Инновацион таълим технологиялари маркази

Интерфаол (Interactive) - суҳбатли. Интерфаол таълим бериш - суҳбатли 
таълим бериш, бунда таълим берувчи ва таълим олувчи, таълим олувчи ва 
компьютернинг ўзаро ҳаракати амалга оширилади. 

---

46
(Таълим берувчи ва таълим олувчилар ҳамкорий фаолиятини ташкиллаштириш йўли
ва ўқув фаолияти натижалари асосида) 
2. Таълим усулларининг ва техникаларининг хусусиятлари. 
2.1. Биринчи гуруҳ таълим усуллари 
 
Биринчи гуруҳ таълим усуллари: тайёр ўзлаштирувчилик ўқув фаолияти ва 
таълим олувчиларга билимларни 1 - даражада ўзлаштиришни таъминловчи, усуллар. 
 
 
I гуруҳ
Таълим берувчи: энг кам вақт ичида катта 
ҳажмдаги ўқув ахборотини етказади ва 
хотирада қабул қилиш, англаш ва йиғишни 
ташкиллаштиради
Таълим олувчилар: хотирага қабул қиладилар, 
ангалайдилар, йиғадилар, бироқ хатосиз, 
онгли равишда қайта тикламайдилар 
II гуруҳ
Таълим берувчи: билимларни ўзлаштириш ва 
мустаҳкамлаш, янги билимларни қидириш, 
намуна бўйича ҳаракатларни бажариш малака 
ва кўникмаларни шакллантириш бўйича 
таълим 
олувчилар 
фаолиятини 
ташкиллаштиради
Т
àúëèì îëóâ÷èëàð
: áåâîñèòà òàúëèì áåðóâ÷èíèíã 
áîø÷èëèãèäà òàҳëèë қèëàäèëàð, òàққîñëàéäèëàð, 
óìóìëàøòèðàäèëàð, òàé¸ð íàìóíà áўéè÷à àìàëèé 
ҳàðàêàòëàðíè áàæàðàäèëàð 
Ўзаро боғлиқ 
фаолиятни 
ташкиллаштириш йўли
Усуллар гуруҳи 
Фаолият мазмуни 
Лаборатория усули
Машқ 
Китоб билан ишлаш
Амалий иш усули
Ҳикоя 
Тушунтириш 
Намойиш 
Маъруза
Видеоусул
Кўрсатиш 
Кўрсатма бериш
III гуруҳ
Таълим берувчи: фақат билимнинг бир 
қисмини маълум қилади, таълим олувчиларни 
билимни 
излаб 
топиш 
қадамларини 
бажаришга йўналтиради, турли муаммоли 
вазиятларда 
ўқиш-ўрганиш 
жараёнини 
ташкиллаштиради. 
Таълим олувчилар: таълим берувчини кузатуви 
остида 
мустақил 
тақослайдилар, 
умумлаштирадилар, 
хулоса 
қиладилар, 
баҳолайдилар ва таҳлил қиладилар, муаммоли 
ҳолатларни ҳал этадилар ва ностандарт 
топшириқларни 
ечадилар, 
мураккаблаштирилган шароитдаги амалий 
ҳаракатларни бажарадилар 
VI гуруҳ
Кейс-стади
Ўқув лойиҳалар усули 
Суҳбат 
Баҳс
Таълимий ўйин
Ақлий ҳужум
Пинборд
Таълим берувчи: таълим олувчиларга муаммони, 
фараз, вазифаларни ифодалашда ёрдам беради ва 
тезкор бошқаради
Таълим олувчилар: улар учун янги бўлган 
муаммоларни ечиш жараёнида билимларни 
мустақил 
излайдилар, 
кутилаётган 
натижаларга эришишнинг йўл ва воситаларини 
ўзлари аниқлайдилар 

---

47
МАЪРУЗА 
 
 
 
 
 
 
Усулнинг асосий вазифаси-таълим бериш. Белгилари: қатъий тузилма, оғзаки-мантиқий 
баён қилиш, берилаётган ахборотнинг кўплиги. 
Маърузалар муҳим лаҳзаларини ажратиб кўрсатиш имконини беради. 
Таълим олувчилар билан биргаликдаги фаолиятни ташкиллаштириш усулининг 
самарадорлик шартлари қуйидагилардан иборат: 
9 маърузанинг батафсил режасини тузиш; 
9 таълим олувчиларга маъруза мавзуси мақсади вазифалари ва режани 
эшиттириш; 
9 ҳар бир режани ёритгандан сўнг қисқа умумлаштирувчи хулосаларни 
шакллантириш; 
9 маърузанинг бир қисмидан бошқа қисмига ўтганда мантиқий боғлиқликни 
таъминлаш; 
9 ёзиб олиш учун зарур жойларни ажратиб кўрсатиш (айтиб туриш); 
9 унинг алоҳида ҳолатлари батафсил кўриб чиқиладиган семинар, амалий 
машғулотлар билан маърузанинг тўғри келиши.