yili Burroughs firmasi integral sxemalar asosida birinchi kom‘g‘yuterni yaratdi. SHunday qilib,
uchinchi avlod kom‘g‘yuterlari ‗aydo bo‘lishida element baza asosini integral sxemalar tashkil
70-yillarning o‘rtalarida to‘rtinchi avlod kom‘g‘yuterlari yaratilib, ularning element bazasi
70-yillarga kelib mikroelektronikaning rivojlanishi shaxsiy kom‘g‘yuterlar yaratishga imkon
berdi. INTEL firmasi 1970 yil oxiriga kelib birinchi Intel-4004 mikro‘rotsessorini yaratdi.
Avvaliga bu mikro‘rotsessorlar turli xil maxsus qurilmalarda elektron sxemalar o‘rnida ishlatib
kelindi. 1973 yili INTEL firmasi 8 bitli Intel-8008 mikro‘rotsessorni yaratdi, 1975 yili shu
mikro‘rotsessor asosida birinchi shaxsiy kom‘g‘yuter Alg‘tair - 8800 yuzaga keldi.
1981 yilning avgust oyida IBM firmasi birinchi IBM RS ti‘idagi shaxsiy kom‘g‘yuterni
yaratib, keng ommaga taqdim etdi. Bir-ikki yildan so‘ng IBM RS kom‘g‘yuterlari jahon
bozorida oldingi o‘rinlarga chiqib oldi. Hozirgi vaqtda IBM RS kom‘g‘yuterlari shaxsiy
1984 yili Microsoft firmasi Windows o‘eratsion tizimining birinchi namunasini yaratdi.
Windows o‘eratsion tizimining yaratilishini amerikaliklar XX asrning eng buyuk kashfiyoti
sifatida e‘tirof etdilar.
Axborot kommunikatsiyasi tarmoqlarining rivoj to‘ishi o‘zining tarixiga ega bo‘lib, uni
quyidagicha talqin etish mumkin.
AQSH Mudofaa vazirligi tomonidan ilmiy tadqiqot markazlarini muhim loyihalar ustida
ishlash maqsadida birlashtirish masalasi o‘rtaga qo‘yildi va ‗entagon tarkibidagi AQSH Istiqbolli
tadqiqotlar agentligi (Defense Advanced Research ‗roject Agency, DAR‘A) tashkil etildi.
Yaratilishi lozim bo‘lgan kom‘g‘yuter tarmog‘i AR‘ANET nomini oldi, bu tarmoq 1969 yil 2
yanvardan boshlab, faoliyat ko‘rsata boshladi.
1969 yil sentyabrida Kaliforniya universiteti olimi Leonard Kleynrok boshchiligidagi
guruh Stenford ilmiy tadqiqot instituti kom‘g‘yuterlari o‘rtasida telefon liniyasi orqali axborot
almashdi. 1969 yil oxiriga kelib, 4 ta universitet kom‘g‘yuterlari o‘rtasida aloqa o‘rnatildi.
1973 yilda AR‘ANET tarmog‘iga xalqaro, jumladan, Angliya (University College of
London) va Norvegiya (Rogee Radar Establishment) kom‘g‘yuterlari ulanishlari amalga
oshirildi.
1976 yilda mashhur XEROX kom‘aniyasining ilmiy xodimi Robert Metkalf birinchi
lokal kom‘g‘yuter tarmog‘i texnologiyasi – Ethernetni yaratdi.
1983 yilga kelib, Milliy tarmoq ishchi guruhi (InterNetworking Working Grou‘, INWG)
olimlari tomonidan TC‘/I‘ (Transmishion Control ‗rotocol/Internet ‗rotocol) qaydnomasi
AR‘ANETda yagona qaydnoma sifatida ishlatila boshladi. Natijada qaydnomalar o‘rtasidagi
nomuvofiqliklarga barham berildi va ushbu qaydnoma standart qaydnoma deb e‘lon qilindi. SHu
yilning o‘zida AR‘ANET tarkibidan MILNET (Military Network) tarmog‘i ajralib chiqdi.
MILNETning asosiy vazifasi harbiy axborotlarni uzatish va qabul qilish edi. AR‘ANET va
MILNET tarmoqlarini yagona tarmoq sifatida atash uchun INTERNET termini ishlatila
boshlandi.
1991 yilda Yevro‘a fizika laboratoriyasi (CERN) muhandisi Tim Bernes-Li hozirda
hammaga ma‘lum bo‘lgan gi‘ermatnli sahifalar tizimi WWW (World Wide Web)ni yaratdi.
WWW-
―Butunjahon o‘rgimchak to‘ri‖ aloqa tarmog‘i tizimida ma‘lumotlar gi‘ermatnli
hujjatlar shaklida olinadi. Gi‘ermatn
boshqa matnli hujjatlarga yo‘l ko‘rsatuvchi matndir. Bu esa
boshqa matnlarga (matnlar qaysi mamlakatning serverida turishidan qat‘i nazar) tezda o‘tish
imkoniyatini beradi. Matnlar bilan bir qatorda WWW hujjatlarida mulg‘timedia ma‘lumotlarini
ham ko‘rish mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: