47с-расм.TuneUp Registry Editor Birpara operatsion sistemalar induvidial paydalanıwshı hám bir waqtıniń ózinde ámelge asırilatuǵın birden-bir programmanı atqaradı.
Basqaları mińlaǵan paydalanıwshılar tárepinen atqarılatuǵın kóplegen programmalardı ámelge asıradı. Operatsion sistema programmaları sizdiń jumısıńız natiyjeliligine tikkeley tásir etedi. Birden-bir paydalanıwshı/yagona wazıypalı operatsion sistema bir waqtıniń ózinde tek bir paydalanıwshına bir programma menen islew imkaniyatın beredi. Mısalı, eger siz grafik programma menen islep atirǵan bolsańız hám elektron pochtangizga kelgen xatni teksermoqchi bolsańız, siz aldın grafik programmadan shıǵıwıngizga tuwrı keledi. Aldınǵı sistemalarda birden-bir paydalanıwshı hám birden-bir wazıypa bar edi. Smartfonlar hám basqa mobil' apparatlarda kóbinese bir paydalanıwshı/bitta wazıypalı operatsion sistema isletiledi. Búgingi kúnde kóplegen operatsion sistemalar kóp máseleli.
Drayverlar - sırtqı apparat menen islew múmkinshiligin jaratadı, operatsion sistemanıń múmkinshiliklerin keńeytirip beredi.
Birden-bir paydalanıwshı / kóp máseleli operatsion sistema paydalanıwshına bir waqtıniń ózinde bir yamasa bir neshe programmalar menen islew imkaniyatın beredi. Eger siz birden-bir paydalanıwshı / kóp máseleli operatsion sistema menen islep atirǵan bolsańız elektron pochtańızdı kóriw ushın grafik programmadan shıǵıwıngizga hájet joq. Siz hár eki programmanı bir waqıtta jumısqa túsiriwińiz múmkin. Qarıydarlar búgingi kúnde bir waqtıniń ózinde bir neshe programmalar menen islesedi. Bunday sistemalarda Word programması sıyaqlı ámeliy programmalar yamasa grafik redaktorlar menen islew processinde bir waqtıniń ózinde elektron pochtadan paydalanıwıńız yamasa web-brauzer programmalar menen islewińiz múmkin. Mısal ushın siz Windows Media Player programmasında film jaratıw processinde muzıka esitiwińiz múmkin. Aldınǵı pozitsiyadagi programma -aktiv programma, yaǵnıy ámeldegi programma, siz házirde paydalanıp atırǵan programma boladı, basqaları bolsa artqı fonda jaylasadı.
Bul suwretde Windows Movie Maker Live programması aktiv programma, qalǵan ush programma (Windows Media Player, Microsoft PowerPoint, hám shaxmat oyını ) arqa fon daǵı programmalar bolıp tabıladı.
48-súwret. Film jaratıw programması aldınǵı fonda jumıs stolida hám qalǵan ush programmalar (Windows Media Player, Microsoft PowerPoint, vaShaxmatnie taxtası ) artqı fonda. Aktiv programma ádetde jumıs stolida ekranda kórsetiw etiledi, basqa programmalar aktiv programma arqasına bólekan yamasa tolıq jasırınǵan boladı.
Siz ańsatlıq penen jumıs stolidagi aktiv programma hám arqa fon daǵı programmalar ornın almastırıwıńız múmkin. Windowsda programmanı aktivlestiriw ushın máseleler panelindegi programma tuymesin basıń. Bunday halda qalǵan barlıq programmalar arqa fonǵa ótiwine sebep boladı. Ámeliy programmalar menen bir qatarda operatsion sistema basqa processlerdi de qadaǵalaw etedi. Tarmaqlar, serverler, super kompyuterler bir waqtıniń ózinde júzlegen, mińlaǵan paydalanıwshılarǵa baylanısıw imkaniyatın beredi-bul kóp paydalanıwshılı operatsion sistema boladı. Geyparaları turaqlı yad. Basqaları talap etilgende atqarılıwshı programmalar.
Sistemalı utilitalar. Sistemalı utilitalar kompyuterdiń apparat qurallarına, ásirese tasıwshılarına, operastion sistemalar hám basqa qosımshalarǵa xizmet etiwge móljelangan.
Testlew hám diagnostika programmaları. Bul programmalar kompyuter hám hár bir uzellarining islew múmkinshiliklerin tekseriw, ámeldegi, júzege kelgen yamasa potenstial buzılıwlardı anıqlaw ushın xızmet etedi.
Yig'uvchilarga xızmet etiwshi programmalar. Disklı yig'uvchilar hám olarda saqlanatuǵın informaciyalarǵa xizmet etiwge mólsherlengen programmalar klası.
Diagnostika programmaları disk yig'uvchilarida jaylastırılǵan informaciyalardıń logikalıq quramındaǵı buzılıwlardı anıqlaydı hám jónge salıw etedi.
Defragmentator programmaları disklarda informaciyalardı jaylastırıwdı sonday tártiplayki, nátiyjede olarǵa shaqırıq qılıw yamasa kirisiwdiń maksimal tezligin asıradı.
Diskların defregmentatsiyalash
Qattı diskta defregmentatsiyalash - bul qattı diskta maǵlıwmatlardıń tártiplengen hám strukturalanǵan túrde saqlanıwı. Fayllar diskta anıq izbe-izlik boyınsha anıqrog'i sektorlarǵa bólingen maydandı toltırıw, shama menen oylaıń qattı disk bul arxiv, sektorlar bolsa hújjetler (hár túrlı maǵlıwmatlar ) saqlanatuǵın qutilar bolıp tabıladı.
Anıq bir ólshemge iye bolǵan fayl sektordan málim bir jaydı egalaydi. Sonda sistema onı bóleklerge ajratadı jáne bul bóleklerdi taǵı málim bir muǵdardaǵı bos jayları bolǵan túrli sektorlarǵa jaylastıradı.
Bul fayldan paydalanıw processinde sistema sol fayldı barlıq sektorlardan qıdıradı. Mısalı bir bólekti bir sektordan tawıp keyin taǵı qaytaldan pútkil sektorlar boyınsha ekinshi hám úshinshi bóleklerdi izlep baslaydı hám t.b. Waqıt ótiwi menen bul bólekler sanı asıp baraveradi, bul process júdá kóp waqtın aladı.
Kompyuterde atqarılatuǵın ámellerge qaray disklardı defregmentatsiyalash kerek. Mısalı, hár qıylı daǵı hújjetlerdi oqıw hám redaktorlaw jumısları ushın disktı bir ayda bir ret eger kompyuterde filmler, video kórseńiz, oyın oynasangiz defregmentatsiyalash procesin qısqa pursatda orınlawǵa tuwrı keledi. Defregmentatsiyalash procesi disktaǵı bos jaylardıń ólshemine qaray bir neshe minuttan bir neshe saatǵa shekem waqtın aladı. Eger diskıńız 90% ge shekem tolǵan bolsa bul process uzaq waqıt dawam etedi, sol sebepli kereksiz faylarni óshiriw yamasa olardı sırtqı yadqa jazıp turıw talap etiledi.
