Informatika 8-sinf UzB new 2015 каракалпак pmd



Download 3,03 Mb.
Pdf ko'rish
bet65/197
Sana19.09.2021
Hajmi3,03 Mb.
#178504
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   197
Bog'liq
informatika 8 qqr

Soraw ha’m tapsi’rmalar
1. Operacion sistema degende neni tu’sinesiz?
2. Operacion sistema  jumi’si’n tu’sindiri p  berin’.
3. Operacion sistemalardi’n’ klaslari’n ayti’p berin’.
4. Operacion sistemani’n’ qanday si’patlari’ bar?
5. Operacion sistemani’n’ isenimlilik ha’m qorg’aw si’patlari’ degende
neni tu’sinesiz?
6. Operacion sistemani’n’ na’tiyjelilik ha’m qolayli’li’q si’patlari’ qanday?
7. Operacion sistemani’n’ tiykarg’i’ wazi’ypalari’n mi’sallar ja’rdeminde
ayti’p berin’.


53
11-sabaq. Operacion sistemani’ du’ziwshi
programmalar ha’m qabi’q-programmalar
Operacion sistemalar kompyuter programmalari’ arasi’nda
yen’ quramali’si’ boli’p g’ana qalmay, wolar kompyuterdi tek
g’ana a’melde jumi’s wori’nlawda yemes, ba’lkim wo’zi
wori’nlaytug’i’n jumi’slardi’ da tekseri p  turi’wg’a ma’jbu’rleydi.
Bunday programmalar bizin’ wazi’ypalari’mi’zdi’ wori’nlaw
ushi’n yemes, ba’lkim bizin’ ko’rsetpelerimizdi wori’nlawda
kompyuter quri’lmalari’nda kemshilik yamasa mashqala ju’zege
kelmewi ushi’n islep shi’g’ari’ladi’ ha’m qollani’ladi’.
Operacion sistema tiykari’nan, to’mendegi 3 topardan ibarat:
• wazi’ypalardi’ rejelestiriwshi bo’limin, quri’lmalar drayver-
lerin, yadti’ ha’m fayl sistemasi’n basqari’w programmasi’n wo’z
ishine alg’an operacion sistema wo’zegi (rus. yadro, ing. kernel);
• sistema kitapxanasi’;
• utilitler qabi’g’i’.
Kompyuterdegi procesler menen baylani’sli’ barli’q a’meller
operacion sistemani’n’ wo’zegi basqari’wi’nda wori’nlanadi’. Sol
sebepli wo’zek ushi’n operativ yadta barli’q waqi’tta wori’n
aji’rati’ladi’ ha’m ha’rqanday basqa mag’luwmatlardan u’stin
boladi’. Operacion sistemani’n’ kishkene bir bo’legin qurawshi’
wo’zek turaqli’ jumi’s jag’dayi’nda boladi’ ha’m soni’n’ ushi’n
barli’q waqi’tta operativ yadta saqlanadi’. Operacion sistemani’n’
basqa bo’lekleri ha’m ha’rqanday basqa mag’luwmatlar kerek
bolg’ani’nda operativ yadqa ju’klenedi ha’m jumi’s tàmàmlàng’àn
son’ tiykarg’i’ yadqa wo’tkeriledi.
Operacion sistemani’n’ wo’zegi, tiykari’nan to’mendegi
programmalardan ibarat boladi’:
– u’zilislerdi analiz yetiwshi moduli;
– proceslerdi payda yetiw ha’m wo’shiriw;
– proceslerdi bir jag’daydan basqasi’na wo’tkeriw;
– proceslerdi muwapi’qlasti’ri’w;
– kirgiziw-shi’g’ari’w a’mellerin basqari’w;
– yadti’ bo’listiriw ha’m qayta bo’listiriw;
– fayl sistemasi’ jumi’si’n basqari’w;
– jumi’slardi’ yesapqa ali’w ha’m basqalar.
Wo’tkerilgen yen’ tiykarg’i’ wazi’ypalardan biri u’zilislerdi
analiz yetiw boli’p yesaplanadi’. Qanday da bir wazi’ypani’


54
wori’nlaw waqti’nda ha’r tu’rli u’zilisler ju’zege keliwi mu’mkin.
Ma’selen, printerge baspag’a shi’g’ari’w buyri’g’i’ berilgende
printer jumi’si’nda u’zilis bolsa, wonda printer jumi’si’ni’n’
toqtaw sebebin ani’qlaw, yeger u’zilis wazi’ypa toli’q wori’n-
lang’anli’g’i’ sebepli bolsa, printerdi toqtati’w ha’m bul haqqi’nda
paydalani’wshi’g’a xabar beriw, yeger ren’ poroshogi’ tamam
bolsa baspag’a shi’g’ari’wdi’ toqtati’w ha’m bul haqqi’nda
paydalani’wshi’g’a xabar beriw, yeger qag’az ti’g’i’li’p qalg’an
bolsa, baspag’a shi’g’ari’wdi’ toqtati’w ha’m bul haqqi’nda
paydalani’wshi’g’a xabar beriw, yeger printer jalg’anbag’an bolsa,
bul haqqi’nda paydalani’wshi’g’a xabar beriw h.t.b. Ha’rbir u’zilis
wo’z kodi’na iye ha’m wol processor ta’repinen wo’zekke
jiberiledi. Sol u’zilis mazmuni’na sa’ykes tu’rde paydalani’wshi’g’a
xabar jiberiledi. Operacion sistemani’n’ wo’zegi tu’rli ko’riniste
arxitekturada du’zilgen boli’wi’ mu’mkin: monolit, modulli,
mikroo’zek, nanoo’zek, gibrid ha’m basqalar.
Operacion sistemani’n’ ju’kleniwi, ma’selen, Windows
versiyalari’nda to’mendegishe a’melge asadi’:
•  mag’luwmatlardi’ yadqa kirgiziw ha’m shi’g’ari’w

Download 3,03 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   197




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish