a n s p o r tid a n fo y d a la n ish i y o k i tra n s p o rt-e k s p e d its iy a x iz m a ti 
b ila n s h a r tn o m a tu z is h i m u m k in . M a h s u lo tn in g tra n s p o rt-e k s p e d it- 
s io n ta q s im o ti t o v a r la m i is h la b c h iq a rish jo y id a n is te ’m o l jo y ig a c h a
o p tim a l u s u lla r d a n fo y d a la n g a n h o ld a y e tk a z ib b e rish n i re ja la s h ti- 
ris h , ta s h k il q ilis h va a m a lg a o s h iris h d a n ib o ra t. T ra n s p o rt x iz m a t- 
la ri k o ‘rs a tis h tra n s p o r t- e k s p e d its iy a k o rx o n a la rin in g y u k ta s h is h , 
y u k la s h - tu s h ir is h x iz m a tla ri v a s a q la s h x iz m a tla rin i ta q d im e tish
b ila n b irg a lik d a z a m o n v a m a k o n b o ‘y ic h a y u k la m i ta s h is h ja ra y o n i 
b ila n b o g ‘liq fa o liy a ti s ifa tid a ta v sifla n a d i.
K a fo la tli v a k a f o l a td a n k e y in g i x iz m a t k o ‘r s a tis h n i ta s h k il 
q ilis h . 
U z o q m u d d a t fo y d a la n ila d ig a n y a n g i to v a rla r (a y n iq s a , il- 
m iy h a jm d o r to v a rla r) b o ‘y ic h a ra q o b a tb a rd o s h lik n in g m u h im jih a t- 
la rid a n b iri u y o k i bu s o tu v tiz im i to m o n id a n t a k l i f e tila d ig a n v a
t a ’m in la n a d ig a n m a h s u lo tla r g a te x n ik x iz m a t k o ‘rsa tis h (p ro fila k ti- 
k a , t a ’m irla s h , e h tiy o t q is m la m i a lm a s h tiris h ) h is o b la n a d i. B u y e rd a
i s t e ’m o lc h ig a k o ‘rs a tilg a n to v a rla rg a k a fo la tli v a k a fo la td a n k e y in -
118

---

gi x iz m a t k o ‘rs a tis h m u d d a ti v a m in im a l q iy m a ti h a m d a m a k s im a l 
d o ira s i m u h im h is o b la n a d i.
In n o v a ts io n m a rk e tin g o ‘tk a z is h d a m u v a ff a q iy a tn in g a so s iy
o m illa r i 7.1- r a s m d a a k s e ttirilg a n .
------ ►
0 ‘tk a zish sifati
------ ►
Ishlab ehiqarish ja ra y o n id a innovatsiyalar im koniyati