Informatika, avtomatlashtirish va boshqaruv

2.1-rasm
da keltirilgan. 
a) b) 
2.1-rasm
. Bosimlar farqiga asoslangan azeotrop aralashmalarni ajratish 
jarayoni: a) bug'-suyuqlik muvozanat diagrammasi, b) kolonnalar ketma-ketligi. 
Etanol kimyo sanoati jaryonlarida, jumladan efirlar, buyoqlar, kosmetik 
moddalar va parfyumeriya sanoatida xom-ashyo va erituvchi sifatida keng 
qo’llaniladi. Shuningdek, u qayta tiklanuvchi manbalardan olinishi va bioyoqilg’i 
sifatida qo’llanilishi mumkin [1]. Lekin, uni kimyo sanoatiuda xom-ashyo ha10mda 
motor yoqilg’ilari sifatida qo’llash uchun etanolning tozaligi kamida 99.5 molyar 
ulushda bo’lishi talab etiladi.

---

14 
2.2-rasm. Etanol/Suv aralashmasi uchun T-xy diagrammasi 
Bosimlar farqiga asoslangan usulda etanol-suv aralashmasini ajratish 
texnologiyasi tadqiqotchilar tomonidan o‘rganilayotgan usullardan biri bo’lib, 
ushbu usul orqali etil spirtini yetarlicha miqdordagi tozalikda ajratib olish mumkin.
Bizning ishimizda azeotrop aralashma sifatida suv-etanol aralashmasi olingan 
bo’lib, ushbu aralashmadan belgilangan tozalikdagi (99.5 molyar %) spirtni ajratish 
jarayoni asosan ketma-ket ulangan yuqori va quyi bosimli rektifikatsion suv 
aralashmasi normal kolonnalardan tashkil topgan. 
Etanol normal bosimda, 90÷10 molyar nisbatda azeotropik hossani nomoyon 
qiladi 
2.2. Yuqori bosimli rektifikatsion kolonnani kompyuterda modellashtirish. 
 
Biz ko’rib chiqayotgan jarayonda yuqori bosimli rektifikatsion kolonnasi ni 
hisoblash natijalariga ko’ra 10 atm bo’lib, undagi mavjud xossani nomoyon qiladi.
 
T-xy diagram for ETHANOL/WATER
Liquid/vapor mass fraction, ETHANOL
Te
m
p
er
at
u
re
, 
C
0,0
0,1 0,2 0,3 0,4
0,5 0,6
0,7 0,8 0,9 1,0
77,5
82,5
87,5
92,5
97,5
102,5
x 1,0133 b ar
y 1,0133 b ar

---

15 
Stichlmair va Fair(1998)larning izlanishlarga ko’ra ko’p komponentli 
aralashmalarni haydash 3 sinfdagi separatsiya usullari orqali amalga oshiriladi (